Serijske ubice među nama (1): Psihopate sa šarmom
Od kultnog filma "Kad jaganjci umiru" javnost je zgrožena, a u isto vreme fascinirana serijskim ubicama. Legendarne scene u kojima Entoni Hopkins kao Hanibal Lektor ledenim rečima opisuje kako je kasapio i jeo žrtve, kod svakog gledaoca je izazvalo blagu jezu. Nažalost, stvarnost je gora od filma.
Uprkos opštem mišljenju da se serijske ubice povremeno pojavljuju, činjenice su upravo suprotne. Kako kaže jedno istraživanje američkog FBI, procenjuje se da se u svakom trenutku od 25 do 50 serijskih ubica nalazi na ulicama SAD.
Nedavno je nemačku javnost potresla istraga protiv bolničara Nilsa Hegela, za kojeg se veruje da je ubio oko 200 pacijenata, kojima je davao preteranu dozu lekova za srce da bi se prikazao kao "uspešan reanimator". Nils je bio dugogodišnji narkoman i alkoholičar koji je imao samo jedan cilj u životu - da primi čestitke svojih kolega.
Iako u Srbiji zvanično nema serijskih ubica, ima onih koji su počinili višestruka ubistva, a po brojnosti i brutalnosti ističe se Silvio Plut, rođen u Novom Mestu, koji važi za jednog od najbrutalnijih jugoslovenskih ubica. Posle brutalnog silovanja zverski je iskasapio školsku drugaricu da bi nakon izlaska iz zatvora napao prodavačicu na putu, izmasakrirao je nožem, izgrizao po grudima i butinama, na stomaku joj je nožem urezao krst, a na kraju je preklao! Pobegao je u Sloveniju gde je silovao i ubio ženu pred očima muža da bi se ubio u ćeliji 2007. i ostavio poruku da ga zakopaju s Biblijom! Ostao je poznat kao Balkanski kasapin.
Zločinac iz zamka
Mnogi prvim poznatim serijski ubicom smatraju Džeka Trboseka koji je 1888. godine ubio i iskasapio najmanje pet prostitutki u Londonu i ostao neuhvatljiv. Međutim, prvi i možda najozloglašeniji serijski ubica je Žil de Rais, francuski plemić pod čijom komandom se borila Jovanka Orleanka.
U svojim zamkovima je od 1433. do 1440. godine ubio između 80 i 200 dečaka i devojčica nakon što bi ih silovao. Jedna od najmoćnijih figura u Francuskoj u to vreme, nesmetano je ubijao do 1440. godine, kada je oteo jednog fratra zbog svađe. Biskup Nanta je sproveo istragu slučaja i tek tada je "utvrđeno" ono što su svi znali, ali nisu smeli da kažu, da je Žil serijski zločinac. Predat je civilnom sudu, gde je priznao zločine i nakon toga obešen i spaljen na lomači.
Malo je poznato da je najpoznatiji serijski ubica Hanibal Lektor, u stvari, imao inspiraciju u osobi iz stvarnog života. Kako je Tomas Haris, pisac knjige "Kad jaganjci utihnu" po kojoj je snimljen istoimeni film, tek nedavno ispričao u intervjuima, inspiraciju za surovog Hanibala našao je u jednom doktoru u zatvoru u Meksiku. U pitanju je osoba sa lažnim imenom dr Salazar.
Haris je 60-ih godina prošlog veka radio kao novinar i otišao je u Monterej u Meksiku da intervjuiše jednog Amerikanca osuđenog na smrt zbog tri ubistva. On mu je međutim pričao o Salazaru, koji mu je spasao život u zatvoru, nakon što ga je upucao stražar. Ispostavilo se da je Salazar, "mali, bledi čovek, sa tamnocrvenom kosom", ubio bliskog prijatelja, isekao njegovo telo na delove i spakovao u kutije. On je bio inspiracija za Hanibala Lektora.
Kasnije su novinari i istražitelji našli u meksičkom zatvoru podatke o osobi koju je opisao autor knjige "Kada jaganjci umiru". U pitanju je bio dr Alfredo Bali Trevino, doktor iz Montereja. On je osuđen za ubistvo i rasparčavanje tela svog ljubavnika, a bio je osumnjičen za još nekoliko ubistava i komadanje tela auto-stopera. Prvobitno osuđen na smrt, Trevinu je kasnije kazna preinačena na 20 godina robije i pušten je 1981. godine. Nastavio je da radi kao lekar do smrti 2009. godine. Pravi Hanibal Lektor je tako imao prilike da gleda svoja zlodela na filmskom platnu.
Naizgled normalni ljudi a ustvari životinje
Šta je to što tera naizgled normalne ljude da se pretvore u životinje koje zadovoljavaju najgore instinkte? Bavljenje fenomenom serijskih ubica je naučna disciplina relativno novijeg datuma. Tek pre tri, četiri decenije stručnjaci policijskih snaga, psiholozi, psihijatri i kriminolozi počeli su ozbiljno da se bave slučajevima serijskih ubica. Doktor Džek Levin je specijalista za psihopate i serijske ubice u Centru za nasilje i konflikte Univerziteta u Bostonu, kao i autor nekoliko knjiga o tome.
- Postoji sterotip da su serijske ubice usamljenici, antisocijalne osobe, nesposobne da održe bilo kakvu vezu. To je, međutim, mit. Neke serijske ubice su u životu bile uspešni ljudi i izgledali normalno. Oni obično ne izgledaju kao sociopate ili opasne ubice, jer da izgledaju kao monstrumi, bili bi naravno odmah uhapšeni - objašnjava Levin. On u analizi ovih zločinaca pojašnjava i da postoje milioni sociopata, ali većina nikad ne postane serijski ubica. Serijski ubica je osoba koja ubije troje ili više ljudi u periodu dužem od 30 dana, sa periodom hlađenja između svakog ubistva, i čiji su motivi za ubistvo većinom bazirani na psihološkom zadovoljstvu.
Obično je i seksualni delikt uključen u ubistvo. Prema naučnim rezultatima, karakteristike serijskih ubica su različiti nivoi mentalnih bolesti. Obično ih karakteriše nedostatak saosećanja ili osećaja krivice, impulsivnost, potreba za kontrolom i predatorsko ponašanje. To su sve odlike psihopata, često su vrlo šarmantni, jer nose upravo masku normalnosti. Među serijskim ubicama više je muškaraca nego žena. Žene retko koriste vatreno oružje za ubistva, više vole da truju.
Glavni motivi serijskih ubica podeljeni su u nekoliko kategorija. To su vizionarski, gde zločinci umišljaju da rade posao Boga ili đavola, zatim zločinci sa misijom, koji ubijaju homoseksualce, prostitutke ili ljude različite nacije ili vere, zatim hedonistički koji traže uzbuđenje i uživaju u ubijanju. U pitanju su zločinci koji ubijaju zbog seksualne želje, zatim uzbuđenja ili materijalne dobiti. Među najčešćim motivima serijskih ubica je želja za kontrolom, koju iskazuju nad svojim žrtvama.
