Nove tenzije na Severu: Albanci skupljaju potpise za "Veliku Mitrovicu"
Gradonačelnik Južne Mitrovice najavio je peticiju za objedinjavanje severne i južne opštine, uveren da će na taj način prisiliti Prištinu da promeni zakon i srpski deo stavi pod svoju upravu.
Gradonačelnik Južne Mitrovice Agim Bahtiri ne odustaje od ideje da spoji Severnu i Južnu Mitrovicu u jedan grad posle ostavke četiri srpska gradonačelnika. Naime, on je na sednici borda direktora Opštine upoznao izvršnu vlast sa odlukom koju je jednoglasno usvojila Skupština opštine 30. novembra, a kojom je predloženo Vladi Kosova da pokrene postupak za izmenu Zakona br. L-041 o administrativnim granicama opština u cilju ujedinjenja Mitrovice.
Ministarstvo za administraciju lokalne samouprave nije tada dozvolilo da se usvojeni zaključak delegira centralnim institucijama, smatrajući to nepravilnim.
Zbog toga je Bahtiri uz saglasnost opštinskih direktora, pokrenuo peticiju koja će sadržati stotine hiljada potpisa građana iz svih krajeva Kosova sa namerom da se grad Mitrovica ponovo ujedini.
Da li Bahtiri može da ostvari cilj i koliko ova njegova upornost stvara dodatne tenzije na severu Kosova?
Milica Andrić, analitičar i novinarka "Kosseva" iz Severne Mitrovice, kaže da je ova tema vrlo "živa" u Južnoj Mitrovici i dodaje da se tamo veruje da bi "ujedinjen grad" mogao da doživi staru slavu, kada je bio napredniji od Prištine. Problem je, dodaje ona, što takvo raspoloženje vlada samo među albanskom populacijom, a ne i među srpskom, kao i to što Bahtiri vidi sebe na čelu tog grada.
- Što se tiče same peticije i inicijative ona je u potpunosti u suprotnosti sa procedurama i Zakonima, a pre svega sa Zakonom o administrativnim linijama između opština. Taj zakon je jedan od takozvanih zakona od vitalnog interesa, koji su definisani u kosovskom Ustavu i njih nije moguće menjati bez duple dvotrećinske većine. To znači da od 120 poslanika kosovskog parlamenta dve trećine moraju da glasaju za izmenu tog zakona, plus dve trećine od 20 poslanika manjina. Pošto u kosovskom parlamentu ima deset srpskih predstavnika, za izmenu tog zakona moralo bi da glasa svih deset predstavnika drugih manjinskih zajednica i četiri predstavnika srpske zajednice - objašnjava naša sagovornica.
Ovo, kako navodi, nije jedini problem. Andrićeva podseća da je inicijativa za spajanje Južne i Severne Mitrovice potekla samo od jedne, tj. albanske opštine.
- Dakle, ovo nije zajednička inicijativa. Opština Severna Mitrovica nije se oglasila o ovom pitanju, ali lako je pretpostaviti da je protiv. Na kraju, to je jedan krajnje nedemokratski potez, gde 60.000 stanovnika Južne Mitrovice pokušava nasilno da promeni administrativne linije susedne opštine, u kojoj živi oko 20.000 stanovnika. Ukoliko bi se zakon izmenio, onda bi morali da se organizuju izbori i da se formalno bira novi gradonačelnik, jer ne postoji nikakav osnov po kome bi sadašnji gradonačelnik Južne Mitrovice automatski mogao da postane gradonačelnik takozvane ujedinjene Mitrovice - objašnjava Andrićeva.
Što se tiče same peticije, prema njenim rečima, i tu postoji procedura odlučivanja. Po zakonu, ako se prikupi 10.000 potpisa, onda je Skupština Kosova dužna da razmatra tu inicijativu, odnosno u obavezi je da razmotri da li da menja zakon ili ne.
- Ali to ne znači da će se zakon promeniti. Opet su potrebni glasovi pripadnika manjinske zajednice. Dakle, oni mogu da razmatraju da li to da stave na dnevni red Skupštine ili ne, ali to ne znači i promenu - ističe naša sagovornica.
Ona u isto vreme kaže da sve ovo u ovom delu Kosova nepotrebno diže tenzije koje su ionako već dovoljno visoke i ne veruje da će do promena zakona doći. Bahtiri je najavio da će peticija za ujedinjenje Mitrovice imati desete puta više potpisa nego što je potrebno da bi se našla na dnevnom redu Skupštine Kosova.