Najveći hram na Balkanu
Naziv najmanje beogradske opštine pojavio se prvi put krajem 15. veka u turskom planu za osvajanje Beograda, koji je izrađen na zahtev smederevskog sandžak-bega Sulejman-paše. Vračar se ponovo pominje 1560, kao hrišćansko naselje sa 17 kuća.
Već 1594. ova mahala je ušla u duhovnu istoriju naroda, kada su, 27. aprila na njenom tlu spaljene mošti najvećeg svetitelja, o čemu je zapisano: "Sažegoše mošti Svetog Save, prvog arhiepiskopa srpskog; Sinan-paša iz manastira Mileševe odnese ih u kovčegu pozlaćenom i sažeže na Vračaru". Na mestu na kome je razvejan pepeo Savin, danas stoji pravoslavni hram, najveći na Balkanu, građen prema projektu arhitekata Bogdana Nestorovića i Aleksandra Deroka iz 1930. godine. Uz njega je mala Svetosavska crkva podignuta 1935, za svega 57 dana. Preko puta Hrama prostire se zdanje Narodne biblioteke Srbije, koji danas čuva oko četiri miliona izdanja.
Postavljena da bdi nad izvorima srpske duhovnosti i kulture, skulptura Karađorđa je okrenuta parku koji takođe nosi njegovo ime - sa tog mesta je 1806. vožd poveo 15.000 ustanika u osvajanje Beograda. Knez Aleksandar Karađorđević je 1848. u parku podigao nadgrobni spomenik palim ustanicima, i to je prvi zidani spomenik u Beogradu.
Iako se prostire na svega tri kvadratna kilometra, Vračar je sa oko 80.000 stanovnika najnaseljenija prestonička opština. Na njemu se nalazi i 100 metara visoka palata Beograd, najviše zdanje na Balkanu. U Muzeju Nikole Tesle čuva se urna velikog naučnika kao i njegova lična ostavština, tehnički crteži, prepiska, mnoštvo fotografija. Na Vračaru se nalazi sedište najstarije izdavačke kuće u Srbiji, Srpske književne zadruge. Vračarski sportski centar okupio je na jednom mestu najviše sportova, od rukometa do plesa, a tu je i stadion fudbalskog kluba Obilić koji se takmiči u Prvoj fudbalskoj ligi.
Boemski rajVračar je oduvek bio čuven prema kafanama u kojima su se okupljali novinari, književnici i drugi boemi. Mnoge su nestale kao Tabor, Toplica, Složna braća, Tri lista duvana, Golubac, Orač i Kikevac u kome je sa orkestrom svirao čuveni Carevac. Ostali su Sokolac, Vltava, Kalenić, Mlava, Šumadija, Orašac, Zona Zamfirova i Mala Madera Trandafilović čuva uspomenu na velikog pisca Borislava Pekića, a Čubura na pesnika i boema Slobodana Markovića, Libera Markonija, prema kome je trg ispred kafane dobio ime. |