Zatiranje Srba u Hrvatskoj (19): Karlovcu izmenjen lični opis
Karlovac je uvek važio za ekonomski, politički i kulturni centar Korduna. Stanovništvo ovog grada se u značajnijoj meri uvećalo tek posle Drugog svetskog rata, kada je i značajnije promenjena etnička slika stanovništva, pa su Srbi sa 24,22 procenta učestvovali u ukupnom broju stanovnika. U knjizi "Biološki slom i nestajanje Srba u Hrvatskoj - 1880-2011", profesor Svetozar Livada navodi da je do 1991. godine u gradu bilo 64,22 odsto Hrvata i 11,56 posto "ostalih", mahom onih koji su se u SFRJ izjašnjavali kao Jugosloveni.
Otimanje stanova
- Stanovništvo grada Karlovca se u periodu od 1948. do 1991. više nego udvostručilo. To je direktno povezano sa ekonomskim, posebno industrijskim napretkom grada, koji je postao značajno industrijsko-regionalno središte, sa nekoliko poznatih fabrika sofisticiranih proizvoda. Uz to, grad je postao značajan administrativno-politički centar, ne samo regije Korduna, nego znatno šire od tadašnje Republike Hrvatske. Uz takav status, u gradu su se razvile i brojne infrastrukturne institucije. Rastao je broj škola, zdravstvenih i kulturnih ustanova, trgovina, zanatskih radnji, vojnih ustanova, vojnih garnizona - navodi Livada i objašnjava da su u kategoriji "Jugoslovena" mahom bili "kolebljivi Srbi", odnosno ljudi iz mešovitih brakova, ali i da je veći priliv nehrvata doprineo i činjenici da je Karlovac važio za sredinu u kojoj je bio miran suživot svih nacija, kao i tolerancija između različitih etničkih grupa, a posebno Hrvata i Srba.
- Međutim, građanski rat sve ove tekovine mirnog i prosperitetnog života stravično prekida u jednom trenu. HDZ-ova vlast u Karlovcu je otimala stanarska prava Srbima u gradu i prigradskim naseljima, pljačkala srpske imovinu, naseljavala kolonizovane Hrvata, žrtve iste matrice rata, minirala poznate pravoslavne crkve, koja je preživela i zloglasni ustaški režim za vreme Drugog svetskog rata, i razne druge pakosti prema svojim srpskim sugrađanima (pretnjama, zastrašivanjem, grafitima i dr) - navodi Livada.
Nacionalistička politika
O rezultatima takve politike najbolje svedoče podaci dobijeni na popisima stanovništva održanim 2001. i 2011. godine.
Prema tim podacima, broj Srba se 2011. u odnosu na 1991. smanjio za čak 10.069 stanovnika, odnosno za 69,30 procenata. Istovetna sudbina je zadesila i ostale etničke grupe, pa se njihov broj smanjio za 4.832 stanovnika, ili za 69,65 odsto. U istom periodu hrvatsko stanovništvo se uvećalo za 10.607 stanovnika ili za 27,5 posto.
"Etnički sastav stanovništva grada Karlovca koji se formirao 2011. godine je sledeći: Hrvati 88,21 procenata, Srbi 8,01 odsto, i ostali etnikumi 3,78 posto. Od broja iseljenih odnosno prognanih Srba iz Karlovca 2001. (10.607), vratilo se prema popisu 2011. tek 365, ili 3,44 posto, dok popis nije registrovao niti jedan povratak pripadnika ostalih etničkih grupa. Upravo suprotno, njihov se ukupan broj i više smanjio između dva popisa, što očigledno govori o tome da se nacionalistička politika hrvatskih vlasti i dalje nastavlja, ali u drugoj formi, iako nas od svršetka rata deli više od 20 godina", navodi Livada i zaključuje da i Karlovac pripada onoj grupi gradova u Hrvatskoj u kojoj se predratni epitet tradicionalne multietničnosti, ozbiljno "uzdrmao i ugrozio" zahvaljujući postojećoj politici hrvatskih vlasti.
Zločin na Koranskom mostu
Na Koranskom mostu, 21. septembra 1991, pripadnici Zbora narodne garde su zarobili 25 pripadnika rezervnog sastava JNA, a svirepo ubili 13 zarobljenika. Zločin se odigrao oko 19 časova, kada su pripadnici specijalnih jedinica MUP-a Hrvatske i ZNG zaustavili dva kamiona sa pripadnicima JNA, koji su prevozili vojnike redovnog i rezervnog sastava JNA iz kasarne Mekušije u kasarnu Lorgorište.
Tada je zarobljeno 25 pripadnika JNA, a njih 17 je odmah odvedeno sa mosta. Ostalima je naređeno da legnu na asfalt i ruke stave na potiljak. Tada je usledilo iživljavanje. Kada se zastavnik JNA Nikola Babić pobunio protiv tolikog maltretiranja, jedan pripadnik ZNG ga je zaklao, a zatim je počeo krvavi pir i prema drugima. Naređeno im je da se poređaju pored ograde na mostu i otvorili su vatru. Prvo im je pucano u noge, a onda, dok su ležali na zemlji, ubijani su ugavnom klanjem noževima.
Trojica pripadnika JNA je uspelo da se spase tako što su skočili sa mosta.
Za ovaj zločin, pod pritiskom međunarodne zajednice, Okružno tužilaštvo u Karlovcu u maju 1992. godine podiglo je optužnicu protiv Mihajla Hrastova, pripadnika posebne jedinice policije Policijske uprave Karlovac. Međutim, proces protiv njega je vođen sve do 2012. kada ga je na ponovljenom suđenju, Vrhovni sud Hrvatske osudio na četiri godine zatvora.
Prilikom odlučivanja o kazni, sud je primenio odredbe o zakonskom ublažavanju kazne uzevši optuženom kao značajnu olakšavajuću okolnost protok vremena od činjenja dela, što je uticalo na "optuženikov život, porodične i društvene odnose i profesionalnu karijeru, pa i zdravlje".
Ubistvo porodice Roknić
Jedan od prvih zločina koji je izvršen nad Srbima Karlovca je ubistvo porodice Roknić od 5. oktobra 1991.
Pripadnici tadašnjeg Zbora narodne garde upali su u kuću Srbina Marka Roknića i ubili njega, njegovu sestru Dragicu Ninković i kćerku Danijelu Roknić (14). Preživeli su Markova supruga Branka i njihov sin Nenad Roknić (rođ. 1975) i rođaka Ana Gojak.
Roknići su bili mešovita srpsko-hrvatska porodica i njihov brak je bio primer dobrog slaganja i nacionalne tolerancije.
Kada je počeo rat u Hrvatskoj na nagovor oca Marka, Nenad i Danijela su počeli da pišu dnevnik i uveče su to čitali pred roditeljima. Kada je u blizini njih jedna kuća vlasništvo Srbina bila zapaljena, Danijela je napisala u dnevnik kako je jako uplašena. A na dan pre ubistva zapisala je sledeće:
"Volila bih da sam se rodila u neko drugo vrijeme i na nekom drugom mjestu. Pred očima su mi samo mrtvačke glave!" (4. 10. 1991)
Zbog ovog zločina, karlovačka policija je tek 19 godina kasnije uhapsila jednog od pripadnika Zengi i Roknićevog komšiju, Željka Gojaka. On je presudom Vrhovnog suda Hrvatske osuđen na devet godina zatvora, mada je prema važim zakonima Hrvatske, za ovakav zločin propisana kazna od najmanje 20 godina zatvora.
