Budva: Uklanjaju spomen ploču srpskim oslobodiocima grada
Tabla sa natpisom da su srpski vojnici oslobodili Budvu, postavljena 1931. godine biće uklonjena jer "ono što na njoj piše ne odgovara istorijskim činjenicama", najavljeno je iz Direktorata za kulturnu baštinu Ministarstva kulture Crne Gore.
Generalni direktor Direktorata Lidija Ljesar rekla je da Ministarstvo kulture i Komisija za podizanje spomen obeležja nema pravo da sa ulaza u Stari grad skinu ploču "srpskim oslobodiocima Budve" ako Opština ne podnese inicijativu za uklanjenje, ali je najavila da će ona biti uklonjena po drugom osnovu, prenose podgoričke "Vijesti".
Opština nije spremna
Projekat revalorizacije kulturnih dobara, čiji je Ljesarova autor, okupio je 250 stručnjaka koji su radili u 50 timova. Jedan tim se bavio Starim gradom pod njenim mentorstvom i evidentirao "sve ono što je devalvirano". U Opštini Budva ne postoji spremnost za pokretanje inicijative za uklanjanje spomen ploče zbog, kako je "Vijestima" rečeno, letnje sezone i mogućeg efekta koje bi to imalo na okruženje i dolazaka srpskih gostiju.
- Imamo pravo da delujemo po Zakonu o zaštiti kulturnih dobara. Kroz projekat o revalorizaciji Starog grada tretiraćemo ovo kulturno dobro i sve ono što nije kulturni sloj, što ne odgovara istorijskim činjenicama, a što degradira to kulturno dobro, biće uklonjeno - rekla je Ljesarova.
Napominjući da iznosi lični stav kao stručnjak i stav Komisije za podizanje spomen obeležja, Ljesarova je rekla da ta ploča ne može biti tretirana kao kulturni sloj.
- Kulturni sloj nije spomen obeležje, već ono o čemu priča to spomen obeležje. Spomen obeležje je u stvari 24-satni saobraćajac, koji upućuje kojim putem treba ići. Ovaj saobraćajac iznad ulaznih vrata u Budvi nije dobar i izaziva kolaps u saobraćaju - tvrdi ona.
Spomen ploča je postavljena 1931. godine iznad Veljih vrata na ulazu u Stari grad, a Komisija za podizanje spomen obeležja Ministarstva kulture konstatovala je da ono što na njoj stoji "ne odgovara istorijskim činjenicama".
Nalaz je dostavila Opštini Budva, koja jedina po Zakonu o podizanju spomen obeležja može inicirati uklanjanje sporne ploče.
Na ploči, postavljenoj ispod Venecijanskog lava, uklesane su reči: "Na uspomenu dolaska hrabre pobedonosne Srpske vojske koja posle junačnih pobeda oslobodi Budvu, na Mitrovdan 8. novembra 1918. postavlja Opština Budva". Iznad tog napisa uklesane su reči Petra Drugog Petrovića Njegoša: "Pokolenja dela sude..."
Ljesarova navodi da 8. novembra 1918. Austrougarska nije postojala, a članice tadašnje Austrougarske monarhije su nedjeljama pre toga proglasile nezavisnost u svojim parlamentima.
Ona kaže da bi se, na primer, kulturnim slojem smatralo da je na mestu spomen ploče bio grb Karađorđevića jer to ima istorijskog utemeljenja.