Odmaralište rajskih ptica kraj Tamiša
Reka Tamiš, svojom mističnom lepotom, predivnim predelima kroz koje se proteže, već duže vreme pod lupom je stručnjaka vojvođanskog Zavoda za zaštitu prirode, koji intenzivno rade na sprovođenju ideje o stvaranju Potamiškog zaštićenog parka prirode. Prema nekim trenutnim razmišljanjima, Zrenjanin kojem pripada 32 odsto teritorije budućeg zaštićenog područja, tj. 6.269 hektara u katastarskim opštinama Čenta, Farkaždin, Orlovat, Botoš, Banatski Despotovac i Tomaševac, bio bi centar budućeg parka.
Zbog pristupačnosti područja, razvijene putne mreže i blizina Beograda, Novog Sada, Pančeva i Zrenjanina, obale Tamiša privlače mnogobrojne rekreativce, a do sada nisu imale nijedan status zaštite i upravo zbog toga se poslednje tri godine radi projekat da Potamišje postane prirodni rezervat i zaštićeni park prirode.
Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i Javno preduzeće Rezervati prirode završavaju studiju o zaštiti ovog područja.
- Reka Tamiš je velika i snažna prekogranična reka koja spaja Srbiju i Rumuniju, jedna je od dužih pritoka Dunava, čiji tok iznosi 241 kilometar u Rumuniji i 118 kilometara u Srbiji. Takođe, Tamiški bazen pokriva površinu od 13.085 kvadratnih kilometara i u Banatu prolazi kroz područja pet gradova i opština: Sečanj, Zrenjanin, Kovačica, Opovo i Pančevo. Ovde je reč o pretežno ruralnom i poljoprivrednom području, sa tipičnih 19 vojvođanskih sela - ističe Marko Tucakov, koordinator ideje i plana da se zaštite reka Tamiš i njeno okruženje.
Rukavci i mrtvajeCelokupno područje oko Tamiša proglašeno je ekološki značajnim područjem u okviru nacionalne ekološke mreže. Ekološki status propisuje osnovne zabrane korišćenja prirodnih resursa kako bi se očuvali predeli i vrste. Tamiš svojim meandrima, očuvanim rukavcima, mrtvajama, prostranim poplavnim pašnjacima i poplavnim šumama predstavlja pravo bogatstvo kojem pridonosi i pet velikih ribnjaka. |
Reka Tamiš, sa svojim brojnim specifičnostima i impresivno lepim pejzažima, odavno je kvalifikovana kao međunarodni ekološki koridor. Prostornim planom Srbije predviđeno je da se ovo područje proglasi zaštićenim, a zaštita bi, upisom na ramsarsku listu, kao područje koje je zbog obilja vode posebno pogodno za stanište raznih vrsta ptica, u potpunosti dobilo međunarodni karakter.
Ptice predstavljaju jednu od najvažnijih vrednosti ovog područja. Procenjuje se da ovde ima 220 vrsta ptica, a 110 gnezdarica. Ptice predstavljaju jednu od najvažnijih vrednosti ovog područja. Potamišje je i ogromno odmaralište vodenih ptica na seobi. Tu su naše najbrojnije kolonije čaplji, vranaca, čigri i rajskih ptica ibisa, od kojih se neke vrste samo gnezde u Potamišju i nigde više u Srbiji, dok su druge globalno ugrožene.
Od oko 1.200 parova belih roda, koliko ih se gnezdi u Srbiji, u potamiškim selima ih je gotovo 400. Rode su strogo zaštićene, ali još uvek ugrožene vrste ptica. U periodu od 2005. do 2007. godine u Banatu je postavljeno 60 metalnih držača za gnezda roda koje se nalaze na stubovima.
Nedovoljna pošumljenost, rasprostranjenost ambrozije i kanadskih topola doprinosi lošem kvalitetu vazduha. Postoje i lokalna zagađenja koja nastaju od ciglana u Orlovatu i Sakulama, te je ekološka zaštita i te kako značajna za ovaj predeo.