Kuči prete dinamitom
Novoizabrani sekretar za kulturu i sport u Podgorici, Nela Savković Vukčević, najavila je da će u nizu projekata iz ove oblasti, čije ostvarenje predstoji, jedan od najznačajnijih biti obnavljanje spomenika "velikom vojvodi i pesniku" Mirku Petroviću, ocu crnogorskog kralja Nikole Prvog, odnosno starijem bratu knjaza Danila, njegovog prethodnika na crnogorskom tronu.
Taj spomenik, visoki obelisk, 1886. godine je u centru nove Podgorice podigao njegov sin, tada knjaz Nikola, koji je uz to, taj deo Podgorice nazvao Mirkova varoš. Spomenik je tu stajao sve dok je trajala moć knjaza, odnosno kralja Nikole, a kad je 1918. godine došlo do detronizacije dinastije Petrovića, od obeliska nije ostao kamen na kamenu. Ovaj spomenik su porušili pripadnici Narodne omladine Crne Gore kada je Skupština proklamovala ukidanje crnogorske države i dinastije. Nakon rušenja delovi spomenika su pobacani u reku Moraču i nikad nisu pronađeni.
Poharane i crkve
Seča od zore
Čak i ako je vojvoda Marko Miljanov preterao u priči o broju žrtava tokom te druge crnogorske pohare Kuča (a on je, da podsetimo, tada imao 23 godine i bio čak i perjanik kod knjaza Danila), ne može se poreći brzojav koji je vojvoda Mirko tog strašnog dana uputio iz Kuča svom na zlo brzom bratu knjazu Danilu i sa ushićenjem mu javio da od zore seče sve redom i da je već do podne odrubio 50 glava!
Nisu to, kako sada sugeriše i novi podgorički sekretar za kulturu i druge pristalice dinastije Petrović, učinili pobornici prisajedinjenja Crne Gore Srbiji, odnosno ujedinjenja i stvaranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, kasnije Kraljevine Jugoslavije, već ozlojeđeni stanovnici obližnjih Kuča, koji ni do danas nisu zaboravili šta im je taj "veliki vojvoda" učinio 1855, a naročito 1856. godine, tokom poznatih pohara ovog plemena izvršenih po nalogu knjaza Danila.
To što je tokom tih pohara u Kučima učinila crnogorska vojska, po naređenju i pod neposrednom komandom vojvode Mirka Petrovića, po ispoljenom nemilosrđu i krvoločnosti prevazilazi sve pohare, čak i čuvenu poharu iz 1774. godine kada su Turci zaumili da istraže Kuče, prvenstveno Drekaloviće.
Samo tokom tog drugog pohoda na Kuče u leto 1856. godine, kako tvrdi samouki kučki um, pouzdani svedok i istinoljubivi hroničar, Marko Miljanov, pale su 243 glave od kojih ni svaki deseti nije bio puškonoša. I prvu i drugu kaznenu ekspediciju na Kuče vodio je vojvoda Mirko Petrović.
Druga ekspedicija je bila sastavljena od oko 6.000 vojnika iz sve Crne Gore. Marko Miljanov poimenice nabraja kome su zaklali dete u naručju majke, da se i ne govori o paljenju kuća i pljački svega što se moglo odneti. Opljačkane su i razorene čak i crkve. Zbog toga ga Kuči optužuju da je pobio više Crnogoraca nego Turaka.
