Srbija stari, dece sve manje
Iz godine u godinu rađa se sve manje beba, prosečna srpska porodica danas ima tri člana. Godišnje u centralnoj Srbiji 35.000 ljudi manje. U 370 sela za 10 godina nije rođeno nijedno dete.
"Rode” sve ređe svraćaju u ove krajeve, pa je i beba iz godine u godinu sve manje: prošle godine, prema evidenciji Instituta za javno zdravlje Srbije ”Dr Milan Jovanović Batut”, rođeno je 67.876. dece, što je za 993 manje nego godinu ranije, ili za 2.252 manje nego pre pet godina!
Prognoze nisu ohrabrujuće s obzirom na to da se u centralnoj Srbiji još od 1992. godine beleži negativan prirodni priraštaj, a svake godine se broj stanovnika smanji za 30.000 do 35.000.
Jedino se u 11 opština, uglavnom na jugu Srbije, beleži pozitivan prirodni priraštaj. Ostatak Srbije muči ”bela kuga”, a u poslednjih par godina jedino Beograd može da se pohvali porastom stope nataliteta. Stručnjaci to objašnjavaju migracijom stanovništva.
Dragan Vukmirović, direktor Republičkog zavoda za statistiku kaže da svake godine u glavni grad, kao ekonomski centar zemlje, dođe oko 40.000 stanovnika. To su uglavnom mladi ljudi u reproduktivnom dobu, pa zbog toga blago raste i stopa nataliteta u prestonici.
- Demografske tendencije se sporo menjaju i ako se sada u odnosu na nekoliko decenija ranije rađa manje dece, biće ih još manje - smatra Vukmirović. - Promenio se stil života, mladi ljudi neće da se ”muče”, hoće da ”uživaju u životu”. Muškarci se žene tek u 30, devojke udaju u 27. godini.
Iako su se životne navike promenile, lekari tvrde da je biologija žena ostala ista, i da se reproduktivni period, iako bi to mnoge želele, ipak, nije produžio. Odlaganje rađanja ”za kasnije”, prema mišljenju profesora dr Dušana Stanojevića, direktora GAK ”Narodni front” je jedan od razloga što se sve manje rađa.
- Medicinski je idealno da žena svoje prvo dete rodi između 22. i 24. godine, a treće može da rodi i u 40. godini - kaže profesor Stanojević. - Već posle 25. godine mogu da se pojave problemi sa genitalijama i bolesti koje mogu da ”spreče” rađanje. Danas se, međutim, o tome malo vodi računa.
Podaci Republičkog zavoda za statistiku pokazuju da prosečna mama u Srbiji u trenutku rađanja prvog detata ima 26,9 godina, i sada je za pune dve godine starija od onih koje su se prvi put porađale 1999. godine.
I prosečan stanovnik Srbije ”stari”. Trenutno ima 41,2 godine!
- Prosečna porodica u Srbiji smanjila se sa četiri na tri člana - kaže Dragan Vukmirović. - U Crnoj Travi, recimo, godišnje se rodi samo jedna beba! Nemamo dobre socijalne programe i stiče se utisak da populacionu politiku svaki pojedinac vodi za sebe, prema svojim željama i mogućnostima.