NATO ubija od Kvire do Balkana
"Kvira" na jugoistoku Sardinije najveći je poligon NATO-a u Evropi. Od 1956. godine služi kako za vežbe vojnih snaga Alijanse tako i za testiranje i uništavanje oružja uključujući i rakete sa torijumom i projektile sa osiromašenim uranijumom. Žitelji okolnih sela decenijama umiru u tišini. Oboljevaju od istih bolesti od kojih i italijanski veterani sa Balkana - kancera limfnih žlezda, leukemije, kancera mozga, a prečesto im se rađa potomstvo sa urođenim teškim deformitetima. Lokalni javni tužilac Domeniko Fiordalizi prvi je javni tužilac koji se usudio da otvori istragu protiv jednog poligona NATO-a, a ovih dana sudu je predstavio optužnicu protiv 20 lica među kojima i deset generala i visokih oficira. Reporter "Vesti" bio je na licu mesta.
Marijela Kao, profesorka francuskog u penziji i predsednica Komiteta građana Dejtijamo bazi (Izbacimo baze), tvrdi da svi ratovi počinju na italijanskom ostrvu Sardinija.
- Trgovci oružjem prvo ovde isprobavaju svoju "robu" i dovode klijente iz celog sveta. Oružje sa osiromašenim uranijumom (OU) prvo je isprobavano ovde, a onda na Balkanu i u Iraku... - objašnjava ona usporavajući automobil dok prolazimo pored Kvire, najvećeg poligona NATO-a u Evropi, osnovanog pre šest decenija.
U rano zimsko jutro krenula sam sa Marijelom Kao iz Kaljarija, sunčanog grada na južnoj obali Sardinije. Pravac: Lanuzei, gradić na visoravni zaronjenoj u maglu, 120 kilometara severno. Poligon Kvira je otprilike na polovini našeg puta.
Mestimično bez posebno uočljive ograde i sa diskretnim oznakama, Kvira je okružena idiličnim mediteranskim pejzažom sa maslinama, pomorandžama i narovima.
Poligon pokriva 130 kvadratnih kilometara jugoistočne obale ostrva. Sa jedne strane - put i sela u kojima su čitave ulice nastanjene bolesnim ljudima: Jercu, Perdasdefogu, Eskalaplano, Vilapucu, zaseok Kvira. Sa druge strane su - peščane plaže i Tirensko more koje Sardiniju deli od kontinentalne Italije...
Istorijsko suđenje
U Lanuzei treba da stignemo u 11 sati kada u tamošnjem okružnom sudu javni tužilac Domeniko Fiordalizi počinje da izlaže optužnicu protiv šest italijanskih generala i pet visokih oficira sa poligona i iz ministarstva odbrane.
Na listi optuženih su i tri univerzitetska profesora, jedan lekar, jedan bivši predsednik opštine, dva zdravstvena funkcionera i dva stručnjaka laboratorije Sgs, svetskog lidera za potvrđivanje kvaliteta, poznatog i u Srbiji...
Svih 20 optuženih tužilac tereti da su izbegavali da obelodane istinu o radioaktivnom i hemijskom zagađenju koji se šire iz Kvire... Žitelji okolnih sela decenijama umiru u tišini. Fiordalizi je prvi tužilac u svetu koji se usudio da otvori istragu protiv jednog poligona NATO-a.
Umrlo više od 300 vojnikaPrema procenama organizacije Vitime uranio (Žrtve uranijuma), u Italiji je do sada umrlo više od 300 vojnika i oficira koji su služili vojsku na poligonima u Italiji ili su bili u "mirovnim misijama" NATO-a na Balkanu (Bosna i Kosovo), Iraku, Avganistanu i Somaliji. Iako je italijanska država već u više navrata osuđena da plati milionske odštete vojnicima u procesima pred administrativnim sudovima, ni treća po redu komisija italijanskog parlamenta za osiromašeni uranijum nije dala odgovor odakle dolaze bolesti vojnika i zašto dobijaju potomstvo sa teškim deformitetima. |
Za Marijelu Kao, Fiordalizijeva optužnica je potvrda da njena borba uz komitet Izbacimo baze nije bila uzaludna.
Sve počelo 2001.
Sve je počelo 2001. godine kada je postalo uočljivo da italijanski veterani sa Balkana i stanovništvo oko poligona Kvira umiru od istih bolesti: kancer limfnih žlezda, leukemija, kancer mozga, potomstvo sa teškim urođenim deformitetima.
- I ovde i na ratištima upotrebljavano je oružje sa osiromašenim uranijumom. Tako smo preko Balkana bolje shvatili šta nam se događa. Možda ćete i vi bolje shvatiti, ovde na Sardiniji, šta vam se događa - tamo na Balkanu - kaže Marijela.
