Magistrali nije mesto pored svetinje
Nakon problema sa imovinom, manastir Visoki Dečani se ponovo našao pod udarom, ovoga puta zbog odluke vlasti u opštini Dečani, da na stotinak metara od kapije prolazi magistralni put za Plav.
Gradonačelnik Beškim Ramosaj, iz stranke Ramuša Haradinaja, upro je prstom u manastir tvrdeći da sprečava trasiranje puta koji delom prolazi kroz specijalno zaštićeno područje, dodavši da će "put biti izgrađen".
Opština je takvu odluku, gotovo neprimetno, donela prošle godine, iako se Vlada Kosova obavezala još 2014. da će se put graditi isključivo van zaštićene zone manastira. Tada premijer, Hašim Tači sa gradonačelnicima Dečana i Plava svečano je otvorio radove na prvoj trasi tog puta.
Bratstvo manastira Visoki Dečani, koji se nalazi na Uneskovoj listi spomenika svetske kulturne baštine, podsetilo je da prema kosovskom zakonu o specijalnim zaštićenim zonama zabranjena izgradnja tranzitnih puteva kroz zone oko najvažnijih kulturno-istorijskih spomenika. Ističu da je inicijativa da se odluka vlade Kosova iz 2014. "poništi i krene u otvoreno kršenje zakona je zabrinjavajuća i dugoročno ugrožava sve građane na ovom prostoru".
Šarković: Zagorčavanje života
I izgradnja infrastrukturnih puteva, što je svuda na svetu dobrodošao projekat, može da bude način da se Srbima zagorča život, kaže za "Vesti" Božidar Šarković, predsednik Privremenog organa opštine Klina.
- Ogroman autoput Priština -Peć prolazi kroz mahom srpska naselja Kijevo, Mlečane, Stepenica i remeti u potpunosti život. Već je trasiran put kroz selo Dolac, sve kroz srpska imanja, a slično je u selima Vidanje, Drenovac, Petrič, Jablanica, Klinčina, Lešane. To je jedan od načina da se Srbi isele, odnosno spreči njihov povratak. U selu Grebni, imamo Srbe odlučne da ostanu. Ali, u nivou krovova njihovih kuća, na 200 metara, prolazi magistralni puta i to što su oni preživeli, malo bi ko istrpeo. Sa tog puta je na njih pucano iz vatrenog ortužja sa magistrala i bacane bombe... Putevima su na sličan način podeljeni Orahovac i Velika Hoča, a najnovija "meta" je selo Ljevoša, srpsko selo odmah pored Pećke patrijaršije. U selu u koje se i leti teško stiže, prave se biciklističke staze, staza za šetnju, takva infrastruktura za pripremu vikend naselja, sa očiglednom namenom - zaključuje Šarković.
- Pored pokušaja da se prekrši ovaj zakon i direktno ugrozi jedan od najvažnijih kulturno-istorijskih spomenika, treba pomenuti da opština Dečani već dve godine odbija da registruje zemlju koja je potvrđena kao vlasništvo manastira Visoki Dečani odlukama Vrhovnog i Ustavnog suda Kosova - saopštila je bratija manastira Visoki Dečani.
Kako kažu, manastir podržava i dalje gradnju puta prema Plavu, ali van granica zaštićene zone u skladu sa prvobitnom odlukom vlade Kosova.
- Put pored manastira koji vodi u dečansku klisuru je put lokalnog karaktera i svakodnevno ga koriste građani, posebno deca i starije osobe radi šetnje i rekreacije. Pretvaranje ovog puta u prometni put koji bi postao glavni ulaz na Kosovo iz pravca Crne Gore ugrozio bi pre svega same građane Dečana kao i sam manastir. Zato je važno da se put prema Plavu gradi po trasi koja je određena odlukom kosovske vlade 2014, a da put pored manastira ostane rekreativnog karaktera, kao oaza mira i očuvanja prirodnog ambijenta - ističu u manastiru.