Usoljavanje voždove glave

Jednom od najvećih mrlja u istoriji Srbija smatra se ubistvo Karađorđa Petrovića, 13. jula 1817. u Radovanjskom lugu kod Velike Plane. Vožda i njegovog pisara Nauma Kanara u kolibi Dragića Vojkića ubio je Nikola Novaković, po naređenju Karađorđevog kuma Vujice Vulićevića. Vujica je za ovog zlodelo naređenje dobio lično od Miloša Obrenovića.

Mesto u Radovanjskom lugu gde je ubijen Karađorđe

 

Novaković je mrtvom voždu sekirom odsekao glavu, skinuo mu odelo na kojem je bio i orden koji Karađorđe dobio od ruskog cara i sve to, sa bisagama u kojima je bilo 4.000 dukata, predao Vujici Vulićeviću koji je to odneo Pavlu Lisoviću, odanom Miloševom čoveku koji je čekao u Palanci. Već sutradan, 14. jula 1817. godine, Karađorđeva glava stigla je u Beograd u jednoj zobnici, a njegovo obezglavljeno telo sahranjeno je na udaljenost od oko 100 koraka od mesta gde je ubijen.

Prema istraživanjima Milivoja Gavrilovića, koji je živeo između dva svetska rata i koji je uspeo da gotovo do detalja rekonstruše Karađorđevo ubistvo, Miloš se silno obradovao pošiljci iz Radovanjskog luga. Međutim, noć između 14. i 15. jula, knjaz Miloš je proveo besano.

Karađorđe

U njegovom konaku koji se nalazio preko puta Saborne crkve, na belom tanjiru je stajala oprana glava njegovog kuma, vožda Karađorđa. Tanjir s Karađorđevom glavom je stajao na visokoj tronošci, ispred tronoške bilo je upaljeno kandilo, a Miloš je noć proveo u molitvama na kolenima stalno ponavljajući:

"Oprosti, kume Đorđe! Oprosti, gospodaru!"

Sutradan, 15. jula, Miloš je Karađorđevu glavu poslao beogradskom veziru čemu su se beogradski Turci silno obradovali. Nakon što su Turci prepoznali glavu Karađorđa, vratili su je Milošu koji je istog dana našao jednog kasapina koji je, po Miloševom naređenju, u podrumu kuhinje konaka odrao voždovu glavu i pri tom je stalno ridao i drhtao. Iako ime tog kasapina nije poznato, njegovi savremenici su tvrdili da ga je nakon uhvatila groznica od koje je posle nekoliko dana i umro.

Nakon što je odrana koža sa Karađorđeve glave, Miloš je kožu poslalo nekom Peri ćurčiji da je usoli i ispuni pamukom i slamom, što je ovaj i uradio, a kad je sve to završeno, beogradski vezir je Karađorđevu glavu poslao u Carigrad. Nakon završenog posla taj Pera ćurčija je u tajnosti, u toku noći, uz uobičajeni verski obred sahranio Karađorđevu lobanju kraj beogradske Saborne crkve. Za usluge dranja kože sa glave svog kuma Karađorđa, soljenja i ispunjavanja pamukom i slamom, kako je zapisano u tefterima iz tog doba, Miloš je iz narodne kase platio 35 groša.

Karađorđeva glava je poslata u Carigrad i istaknuta na bedemu pred sarajem s natpisom: "Glava čuvenog harambaše srpskih hajduka zvanog Karađorđe".

Knez Aleksandar Karađorđević

Karađorđevu glavu je sa bedema ukrao neki Grk čije je ime nepoznato i odneo je u Atinu gde je dugo bila čuvana u nekom muzeju, ali je nepoznato šta se dalje dogodilo sa Karađorđevom glavom.

Voždovo telo je, po želji kneginje Ljubice, Miloševe žene koja mu nikada nije oprostila ubistvo kuma, 1819. iskopano i preneseno u Topolu, u crkvu Sv. Bogorodice koju je Karađorđe sagradio kao svoju zadužbinu. S proleća 1820. godine knjaz Miloš je, valjda progonjen onim što je uradio, naredio da se Karađorđeva lobanja iskopa i da se sastavi sa telom što je i urađeno nakon prenošenja njegovog tela u crkvu Sv. Đorđa na Oplencu, gde se i danas nalazi.

O svirepom ubistvu Karađorđa Petrovića uglavnom se sve zna, ali manje je poznato da je obezglavljeno i telo Karađorđevog sina knjaza Aleksandra koji je vladao Srbijom od 1842. do 1858. godine. Knjaz Aleksandar je umro 1885. u Temišvaru i zajedno sa svojom suprugom Persidom sahranjen je na Marksovom groblju u Beču.

Međutim, krajem decembra 1911. njegov sin i Karađorđev unuk kralj Petar Prvi Karađorđević je primio obaveštenje da su nepoznate osobe s groba njegovih roditelja podigle kamenu ploču tešku dve tone, isekle metalni kapak i stakleni poklopac i iz kovčega odsekli i odneli kneževu glavu koja ni do danas nije pronađena. Prema rečima Dragana Reljića, kustosa Muzeja dinastije Karađorđević na Oplencu, tačno je da su nepoznata lica oskrnavila grob kneza Aleksandra u Beču, ali je nepouzdan podatak da je tom prilikom odneta i kneževa glava.