Genetika ruši predrasude (1): Odakle si, sele, iz Indije, brale
Nedavno se društvenim mrežama proširio snimak mladog Nemca u suzama nakon što je, zahvaljujući genetičkim istraživanjima, shvatio da njegovim venama teče i jevrejska krv. Mladić koji zastupa oštre antisemitiske stavove šokirao se kada je shvatio da njegovi preci potiču iz Izraela. Ovaj snimak podelilo je s više hiljada ljudi.
Zahvaljujući uznapredovaloj nauci, mnogo ljudi širom sveta saznaje neverovatne činjenice o svom poreklu. Dok smo se do pre samo petnaestak godina oslanjali na istorijske zapise i arheološka saznanja kako bismo došli do podataka o precima, danas je nauka napredovala toliko da je dovoljno nekoliko kapi pljuvačke i oko stotinjak evra da saznamo u kojim delovima sveta su živeli naši preci. Dok će neki, poput pomenutog Nemca, proliti suze zbog novog saznanja, neke će ipak obradovati činjenici da u njihovoj krvi ima i malo egzotike iz, na primer, Argentine ili Afrike.
Precizna genetička analiza može da otkrije s kojeg kontinenta potiče određeni procenat gena svakog pojedinca, koliko različitih gena sadrži nečiji DNK, kuda su se tokom migratornih epoha kretali vaši preci... Veoma brzo se genetika porekla razvila i dovela do realne, naučne slike o tome odakle su potekli svi, pa i Srbi. Dosad je više od milion ljudi iz raznih država uradilo ove testove i danas se stekao dovoljan uzorak, na osnovu kojeg je napravljena genetska mapa sveta.
Naučna saznanja o poreklu balkanskih naroda nisu donela nikakve senzacionalne vesti, ali su izuzetno pogodile oštre nacionaliste sa ovih prostora. Hrvatski nacionalisti su teško podneli činjenicu da njihov narod deli oko 90 posto gena sa Srbima, a ni Srbima nije bilo lako zbog tog podatka. Srbi i Makedonci gotovo su potpuno identični (96 odsto), a Bošnjaci i Srbi takođe. Naučna potvrda da smo zapravo svi potekli od istog pretka nije zatvorila večite rasprave, već je pokrenula nove: da li su svi Srbi zapravo Hrvati, ili su svi Hrvati zapravo Srbi.
Ipak, uprkos preciznim naučnim rezultatima, postoje mnogobrojne teorije o poreklu Srba koje se zasnivaju na tvrdnjama pojedinih istoričara koje i dalje izazivaju brojne polemike, ali imaju svoje podržavaoce.
Jedan broj istoričara, među kojima je bio i Miloš Milojević, zastupa teoriju da su Srbi poreklom iz Indije, odakle su se selili u raznim pravcima: Sibir, Mesopotamiju, severnu Afriku, na Kavkaz, Balkan i u ostatak Evrope. U sklopu ove teorije izneta je i teza da su pripadnici antičkog naroda Sjanbi (poznatog i kao Sarbi) na području današnje Mongolije u stvari bili Srbi, na osnovu sličnosti njihovog imena sa imenom Srba.
Druga teorija tvrdi da Srbi potiču od iranskih plemena. Ova teorija se zasniva na podacima stranih autora koji pominju narod pod imenom Serbi među sarmatskim (iranskim)plemenima, koja su živela u istočnoj Evropi, severno od Kavkaza. Prvi pisani pomeni sarmatskih Srba se mogu naći u 1. veku u delu Plinija Cecilija Sekundusa "Poznavanje prirode", i to u latinizovanom obliku - Serbi. Posle Plinija, taj narod pominje i Ptolomej. Postoje i teorije koje tvrde da Srbi nisu došli na Balkan, već su starosedeoci.
Bilo kako bilo, nijedan narod nema samo jedan jedinstveni genom. Kombinacije koje su nastajale različitim migracijama kroz vekove dovele su do neverovatnih "genetskih" zapisa koji čine jedinstvenim svakog čoveka na svetu.
Lek za antisemitizam
Mađar Čanadi Segedi, koji je javno i oštro iznosio svoje antisemitske stavove, promenio je život iz korena zahvaljujući istraživanju svog porekla. Poznat je po učestvovanju u formiranju "Mađarske straže", čiji su članovi nosili crne uniforme poput onih koje su nacističke vlasti u Mađarskoj nosile tokom Drugog svetskog rata. Kaže da je bio apsolutno šokiran kada je saznao da mu je baka bila Jevrejka i žrtva Holokausta. Posle toga je prvi put sebi priznao da se genocid desio. Ubrzo je odbacio desničarske ideje i prihvatio judaizam, uključujući i svoje novo ime David, i preselio se u Izrael.