Ruše Srbe i cara Dušana
Spomenik srpskom caru Dušanu postavljen na Mostu civilizacija ispred Ustavnog suda u Skoplju podelio je makedonske istoričare, političare i javnost. Postavljen je nedavno, a niko ne zna ko ga je napravio, platio i po čijoj odluci je postavljen. Od njega peru ruke i u Ministarstvu kulture, i u gradu Skoplju, i u opštini Centar.
Sa žestokim kritikama oglasile su se pojedine opozicione partije i građanska udruženja, pogotovo Albanaca u Makedoniji. Za Albance, car Dušan je bio "srpski okupator albanskih krajeva koji je terorisao domorodačko stanovništvo". Oni smatraju da postavljanje spomenika oslikava krizu identiteta makedonskog naroda i srbofiliju onih koji su ga postavili. Albansko udruženje građana "Razbudi se" zatražilo je da se spomenik pod hitno sruši.
Ništa blaže nisu reagovali ni iz makedonskog političkog bloka. Opozicioni Socijaldemokratski savez (SDSM) smatra da spomenik predstavlja sramotu, neviđeni skandal i perverziju, a cara vide kao problematičnu ličnost i porobljivača.
Srpska zajednica u Makedoniji smatra da je car Dušan dobio zasluženo mesto među spomenicima u Skoplju.
Uglješa i Vukašin nikom ne smetajuPored spomenika caru Dušanu, na pešačkom Mostu civilizacija postavljene su još 33 skulpture: Pajonske sveštenice, mitskog kralja Karana, Perdikla, Sv. Gavrila Lesnovskog, Gavrila Radomira, Ivana Vladislava, Svetog Prohora Pčinjskog, Petra Deljana, Vukašina i Uglješe Mrnjavčevića... Svi spomenici predstavljaju epohe iz kojih su pronađeni arheološki predmeti i kulturno nasleđe Makedonije. |
- Civilizacijska veličina i vrednost cara Dušana priznati su u svetskim okvirima. Uvrede i napadi usmereni su zapravo na Srbe u Makedoniji. Cilj te podmuklosti jeste raspirivanje mržnje. Srbi u Makedoniji su do sada pretrpeli puno napada, i diskriminacije po pitanju očuvanja kulturnog, jezičkog i verskog identiteta upravo od SDSM-a. Stalne uvrede unose nemir među Srbe u Makedoniji, a ovo je pritisak sa ciljem asimilacije Srba - reagovala je Srpska zajednica u Makedoniji.
Spomenik caru Dušanu podelio je i makedonske istoričare. Milan Boškovski iz Instituta za nacionalnu istoriju veli da car Dušan, krunisan u Skoplju i poznat po velikom broju podignutih pravoslavnih crkava i manastira zaslužuje da bude počašćen kao deo kulturnog i istorijskog nasleđa Makedonije. Njegovu veličinu on poredi sa Aleksandrom Velikim.
- Svi vladaoci koji su prošli kroz Makedoniju, Albaniju, Bosnu, Srbiju po tom rezonu bili su osvajači. U krajnjem slučaju i Aleksandar Makedonski je bio okupator, i on je vladao Makedonijom. Smatram da Dušan nije bio okupator. On je bio veliki car koji je vladao određenim zemljama, a nema podataka da je ugnjetavao neki narod - kaže Boškovski.
Sa njim se ne slaže istoričar sa Filozofskog fakulteta Aleksandar Atanasovski. Za njega je car Dušan bio okupator koji je potčinio Makedonce srpskoj vlasti.
Kristalna noć fašista i talibanaVladin koalicioni partner, Demokratska partija Srba u Makedoniji (DPSM) reagovala je ocenom da polemike potiču od fašističko-talibanskih grupacija predvođenih SDSM. |