Svedok srpske golgote
Crkva Svete trojice u selu Liješće u opštini Brod na severu Republike Srpske, jedna je od najstarijih pravoslavnih crkava u Posavini.
Sagrađena je 1868. godine još u vreme otomanske imperije i ona je vek i po svedok prošlosti i burnih vremena na ovim prostorima.
U Odbrambeno-otadžbinskom ratu od 1992. do 1995. godine crkvu su u maju 1992. godine minirale snage HOS-a i tada zapalile Parohijski dom sagrađen 1940. godine. Dve godine posle miniranja jedne od najstarijih pravoslavnih crkava u Posavini, u martu 1994. godine Liješće i ruševine hrama Svete trojice posetila je i Biljana Plavšić, predsednica Republike Srpske.
Nadležni sveštenik u Liješću jerej Jovan Tomić je duže od osam godina u ovoj sredini. On je skoro svakodnevno u kontaktu sa članovima Crkvenog odbora kao i sa Odborom za građevinske i ostale radove i proslavu u kome su i predstavnici Opštine Brod.
Poziv dijaspori
- Na mestu srušene crkve krenula je gradnja objekta u današnjem izgledu i to je završeno 2000. godine. Pokazalo se da gradnja crkve na starim temeljima donosi probleme, u prvom redu zbog nedovoljne izolacije, pa je (kapilarna) vlaga stigla do prozora, a sa zidova počeli su da otpadaju malter i fasada. Zbog toga je započela sanacija zidova kako bi se zaustavila vlaga. Zato su od temelja do prozora sa zidova obijeni malter i fasada. U toku su radovi koji bi trebalo da trajno reše problem vlage, a uz ovaj veliki posao biće zamenjena stolarija i izvedeni radovi oko ulaza u crkvu - kaže jerej Jovan Tomić.
Sve bi trebalo da košta nešto više od 40.000 KM ili 20.000 evra. Do sada su završeni unutrašnji radovi - postavljeno je podno grejanje i mermernim pločama pokriven je pod. Hram je oslikan freskama i biće još nekih izmena na ulasku u ovaj verski objekat. Sve to bi trebalo biti gotovo do 27. maja kada će na svečan način biti obeleženo 150 godina postojanja crkve u Liješću. Među ljudima direktno uključenim u poslove oko građevinskih radova i organizaciju proslave je i Željko Miličić, koji je zadužen za marketing i kontakte sa javnošću.
- Posla ima još dosta, ali sam ubeđen da će sve to biti završeno po planu i u roku, te da će proslava biti prava narodna manifestacija i razlog za masovno okupljanje naših ljudi iz Liješća, opštine Brod, ali i gostiju iz susednih opština, sveštenstva Zvorničko-tuzlanske eparhije i dijaspore. Ujedno ih pozivam da u što većem broju budu naši gosti na proslavi velikog jubileja naše crkve i parohije u Liješću 27. maja - kaže Željko Miličić.
Uništeno crkveno blago
Arhijerejsko namesništvo derventsko ima 20 parohija, a jedna od njih je liješćanska u kojoj se nalazi hram Svete trojice. Sa hramom su uništene i sve crkvene knjige pa se parohijske vode tek od 1993. godine.
Ikonostas izradio Kragujevčanin
Posle rušenja miniranjem crkve u Liješću 1992. godine, trebalo je da prođe osam godina da bi 2000. godine bila okončana gradnja crkve u današnjem obliku. Tokom 2003. i 2004. godine hram je živopisao Vojkan Mitrić iz Janja kod Šipova. On je živopisao i ikone na ikonostasu koji je od hrastovog i orahovog drveta izradio Bane Nikolić iz Kragujevca.
eljko U školskom letopisu u Liješću ostalo je zabeleženo da je za izgradnju crkve u Liješću osnovan Odbor Crkvene opštine na čijem čelu je bio predsednik Božo Stanković, a potpredsednik Tomo Jelić. Crkveni odbor je istovremeno pokrenuo akciju za izgradnju crkve i škole u Liješcu. Dobijena je dozvola nadležnih vlasti Osmanske carevine i 1868. godine sagrađena je crkva, a te godine8 počele su i pripreme za gradnju osnovne škole koja ja završena dve godine kasnije, 1870. godine.
U Zvorničko-tuzlansko eparhiji u ratu u Bosni i Hercegovini od 1991. do 1995. godine stradao je najveći broj srpskih pravoslavnih hramova. Tačni podaci govore da je srušeno 38 crkava, 60 ih je teško oštećeno kao i jedan manastir. Porušeno je i oštećeno još 50 parohijskih objekata i drugih crkvenih zdanja.
Sanaciju pomogli vernici
Da bi hram Svete trojice u Liješću bio gotov do 27. maja potrebno je da se završi zaštita zidova od vlage, promene vrata i naprave lukovi iznad njih, obradi kamen kojim će biti obloženi zidovi, a za to je potrebno još sredstava i pored dosadašnje podrške i pomoći vernika, naše crkve, opštine i drugih institucija. Zato ima prostora i potrebe za pomoć Liješćana rasutih po svetu. Sada je dobra prilika da se uključe u ovu završnu fazu uređenja hrama Svete trojice.