Pop gori od Turaka
- U narod se broji - veli Marko Miljanov - koliko je koje vrste poginulo i od koliko godina starci i đeca, jer nije bio običaj u kršćanina ni u Turaka, da ubiju jedan drugom dijete, ni da se osvete đetetom prije no oružje počne nosit, a tako i starcem, kad bači pušku i boj batali, i ko bi ga ubio za osvetu, taj se osramotio, a ne osvetio. Tako pop Mijailo Vojvodić iz Crmnice zakla je troje đece: dvoje Ivana Radojeva (starije od dvije i po godine, mlađe od tri mjeseca), a treće Nikole Markova, obojica s Ubala. Ružica Nikolina o tome priča ovako: Kako je nosila dijete u kolijevku, vojnici je ufate i počnu raskubat. Ona je mislila da te joj uzet aljine, no u to je ostave nesvučenu, i ona veselo krenu dalje, misleći da je potrefila na vojnike, kojijema je nisko žensku svukovat. No idući opazi ozada krv niza sebe, pometnu kolijevku na zemlju da vidi oklen je krv, kadli dijete nema glave, no ju je okinuo i poša rečeni pop Mijailo.
Zverstva vojnika
Osim što taj genocid i zverstva crnogorske vojske pod komandom vojvode Mirka, crnogorski novoistoričari i pojedini političari uporno pokušavaju braniti "državnim i državotvornim ciljevima i interesima", podgorički vlastodršci ne odustaju od namere da na pragu Kuča, kao u inat njima, opet podignu spomenik njihovom krvniku. Tu nameru je svojevremeno, kad je pristupio rekonstrukciji i preuređenju Trga Republike, grlato najavio i doskorašnji gradonačelnik Podgorice dr Miomir Mugoša, ali je ta priča odjednom utihnula i, neobjašnjivo zašto, nije bilo ništa ni od podizanja spomenika ni od imenovanja tog dela grada kao Mirkova varoš.
Crkve pokajnice
A da se njegov otac ogrešio o Kuče i da je to uvideo, govori i činjenica da je knjaz, odnosno kralj Nikola, na kučkom katunu Carine podigao svojevremeno crkvu, neku vrstu pokajnice, zadužbinu za iskup očeve i stričeve duše. To isto je uradio i u Bjelopavlićima kada je na Orjoj Luci, takođe podigao crkvu, kao neku vrstu izvinjenja Bjelopavlićima za strašnu odmazdu koju je, uz svesrdnu podršku brata Mirka, nad ovim plemenom 1854. godine počinio knjaz Danilo. Tom prilikom je, da podsetimo, spalio kuću svog zeta, sestrinog muža, vojvode Rista Boškovića i pokušao da baci u vatru njegova dva nejaka sina. U tome ga je osujetio serdar Jole Piletić, ali su njegova oba sestrića sutradan ipak osvanuli mrtvi...
Navodno, neko od imućnijih Kuča je šapnuo Mugoši da će se uzalud mučiti oko toga - da on ne ume, ali ima toliko novca da plati nekome da u prvoj zgodnoj prilici podmetne dinamit i spomenik poravna sa zemljom. Da li će se i sada naći neko ko će šapnuti novom gradonačelniku da ne može dizati spomenik i slaviti onaj ko je krvlju nevinih okrvavio ruke, ostaje da se vidi.
Uvredili knjeginju
Dr Jovan Erdeljanović piše da je neposredan povod za poharu Kuča 1856. godine bila jedna uvreda na račun supruge knjaza Danila, knjeginje Darinke.
- Pričalo mi je više ljudi da je vojvoda Mirko pokušavao skloniti one Kuče više Bioča da se izmire sa njim i da ga puste u Kuče. Ali oni nisu hteli za to ni čuti i šta više jedan od njih, Benja Novakov Petrović s Kosora, vikne s brda nad Biočem: 'Ako mi dovedete knjeginju crnogorsku, da joj načinim jednog Drekalovića, pustićemo vas u Kuče!' Ovakva uvreda ujela je za srce i vojvodu Mirka i vojsku, koja je bila sa njim. Zato je crnogorska vojska preterala u postupanju s porodicama neposlušnih Kuča. Vojvoda Marko opisuje da su mnogi crnogorski vojnici sekli glave čak i deci u kolevkama i starim i bolesnim ljudima, te ih donosili vojvodi Mirku. Za ovo divljaštvo manjine pala je posle sramota na celu vojsku...
