Rehabilitacija najvećeg srpskog izdajnika (7): Tiho rivalstvo Lazara i Vuka
Kada je Jefrem napustio tron patrijarha, povukao se u oblast porodice Branković i živeo u prizrenskom manastiru Svetih arhanđela. Prizren je posle smrti Đurđa Balšića pao pod vlast Vuka Brankovića. Tu je zbačeni patrijarh proveo desetak godina, gde su ga, navodno, posećivali i knez Lazar i Vuk. Ipak, izgleda da je bivši patrijarh uglavnom sarađivao sa ličnostima koje su podržavale i opravdavale Vukove vladarske ambicije.
Na zapisu koji je čuvan u manastiru Gračanici, dakle, u oblasti Brankovića, stoji da je pisan "u dane blagovernog i hristoljubivog kneza Lazara i gospodina Vuka". Pominju se, dakle, oba srpska vladara, a Lazar je bez titule samodršca. Ima još dokumenata slične sadržine, i to iz vremena pred kraj 80-ih godina 14. veka, malo pre Kosovskog boja.
Rehabilitacija najvećeg srpskog izdajnika:
2. Marko Kraljević oteo Brankovićku
3. Vuka knez Lazar smatrao sinom
Naime, u tekstovima pisanim u državi Lazarevoj, kneževi ideolozi su isticali da je on samodržavni vladar svih Srba, a Lazarev novi patrijarh, Spiridon, nikada nigde nije pominjao Vuka, dotle su ideolozi u oblasti Brankovića smatrali da srpske zemlje drže zajednički Lazar i Vuk, a uz kneževo ime nisu stavljali titulu samodršca. Priznavali su patrijarha Spiridona, ali su pominjali i njegovog prethodnika Jefrema.
Ipak, i jedni i drugi izvori izričito pokazuju da su Hrebeljanovići i Brankovići bili vladari cele srpske zemlje. Sticajem okolnosti, patrijarh u ostavci i Vuk našli su se na istoj strani. Među Vukovim ideolozima on je zauzimao istaknuto, ako ne i prvo mesto. Budući događaji će to još više pokazati.
Istoričari su utvrdili i da Jefrem nije baš slučajno izabrao da živi u manastiru "van neposredne vlasti kneza Lazara". U Vukovoj državi igrao je i dalje važnu ulogu. Pošto više nije bio patrijarh, nije stanovao u Peći, ali se smestio u carski prizrenski manastir. Vuk nikako nije zanemarivao ni činjenicu da je Peć, sedište srpskih crkvenih poglavara, bila u njegovoj državi.
To je, opet, Hrebeljanoviće, a potonje Lazareviće, sve više počelo da upućuje na manastir Žiču. Dokumenti koji su izlazili iz oblasti Brankovića, ipak, pokazuju da je vladarska prednost bila na strani kneza Lazara. Ali, oni isto tako svedoče da je i Vuk zaista imao ambicije prema srpskom tronu. U takvim okolnostima došla je Kosovska bitka.
Knez Lazar je doveo svoju vojsku u oblast svog zeta Vuka Brankovića. Osim njih dvojice, stigli su i Bosanci. U to vreme, obično je svaki plemić zapovedao svojim ratnicima. Po kasnijim turskim izvorima, Vuk je, navodno, držao desno krilo. Tadašnji izvori ne pružaju skoro nikakve podatke o toku bitke.
To što ćute, takođe je neka činjenica. Jedno je sigurno: bitka je bila krvava. U njoj je izginuo čitav jedan naraštaj. Patrijarh Danilo Treći, ubrzo posle boja, u "Slovu o knezu Lazaru", izričito kaže:
"Kad obe strane iznemogoše i bitka prestade, i bezbrojno mnoštvo obejih poubijano beše, to jest Srba i neprijatelja, po Kosovu polju ležaše." Drugi važni spisi o knezu Lazaru pominju da je izginulo "mnoštvo blagorodnih ratnika" ili "bezbrojno mnoštvo". Turci takođe "mnoštvo blagorodnih i blagovernih hrišćana pohvatavši pogubiše". Knezu Lazaru je pripala časna pogibija, kao vojskovođa je položio život na oltar otadžbine.
Kobna bitka
I kasniji pisci isticali su velike žrtve u Kosovskom boju. Martin Segon, sveštenik iz Novog Brda, zabeležio je krajem 15. veka: "Bitka je bila kobna i krvava i za jednu i za drugu stranu." Mavro Orbin, istoričar Slovena, ističe: "U ovoj bici pale su mnoge ličnosti iz Raške i Bosne, a samo malobrojni vratili su se u svoju zemlju."
