Svi hrišćani konačno braća?
Papa Franja i ruski patrijarh Kiril poručili su Evropi da "zadrži veru u svoje hrišćanske korene", a katolicima i pravoslavcima da se uče da međusobno "žive u miru i ljubavi". Pozvali su i na hitnu akciju za pomoć hrišćanima Bliskog istoka, kao i na mir u Siriji, Iraku i Ukrajini.
Istakli su takođe da je nedopustivo "da se koriste neprihvatljiva sredstva za prinuđivanje vernika da prelaze iz jedne crkve u drugu, da se ignorišu njihove verske slobode i tradicije".
Posle dvosatnog otvorenog razgovora, potpisali su zajedničku deklaraciju o neophodnosti ponovnog hrišćanskog jedinstva uprkos brojnim preprekama koje treba prevazići.
Tajne pripreme
Poglavari Rimokatoličke i Ruske pravoslavne crkve prvi put su oči u oči razgovarali, posle hrišćanskog velikog raskola iz daleke 1054. godine. Susret lidera dve najmnogoljudnije crkve pripreman je tajno od 2014. godine. Pažljivo je birano da mesto susreta ne bude blizu ni Moskve, ni Rima. Podsetimo, sastali su se u petak uveče, na praznik Sveta tri jerarha (po starom julijanskom kalendaru), u Havani na Kubi, a susret započeli simboličnim trostrukim poljupcem (u ime Svete Trojice - Boga, Božjeg sina i Svetog duha).
Pročitajte još:
* Istorijski sastanak pape i ruskog patrijarha 12. februara
Obraćajući se papi, patrijarh Kiril je istakao da je njihov susret "Božja volja" i da se sastaju "u pravo vreme i na pravom mestu". Papa Franja je uzvratio:"Konačno. I mi smo braća".
Zajednički temelj
Susret s ruskim patrijarhom je, da podsetimo, želeo i Jovan Pavle Drugi, da bi na tome radio Benedikt XVI, a ostvario sada papa Franja.
Sastanak na Kubi, po oceni teologa i verskog analitičara Draška Đenovića, "otvara vrata crkvenoj diplomatiji da se punom parom uključi u rešavanje brojnih sporova i problema koji neretko prevazilaze i granice Svete stolice i Moskovske patrijaršije" .
Pohvale iz Beograda
Srpska pravoslavna crkva je pozdravila susret patrijarha Kirila i pape Franje da "u dijalogu i saradnji pronađu odgovore na tragične događaje, pre svih genocid koji se vrši nad hrišćanskim stanovništvom Bliskog istoka i znatnog dela Afrike", saopštio je portparol SPC, vladika bački Irinej.
- Poruka sastanka je i da se pokaže da, u vreme sekularizma i udara različitih antihrišćanskih vetrova i politika, dve crkve imaju zajednički temelj, Evanđelje Isusa Hrista. Problemi postoje na svim stranama - od međucrkvenih do udara na sve što je hrišćansko i prodora ekstremnog islama u Evropu. Zarad ljudskih i verskih prava, hrišćanstvo je postalo praktično najprogonjenija religija jer se sada i u nekim državama Evrope naređuje uklanjanje svih hrišćanskih simbola zarad prihvata islamskih pridošlica s Bliskog istoka - kaže Đenović.
Ujedinjenje je još daleko
A da bi se hrišćani ujedinili, napominje naš sagovornik, "pored pravoslavaca i katolika, neophodno je da se tom procesu pridruže i protestanti koji su se 1517. godine odvojili od katoličke crkve, ali i različite neo-protestantske crkve koje imaju izrazit rast u Latinskoj Americi i Africi".
Za porodicu
Patrijarh Kiril i papa Franja osudili su istopolne brakove, izrazili žaljenje što se očinstvo i materinstvo, "kao posebna misija muškarca i žene, potiskuje iz masovne svesti" i poručili da je porodica "zasnovana na braku kao aktu slobodne i verne ljubavi između muškarca i žene".
- Ujedinjenje je zato još daleko. Ipak, veliki pomak će biti i njihovo približavanje i stvaranje ekumenskog duha prihvatanja i uvažavanja onih drugih. Valja imati na umu da sve što Rim radi je proračunato i na duge staze, pa je sada zanimljivo da li će ovaj susret imati uticaj da Sinod Srpske pravoslavne crkve pozove papu u posetu, kako bi i katolici u Srbiji mogli da imaju kanonsku posetu svog poglavara. Ovo posebno kad znamo da se sve više katolika, posebno mladih iz Srbije, protivi da idu na međunarodne katoličke susrete pod hrvatskom šahovnicom jer sebe doživljavaju kao katolike, ali ne nužno i Hrvatima, dok se na našim prostorima vera i nacija poistovećuju a obe crkve - i pravoslavna u Hrvatskoj i katolička u Srbiji - gube mlade koji se utapaju u većinsku crkvu kojoj najčešće pripada jedan od roditelja - zaključuje Draško Đenović.
Zašto baš Kuba?
- Mesto susreta je bila Kuba, komunistička država s većinskim katoličkim življem. Ali, Latinska Amerika je i kolevka katoličke levice, gde Rimokatolička crkva ima važno mesto u životu ljudi, bori se za potlačene i siromašne. Papa Franja potiče s tih prostora i zagovornik je socijalne pravde. Poređenje katoličke crkve u Evropi, gde hrišćanstvo praktično izumire, i u Latinskoj Americi gde je jedna od vodećih snaga u društvenom životu, ukazuje na raznolikost u jedinstvenoj katoličkoj crkvi. Latinoameričke države imaju mlado stanovništvo (dok Evropa postaje starački dom) i izvesno je da će u budućnosti te zemlje igrati važnu ulogu na geopolitičkom planu - smatra Đenović.
