Godišnjica pogroma Srba u Sisku: Masakr pod maskom JNA
Ovog 22. avgusta navršilo se tačno 26 godina od najsurovijeg u seriji napada na Srbe u Sisku i okolini tokom 1991. godine.
U ranim jutarnjim časovima tog dana pripadnici MUP-a i ZNG su u transporterima sa oznakama JNA "protutnjali" kroz više srpskih sela sisačke opštine pucajući na sve što se micalo. Epilog je bilo 15 mrtvih i nekoliko desetina ranjenih meštana sela Blinjski Kut, Kinjačka, Brđane, Čakale, Blinjska Greda, Bestrma i Trnjani.
Upucana kroz prozor
Pero Crljenica je ubijen na kućnom pragu u Kinjačkoj nakon što je otvorio kapiju i čekao sina Miloša da iz garaže izveze auto i da krenu na posao u Sisak, gde je i većina meštana pomenutih sela radila.
Najmlađa među nasumice ubijenima je Željka Boinović, po zanimanju tekstilna radnica, koja je upucana kroz prozor u sobi u Trnjanima gde je živela sa bakom Dragom i dedom Milošem Vraneševićem.
Posle ovih događaja Srbi iz capraških srpskih sela su prestali da odlaze na posao, a zatim su i formirali i opštinu koju su nazvali Caprag sa sedištem u Gradusi.
U dokumentaciji Veritasa nalazi se obimna dokumentacija o najkrvavijem zločinu hrvatske policije i zengi, uključujući i detaljno opisana ubistva nedužnih Srba.
- Svi ubijeni muškarci su bili oženjeni i iza njih je ostalo 32 dece, 18 sinova i 14 kćeri. Sin ubijenog Mladena Vraneševića, Zoran Vranešević (26), krenuo je ocu na sahranu iz Beograda, gde je radio kao policajac, na koju nikad nije stigao - četvorica pripadnika rezervnog sastava hrvatske policije zaustavili su ga na punktu u Odri, zatim uhapsili, priveli i usmrtili sa tri metka i ostavili na obali Save kod Starog mosta, gde je pronađen nakon pet dana - ističe Savo Štrbac, direktor Veritasa.
Štrbac upozorava da je tokom leta i jeseni, te 1991. godine u Sisku i okolini organizovana prava hajka na Srbe. Srbi su ubijani na ulicama, u kućama, na radnim mestima, ali i odvođeni na dve lokacije gde bi najpre bili brutalno mučeni, zatim ubijani i bacani u Savu.
- Na ovaj način je u Sisku i okolini ubijeno najmanje 118 Srba, od čega 97 civila, uključujući i 11 žena. Od ukupnog broja ubijenih, sahranjeno ih je samo 40, dok se i dalje traga za posmrtnih ostacima ostalih 78 žrtve - navodi Štrbac.
Za ove zločine do danas niko nije odgovarao. Županijsko državno tužilaštvo u Sisku je decembra 2006. odbacilo krivičnu prijavu rodbine poginulih podnetu protiv četvorice bivših zengi, uz obrazloženje "da su njihovi rođaci ubijeni u oružanom sukobu između paravojnih grupa tzv. SAO Krajine i Hrvatske vojske ili su kolateralna šteta tog oružanog sukoba".
Odbijeni su i svi zahtevi porodica za naknadu štete, a neke od porodica su se potom obratile u Evropskom sudu za ljudska prava u Strazburu očekujući više sreće.
Bez pravde i u Strazburu
Savo Štrbac upozorava da je sud u Strazburu neke od zahteva, među kojima i one rođaka ubijenih Dragana Bekića, Nenada Pejića, Milana Kladara i Radovana Kragulja, podnesene krajem 2012, odbacio.
- Sud u Strazburu je odbacio zahteve porodica u septembru 2014. zbog protoka roka od 6 meseci između "poslednje istražne radnje ili njihova saznanja o neefikasnosti istrage na nacionalnom nivou" i podnošenja zahteva tom sudu. Porodice ubijenih Srba u capraškim selima nadaju se da će ostvariti pravdu za žrtve, kad već ne mogu pred hrvatskim i evropskim, pred srpskim sudom, koji je nadležan za sve ratne zločine počinjene na području bivše SFRJ - ističe Štrbac.
