Kako se “ispisati“ iz Srpske pravoslavne crkve?
Najtežu kaznu, isključenje iz crkvene zajednice, sudovi eparhija Srpske pravoslavne crkve (SPC) za poslednje dve decenije izrekli su svega deset puta. Ovom sankcijom presuđivano je uglavnom sveštenicima, ali “crveni karton“ u crkvi dobilo je i nekoliko vernika.
Privremeno ili doživotno udaljenje od oltara je sankcija koja je rezervisana samo za najteža dela protiv učenja crkve, a najčešće je potezana u nesložnim eparhijama SPC u Australiji i SAD. Za istinskog vernika najteža reč - ekskomunikacija - čula se proteklih godina i u eparhijama Zahumsko-hercegovačkoj i Žičkoj.
Da je isključenje mera koju crkveni sudovi izuzetno retko izriču potvrđuje profesor Bogoslovskog fakulteta Dimitrije Kalezić. On ističe da smisao crkve nije u kažnjavanju.
Najstroža kaznaIspisnicu iz SPC od “civila“ poslednji je prošle godine dobio čačanski privrednik Miloje Stevanović. Istu kaznu dvojici građana Trebinja izrekao je crkveni sud Eparhije zahumsko-hercegovačke. Oni su osuđeni za osnivanje lažne crkve, odnosno za kaljanje ugleda SPC. |
- Isključenje iz Crkve, u duhovnom smislu, za vernika je ravno smrtnoj kazni - objašnjava Kalezić.
Prema crkvenom pravu, razlog za brisanje sa spiska članova crkve je promena vere, ali i niz drugih najtežih prestupa - jeretičko delovanje, podmićivanje za crkvene položaje, blaćenje ugleda crkve... Izopštenje iz crkve znači da vernici više nisu članovi zajednice, kao i da obredi nemaju nikakvu snagu. Oni nemaju pravo na pričešće, venčanje, niti opelo.
Da se slučajevi koji zaslužuju najtežu kaznu retko događaju u praksi kaže i protođakon Ljubomir Ranković, dugogodišnji sekretar Eparhije šabačko-valjevske. On podseća na to da je u prošlosti ova kazna izricana uglavnom u slučajevima crkvenih raskola, poput podela u Makedoniji i SAD.
