Srpskim ikonama plaćaju teroriste
- Na pragu 21. veka u Evropu su sa Balkana stigle užasne slike iz srpske pokrajine Kosovo. U martu 2004. u ovoj srpskoj pokrajini uništeno je i opljačkano 35 crkava SPC. Deo ikona iz tih hramova prodat je na ilegalnom tržištu. Takve kriminalne radnje, gde god da se događaju, ukazuju koliko je važno da zaustavimo ovu vrstu krijumčarenja, jer se ona koristi i za finansiranje terorizma - rekao je Gaspare Ćilufo na sednici Komiteta za kontrolu carinskih propisa pri Svetskoj carinskoj organizaciji, posvećenoj suzbijanju krijumčarenja nacionalnog blaga i kulturnog nasleđa u svetu.
Kako je "Vestima" potvrđeno u srpskoj carini, svi antikviteti završavaju na Zapadu, jer se tamo nalaze i potencijalni kupci.
I Kfor lake ruke
U razgranatom lancu šverca kulturnog i crkvenog blaga mnogo je aktera, ali nisu samo lopovi bili Albanci iz brojnih kriminalnih grupa koje ordiniraju na Kosovu. "Berliner morgen post" je svojevremeno u tekstu "Profesionalni vojnik kao crkveni lopov", pisao i o tome kako je nemački vojnik učestvovao u besprizornoj pljački SPC.
- Umesto da čuva pravoslavni vladičanski dvor i pravoslavnu Sabornu crkvu u Prizrenu, kao i poverene mu crkvene vrednosti, nemački profesionalni vojnik pokazao se kao običan kriminalac - napisao je nemački list.
- Poslednjih godina zbog nestabilne političke situacije i ratova na Bliskom istoku i istočnoj Evropi pojačane su krađe i krijumčarenje umetnina i antikviteta. Ovaj proces prati i povećana tražnja, ali i sve veće cene na ilegalnom tržištu kulturnog blaga u zemljama zapadne Evrope - rekla nam je Branka Knežević, načelnik Odeljenja za carinske istrage.
Opljačakano 35 hramova
Iako se reči italijanskog oficira odnose na blago iz 35 bogomolja SPC u vreme martovskog pogroma 2004. godine, kontinuirana pljačka srpskih hramova postojala je i godinama pre, još od okončanja bombardovanja u junu 1999. i dolaska mirovnih snaga u pokrajinu.
Iz mnogih crkvenih riznica, uoči paljenja ili miniranja, albanski teroristi su opljačkali pokretno pravoslavno blago neprocenjive vrednosti za civilizacijsku baštinu, te se ono uveliko krčmi na svetskom ilegalnom tržištu antikviteta i umetnina, starih rukopisnih knjiga i drugih rariteta. Na ovu spregu albanskih ekstremista i krijumčara je ukazala raško-prizrenska eparhija nakon pogroma 2004. Iz eparhije su upozoravali da su Albanci koji su učestvovali u paljenju i uništavanju pravoslavnih svetinja prethodno pokrali veći broj vrednih ikona, kandila, starih knjiga i drugih vrednih crkvenih predmeta, a potom su krijumčarskim kanalima ovi vredni predmeti završavali na crnom tržištu.
Odneli zvona
Bilo je svakakvih primera pljački, pa čak i neverovatne drskosti lopova, kao što je bilo u slučaju ukradenih zvona sa zapaljene crkve Svetog Ilije u tom mestu. Vojnici češkog Kfora oduzeli su od jedne albanske porodice ukradeno zvono, posle čega su albanski predstavnici tri puta tražili da im se zvono vrati, tvrdeći da ono tobože pripada opštini Podujevo! U češkom bataljonu su ih odbili, a zvono, koje je 1932. godine kralj Aleksandar Prvi Karađorđević darivao podujevačkoj crkvi Svetog Ilije, odneli u manastir Gračanicu.
Od čajnika do satova
U srpskoj carini kažu da su za tri godine imali 24 zaplene krijumčarenih umetnina među kojima su dve ikone Svetog mučenika Mine i Svetog mučenika Georgija, 1.357 komada raznog starog kovanog novca, puška kremenjača, noževi i sablje s kraja 19. veka, zatim i šest starinskih satova, od kojih su dva "Napoelon" i pet lampi. Zaplenjeni su i srebrni čajnici, tacne, kutlače, pribori za jelo, staklene i porculanske figure, preko 1.300 papirnih novčanica pa i knjiga "Bibli Češka" - Stari zakon, iz 1851. godine.
Jedan Srbin iz Unmikove multietničke kosovske policije tada je za "Vesti" rekao da su "kradljivci srpskih umetnina iz redova brojnih kriminalnih grupa na Kosovu i Metohiji" koji se bave ilegalnom trgovinom drogom, duvanom, oružjem, belim robljem, te da su pravoslavne crkve u pokrajini bile "izložene na milost i nemilost tim grupama bez obzira na fizičko obezbeđenje Kfora". Ozbiljan problem, ukazao nam je tada naš sagovornik, bila i "veoma porozna granica prema Albaniji i Makedoniji koju niko ozbiljnije ne kontroliše".
