Tito poslao Amerikance na Mesec?
Najava za film "Hjustone, imamo problem", slovenačkog autora Žige Virca, podigla je veliku prašinu i šokirala javnost u bivšim jugoslovenskim republikama. Film govori o tajnom jugoslovenskom svemirskom programu u vojnoj bazi kraj Bihaća. Josip Broz Tito je 1961. godine ceo projekat navodno prodao Amerikancima koji su tehnologiju iskoristili za istorijski let na mesec.
Tito je, tvrdi Virc, u podzemnom vojnom aerodromu Željava kod Bihaća izgradio najveći tajni podzemni svemirski centar u Evropi. U tom centru, koji je dobio naziv Objekt 505, Jugoslavija je razvila operativnu tehnologiju za let u svemir.
- Jugoslavija ostvarila brzi napredak, baziran na tajnim zapisima pionira svemirske tehnologije naučnika Hermana Potočnika, do kojih su posle Drugog svetskog rata došli jugoslovenski obaveštajci. Pomenuti svemirski program je navodno počeo još 1948. godine, a Amerikanci su za njega saznali desetak godina kasnije - tvrdi Virc.
- Krajem 1960. godine, CIA je otkrila da Jugoslavija već poseduje operativnu tehnologiju za let u svemir. U martu 1961. godine SFRJ je u tajnosti prodala čitav program Sjedinjenim Državama - kaže autor dokumentarca.
U maju 1961. godine, predsednik Amerike Džon Kenedi je najavio da Amerikanci planiraju let na Mesec, navode autori filma i dodaju da će uskoro otkriti sve tajne jugoslovenskog svemirskog programa.
Inspiracija i Holivudu
Artur Klark bio je fasciniran radom Hermana Potočnika, te je upravo njegove nacrte za orbitalnu stanicu i geostacionarne satelite iskoristio crtajući svoju Svemirsku stanicu 5 za film Odiseja iz 2001. Njegovi radovi se u literaturi NASA nalaze tek od 1995. godine, dok je otac ruske kosmonautike Konstantin Ciolkovski Potočnikove zaključke preveo još 1935. godine.
|
Navodno su Amerikanci u jeku Hladnog rata i trke u naoružanju s Sovjetskim Savezom toliko bili zahvalni Titu na ustupanju nacrta, da su SFRJ prosto zasipali novcem, a Tito je svojevremeno i posetio Svemirski centar Kenedi u sastavu NASA.
Naučnik po čijim radovima su Jugosloveni pravili svemirski program je Herman Potočnik, jedan od najvećih astronautičara. On rođen je 22. decembra 1892. godine u Puli i posle osnovnog obrazovanja odmah je krenuo u vojne škole. Tehničku akademiju austrougarske armije upisuje 1910. godine. Prvi svetski rat ga zatiče u Bosni u činu poručnika, a vojevao je u Srbiji i Galiciji.
Zanimljivo je i da su Potočnik i Tito vršnjaci, te da su zajedno i ratovali na Balkanu u sastavu austrougarske armije, a nisu se nikad upoznali.
Zbog tuberkuloze napušta armijsku karijeru 1919. i otad je ceo život posvetio izučavanju raketnih motora. Umro je u velikoj bedi sa samo 36 godina od upale pluća u Beču, gde je i sahranjen. Iza sebe je ostavio temeljno naučno delo o raketnim motorima kao rešenju za prevaljivanje velikih razdaljina i ideju o pravljenju lunarnih modula u Zemljinoj orbiti.
Posle formiranja Međunarodne svemirske stanice devedesetih godina, jedan od predloga bio je da se ona nazove po njemu, ali nije i usvojen.
Potočnik priznat tek posle smrti
Mnoge Potočnikove ideje postale su temelj aeronautike, a sasvim je očigledno da su mnoge njegove ideje kasnije iskorišćene u pokretanju raketnog i svemirskog programa u Nemačkoj koji je vodio Herman Obert sa saradnicima. Veruje se i da je u Rusiji Potočnikov rad imao ogroman uticaj na naučnika Sergeja Koroljeva, tvorca prve svemirske rakete SSSR-a. Potočnik nije bio cenjen za života. Njegov rad bečki inženjeri okarakterisali su kao "puku fantaziju", a sva priznanja su stigla prekasno.
|
