Erdemović: Streljali smo više od 1.000 Muslimana
Na suđenju Ratku Mladiću pred Tribunalom u Hagu, bivši vojnik Vojske Republike Srpske Dražen Erdemović u utorak je svedočio o tome kako je, sredinom jula 1995, u okolini Zvornika učestvovao u streljanju više od 1.000 Muslimana iz Srebenice.
Broj zarobljenika koje je 16. jula 1995. na farmi Branjevo kod sela Pilica, ubio zajedno sa još sedmoricom pripadnika 10. Diverzantskog voda VRS, Erdemović je procenio na "između 1.000 i 1.200".
U to vreme, taj odred je bio pri Glavnom štabu VRS, potvrdio je on.
Tadašnjeg komandanta VRS, generala Mladića (70), optužnica tereti za genocid nad oko 7.000 muslimanskih muškaraca iz Srebrenice, u danima pošto je 11. jula 1995. VRS osvojila tu enklavu pod zaštitom UN.
Na farmu Branjevo, Erdemovića i druge vojnike, po svedokovoj izjavi, doveo je iz Zvornika "visok i korpulentan potpukovnik VRS", koji je imao "prosedu kosu".
Potpukovnikovo naređenje da "civili" koji će stići autobusima, moraju biti pobijeni, diverzantima je preneo vođa njihove grupe Brano Gojković. Potpukovnik je zatim otišao s farme, a nedugo zatim stigao je prvi autobus.
Muškarci u civilnoj odeći, neki s povezima preko očiju i vezanih ruku, zatim su, izjavio je Erdemović, u grupama od po desetak izvođeni pred streljački stroj. Na poljani iza zgrada, s leđa su ih streljali Erdemović i drugi pripadnici 10. diverzantskog odreda: Brano Gojković, Franc Kos, Marko Boškić, Aleksandar Cvetković, Vladimir Golijanin.
Po Erdemovićevom iskazu, streljanje Muslimana iz "15 do 20 autobusa" trajalo je od 10 sati ujutro do 15 ili 15.30 sati popodne, kada je ubijanje preuzela druga jedinica VRS iz Bratunca.
Na kraju streljanja, pojavio se ponovo potpukovnik VRS, čije ime Erdemović kaže da nikada nije saznao. Diverzantima je rekao da u obližnjem selu Pilica ima "još oko 500 zarobljenika koje treba pobiti", ali su oni to odbili da učine.
Zarobljene u Domu kulture u Pilici su, umesto njih, ubili vojnici VRS iz Bratunca, kazao je Erdemović, potvrdivši da je iz kafane preko puta Doma video leševe i čuo eksplozije i pucnjavu.
Po svedokovom opisu, potpukovnik VRS koji je vojnike vodio da streljaju zarobljene Muslimane, mogao bi biti Ljubiša Beara, osuđen pred Tribunalom na doživotni zatvor zbog genocida u Srebrenici. Usled nedostatka dokaza, međutim, do sada na suđenjima u Hagu nije utvrđeno da je to bio Beara, tadašnji glavni oficir za bezbednost Glavnog štaba VRS.
Erdemović je precizirao da je direktno nadređeni 10. diverzantskom odredu i njegovom komandantu Miloradu Pelemišu bio šef obaveštajnog sektora GŠ VRS pukovnik Petar Salapura. Po Pelemiševom naređenju, opisao je svedok, pripadnik Odreda zvani "Zoki" u centru Srebrenice je 11. jula 1995. zaklao jednog Muslimana, iako je Pelemiš pre ulaska u enklavu naredio svojim vojnicima da ne naškode civilima, nego da ih upute na lokalno fudbalsko igralište.
Erdemović je 1996. godine uhapšen u Srbiji, pošto je o zločinu na Branjevu ispričao američkoj novinarki, a potom je izručen u Hag. Pred Tribunalom je priznao krivicu za taj zločin, u okviru nagodbe sa tužiocima. Osuđen je na pet godina zatvora, a na slobodu je pušten 2000. pošto je izdržao kaznu u Norveškoj.
Proteklih godina, svedočio je na suđenjima Radislavu Krstiću, Slobodanu Miloševiću, Momčilu Krajišniku, Momčilu Perišiću, Vujadinu Popoviću i Radovanu Karadžiću. Erdemovića će sutra unakrsno ispitivati branioci generala Mladića.
Mladić je optužen i za progon Muslimana i Hrvata širom BiH; za terorisanje stanovništva Sarajeva kampanjom artiljerijskih i snajperskih napada i za uzimanje pripadnika mirovnih snaga UN za taoce, 1992-95. godine.
