Pomama izgradnje hramova na Balkanu (3): Palate s pogledom na bedu
Hrvatska je šestu godinu zaredom u recesiji, konstantno beleži pad BDP-a, dug države već ga premašuje, izostaju ozbiljne reforme, a ekonomisti upozoravaju da će država na kraju bankrotirati. Većina "pučanstva" već živi taj crni scenario, preko 300.000 nezaposlenih, desetine hiljada onih koji rade, a ne primaju plate, još više onih čiji su računi blokirani jer ne mogu plaćati režije i kredite.
- Hrvatski crkveni vrh je potpuno odvojen od života građana, oni ne plaćaju račune, nemaju kredite, ne brinu kako će tankovati skupocene automobile. Oslobođeni su svih ljudskih briga i njihovo je javno delovanje izvan realiteta društva u kojem žive - kaže teolog Hrvoje Cirkvenac.
Katolički biskupi ne mogu se pohvaliti skromnošću, ali se i ne trude da sakriju raskoš koju im je donela "demokratija". Tako mediji beleže slučaj splitskog nadbiskupa koji stoluje u luksuzno uređenoj palati s pogledom na beskućnike koje nikada nije posetio, preko šibenskog koji je već sagradio grobnicu u katedrali i penzionersku rezidenciju u vili na obali mora, do splitskih franjevaca koji su u turističkoj zoni podigli zdanje površine 15.000 kvadrata...
Broj župa i blagajnaNeko bi se naivno upitao čemu proizvodnja biskupija i župa, kada se broj stanovnika i vernika konstantno smanjuje. A odgovor se krije u spomenutom Ugovoru Vatikana i Hrvatske u kojem, između ostalog, piše: "Da bi Katolička crkva mogla na doličan način nastaviti svoje delovanje na propagiranju opšteg dobra, Republika Hrvatska će joj mesečno davati iz državnog budžeta iznos koji odgovara dvema prosečnim bruto platama pomnoženim sa brojem župa koje postoje u RH." Računica je jednostavna, što više župa to više novca u crkvenu blagajnu. |
Gotovo su svi "u crvenom", osim Crkve u Hrvata. Katolička crkva u Hrvatskoj, od njenog osamostaljenja početkom devedesetih, beleži samo procvat. Kud god se čovek okrene vidi samo nove hramove i zdanja. Pa i na prostoru bivše Krajine, na kojem država sve ove godine nije uložila ni centa, Crkva je spiskala milione, gradeći katoličke bogomolje u mestima gde ih nikada nije bilo. Tako velebni tornjevi katoličkih crkava dominiraju panoramom Vojnića, Vrginmosta, Korenice, Gračaca, gotovo svakog urbanog mesta koje je do "Oluje" bilo većinski ili potpuno srpsko.
Tako je Katolička crkva, ne pitajući za cenu, prvo obeležila taj prostor, šaljući nedvosmislenu poruku šta misli o isterivanju i povratku Srba, ali gradila je sa jednakim entuzijazmom u celoj Hrvatskoj.
A to joj je omogućila politička klasa. HDZ od samih početka, a aktuelna socijaldemokratska vlast sve je izdašnija prema Katoličkoj crkvi što više njeni čelnici pljuju po njoj. Takvu rastrošnost pravdaju Ugovorom iz 1998. godine između Vatikana i Republike Hrvatske, po kojem su poreski obveznici u Hrvatskoj do sada uplatili u crkvenu kasu preko 500 miliona evra. Iz tih para finansirana je izgradnja velelepnih hramova i zdanja koja u krizi niču kao gljive posle kiše.
Tako je izgrađena zgrada Hrvatske biskupske konferencije na zagrebačkom Ksaveru koja je koštala vrtoglavih 17 miliona evra, a baš ovih dana objavljena je informacija kako je iz državnog budžeta otišlo milion i po evra za izgradnju ogromne crkve u Kninu, čija cena premašuje tri miliona evra. Završetak te megacrkve očekuje se sledeće godine, a glavno slavlje posvećenja pašće baš na dan proslave 20-godišnjice "Oluje". I to nije sve. U Solinu se takođe gradi još jedna megacrkva koja će imati 650 sedećih mesta i cenom će nadmašiti kninsku.
Pomama izgradnje hramova na Balkanu: |
No, na tome se ne završava investicijski bum Katoličke crkve u Hrvatskoj. Ona se dokazuje kao jedini postojani investitor, bilo da obnavlja istorijska zdanja i hramove ili gradi nove, uvek to opravdavajući nasušnim potrebama. To se najbolje vidi po značajnom povećanju novih biskupija (Požeška, Bjelovarsko-križevačka, Varaždinska, Sisačka, Gospićko-senjska, Vojni ordinarijat), kao i broja župa. A svaka nova biskupija značila je i nove biskupske dvore, obnovu crkava koje su dobile status katedrale, kao i porast broja župa.
Iz državnog budžeta direktno su finansirani i brojni crkveni projekti, od izgradnje Vojnog ordinarijata sa milion i po do digitalizacije crkvenih knjiga... Toj sumi treba dodati nigde zbrojene dotacije gradova i opština, koje idu od darovanja zemljišta preko opraštanja lokalnih dažbina do keša. Koliki se novac sliva u crkvenu kasu ostaje u domenu procena i nagađanja jer u to nema uvid niko izvan zidina Kaptola.
Međutim, i ovo koliko uplaćuje država bilo bi dovoljno da se Srbima vrate stanovi i otete penzije, baš kao što se država trudi da vrati Crkvi sve nekretnine oduzete nakon 1945. godine, a procenjuje se da su i one vredne preko pola milijarde evra. Ko se i ako vrati moći će se "smestiti" u novoizgrađene katoličke crkve u svom zavičaju, barem privremeno za vreme mise.
