Golubački grad
Tvrđave, zamkovi i utvrđeni gradovi imali su za srednjovekovne srpske zemlje izuzetan značaj kao ključna uporišta odbrane. Podizani su na strateški važnim mestima ili, što je još češće, teže pristupačnim položajima na vrhovima brda. Tek nešto manji broj se nalazi u ravničarskim predelima.
* Utvrđenje je ograđivano bedemom sa stazom na vrhu i zupcima koji su štitili branioce. Ispred bedema je kopan dubok rov, koji je kod ravničarskih utvrđenja obično bio ispunjen vodom. Na pojedinim mestima bedemi su ojačavani visokim kulama.
* Svi srednjovekovni gradovi su slično građeni, po modelu i na iskustvima vizantijske i srpske odbrambene arhitekture prethodnog perioda, i činio ih je pre svega Gornji grad ili Mali grad, gde se nalazio dvor vladara, koji je bio opasan naročitim odbrambenim zidom sa kulama i rovom. Donji grad ili Veliki grad u podnožju bio je namenjen stanovništvu, i takođe je bio opasan bedemima i kulama. Jedna od najraskošnijih takvih građevina stoji i danas, na desnoj obali Dunava, na samom ulazu u Đerdapsku klisuru. Ne zna se tačno ko i kada je podigao Golubac, a prvi put se pominje 1335. godine. I pored toga što je podignut na visokoj steni, na strmim liticama, menjao je gospodare puno puta. Nalazio se u sastavu države kneza Lazara, mada je po nekim izvorima Srbiji tada pripadala samo okolina grada, a sam grad su držali Mađari. Posle Kosovskog boja u Golubac su najpre provalili Turci, a posle su ga zauzeli Mađari i 1403. godine predali Lazarevom sinu, despotu Stefanu.
* Nakon smrti despota Stefana, 1427. godine, Turci napreduju u osvajanjima teritorija Ugarske, te osvajaju i tvrđavu Golubac i drže je u svom posedu sve do početka 19. veka. Tokom tridesetih godina 20. veka kroz Golubačku tvrđavu je probijen magistralni put, a ulazna kapija je srušena.
