Letonija: Parada nacističkih veterana u Rigi
Veterani iz Letonije koji su se borili na strani nacističke Nemačke protiv Sovjeta u Drugom svetskom ratu održali su u ponedeljak kontroverznu paradu u Rigi povodom obeležavanja godišnjice jedne bitke iz 1944. godine.
Oko 1.500 ljudi učestvovalo je u paradi u Starom gradu u Rigi uz prisustvo velikog broja policajaca, izjavio je zamenik šefa policije Artis Vels.
Antifašističke grupe treba da održe svoje demonstracije posle završetka parade, u skladu sa dogovorom koji su postigli sa policijom, prenosi AFP.
Veterani Letonske legije održavali su paradu u Rigi svakog 16. marta od okončanja sovjetske vladavine 1991. Tog datuma se obeležava neuspela bitka iz 1944. godine protiv sovjetske Crvene armije, što je omogućilo skoro pola veka sovjetske okupacije u Letoniji.
Jevrejske organizacije, Moskva i velika ruska zajednica u Letoniji, koji čine četvrtinu od dva miliona stanovnika te zemlje, smatraju ovu paradu veličanjem nacizma zato što je Legijom, koja je osnovana 1943. godine, komandovao nemački Vafen SS (borbeni SS odred).
Efraim Zurof iz Simon Vizental centra rekao je da je parada "jedna velika laž" i "izvrtanje istorije".
- U Letonskoj legiji je bilo ljudi koji su učestvovali u masovnom ubijanju Jevreja. I oni su heroji nove Letonije? - zapitao se Zurof.
Međutim veterani tvrde da su pokušavali da odbrane svoju malu domovinu od sovjetske okupacije.
- Članovi Legije nisu hteli povratak sovjetske okupacije i smatrali su da čine ispravnu stvar - rekao je 81-godišnji Janis Lusis, dodajući da je njegov brat bio član.
U Legiji je bilo oko 140.000 Letonaca, a trećina njih je stradala u borbi ili u sovjetskom zarobljeništvu.
Dugih 130.000 Letonaca su bili na strani Sovjeta i skoro četvrtina njih je poginula, uglavnom u sukobina sa sunarodnicima iz Legije.
Moskva je zauzela Letoniju prema sporazumu sa Berlinom iz 1939. godine, a kasnije je deportovala 15.000 Letonaca u Sibir.
Nemačka je proterala Crvenu armiju kada je pogazila sporazum i izvršila invaziju na Sovjetski Savez 1941. godine.
Neki Letonci su pozdravili naciste kao oslobodioce, ali su oni zaveli svoju vrstu terora i uz pomoć domaćih kolaboracionista ubili 70.000 od ukupno 85.000 Jevreja koji su živeli u toj zemlji.
Sovjeti su ponovo zauzeli Rigu u oktobru 1944. i ostali su tu do raspada komunističkog Sovjetskog Saveza 1991.godine.