Svaki treći prekraja istoriju
Posle 100 godina od početka izbijanja Prvog svetskog rata, većina Austrijanaca smatra da je Srbija kriva za izbijanje prvog globalnog ratnog sukoba s početka prošlog veka. Tako se bar može zaključiti na osnovu istraživanja bečkog nedeljnika "Profil", prema čijim rezultatima 36 odsto Austrijanaca smatra da krivicu za Prvi svetski rat snosi Srbija.
Nije mali procenat ni onih koji smatraju da je njihova bivša dvojna monarhija odgovorna za Veliki rat jer se čak 31 procenat ispitanih Austrijanaca upravo tako izjasnio.
Za istoričara Milovana Balabana veće je iznenađenje to što je tako visok procenat Austrijanaca zastupnik teze o odgovornosti Beča, nego to što je nekoliko procenata više onih koji prstom ukazuju na malenu Kraljevinu Srbiju od pre jednog veka.
- Pred Prvi svetski rat na delu su interesno sukobljene Centralne sile i zemlje Antante. Oba bloka imaju svoje geopolitičke i kolonijalne planove. Zemlje Antante su pobedile i sva krivica je stavljena na teret gubitnika i prirodno je da bez obzira koliko su objektivno krive politike njihovih zemalja, stanovništvo tih država ima osećaj da su nepravedno optuženi.
Kad se 90-ih godina prošlog veka, nakon raspada SSSR, desila prekompozicija moći u svetu, zemlje gubitnice iz Prvog svetskog rata dobile su prostor da slobodnije izraze svoja osećanja u vezi s Velikim ratom. Pa čak i da planski rade na izgrađivanju i negovanju jednog stava da krivica koju su istoričari 60-ih godina utvrdili da leži pre
Nemačka više kriva nego RusijaU pomenutom istraživanju austrijskog nedeljnika, 14 procenata smatra ponašanje Nemačke uzrokom za Prvi svetski rat, dok 12 odsto krivicu pripisuje Francuskoj, Velikoj Britaniji i Rusiji, državama saveznicima okupljenim u vojno-političkom bloku Antante. |
svega na Nemačkoj, pa potom, kao slabijem savezniku, na Austrougarskoj monariji, nije verodostojna - objašnjava istoričar Milovan Balaban na čemu bi mogli da temelje svoj odnos prema Velikom ratu današnji Austrijanci.
Stotoj godišnjici od izbijanja Prvog svetskog rata u Austriji posvećuje se velika pažnja i tokom prethodnih sedam meseci bilo je mnoštvo izložbi, novinskih članaka, knjiga i drugih aktivnosti kojima se ukazivalo na istorijski događaj koji je odneo milione ljudskih života.
Zvaničnici Austrije, ali i pripadnici razvalšćene dinastije Habzburgovaca u više navrata su isticali da nikome ne može da se pripiše apsolutna krivica za Prvi svetski rat. Istovremeno, više istoričara je ukazivalo na to da bi i da nije Gavrilo Princip izvršio atentat na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda, izbio rat koji je čitav stari kontinent zavio u crno.
