Nemanjići vraćaju srpske vrednosti
Ne pamti se da je najava snimanja neke serije izazvala takvu pažnju, kao serija o Nemanjićima. Polovinom marta pašće prva klapa serijala "Krunisanje Stefana Prvovenčanog: Prva nemanjićka kraljevina", rađen je po scenariju Gordana Mihića, a režiji Marka Marinkovića. Iza celog projekta stoji RTS.
- To je epopeja o traganju za identitetom, uspostavljanju srpske države i crkve. Važan aspekt priče o Nemanjićima vezan je za podizanje Hilandara na Svetoj Gori gde su u tom času Simeon i Sava monasi. Odluka o osnivanju srpskog manastira na gori Atonskoj je dobrim delom politička i pripada istom tipu državno-ideološkog "razloga" kojem i krunisanje 1217. Zbog te suštinske veze koja, rečeno jezikom srednjeg veka, ima za cilj da ustroji i po prvi put narodu i njegovom vladaru nađe mesto u svetoj istoriji - kaže za "Vesti" Nebojša Bradić, urednik Kulturno-umetničkog programa RTS.
On ističe da serija afirmiše najviše nacionalne, kulturne i društvene vrednosti.
- Obaveza RTS-a jeste da neguje i afirmiše prave vrednosti i da kod najšire publike, a posebno mlađe, razvija osećanje nacionalne pripadnosti i umetničkog ukusa, kao i poznavanje ključnih segmenata iz sopstvene istorije. Serija o srednjovekovnoj Srbiji svakako će probuditi veliko interesovanje, jer je u njoj pored ratno-istorijske i duhovne snažno razvijena i melodramska linija priče.
Koliki je ova serija izazov za RTS?
- Serija o Nemanjićima donosi istorijske turbulencije vezane za ranu srpsku državu krajem 12. i početkom 13. veka, u vreme koje je prethodilo ustoličenju dinastije Nemanjića. U scenariju Gordana Mihića za ovu seriju dobro je usaglašena relacija između istorijskih činjenica i dramskih likova. Ovaj odnos deluje životno i dočarava atmosferu na dvorovima, ratištima i svakodnevni život podanika tog vremena, što se na najefektivniji način može realizovati u seriji ovog formata i veličine. Po relevatnosti, kada je reč o produkcijskom i istoriografskom zamahu, pandan ovoj seriji može jedino da bude serija "Vuk Karadžić" Đorđa Kadijevića realizovana pre tri decenije. Zadatak Javnog servisa je da se bavi upravo ovakvim projektima koji imaju auru kapitalnih poduhvata u oblasti nacionalne kulture.
Gorka slava kraljevstva
Jedan od većih izazova biće kako savremenim jezikom ispričati priču iz srednjeg veka kada se živelo potpuno drugačije u odnosu na savremeno doba. Danas je teško čak i zamisliti da se 15- godišnji Rastko Nemanjić odriče svega kako bi postao monah.
- Šta znači sintagma o mestu naroda u svetoj istoriji? Ona predstavlja prihvatljiv i za ono doba razumljiv način da se obezbedi mesto države i naroda na hijerarhijskoj lestvici država i vladara, a njena legitimizacija je u sferi sakralnog: pridruživanje srpskog manastira velikoj porodici svetogorskog bratstva i "proizvođenje" domaćih svetitelja prvi su korak na tom putu. Drugi korak je Savin put na Istok, dobijanje crkvene nezavisnosti i njegova diplomatska misija koja je imala za cilj sabiranje važnih relikvija istočnopravoslavnog sveta i njihovo izlaganje u krunidbenoj katedrali u Žiči. Druga grupa poruka tiče se države i krunisanja kao dela dinastičke priče o kraljevstvu. Na ovom planu priča počinje Nemanjinom abdikacijom i predajom prestola mlađem sinu 1196. na državnom saboru u crkvi Sv. Petra i Pavla u Rasu. Ovo izaziva rat između braće, jer je starijem Vukanu osporeno nasledstvo. Rat se vodio, kako kaže Teodosije "zbog gorke slave kraljevstva" - pojašnjava Bradić.
Privatni život Stefana Prvovenčanog
- Važan aspekat priče su prilike u Vizantiji, jer je Stefan carski zet. Na privatnom planu on se razvodi od Grkinje Evdokije, koju je oterao navodno zbog neverstva, i oženio se unukom mletačkog dužda, Anom Dandolo. I to sve pošto je njen deda, dužd Enriko Dandolo kumovao rušenju Carigrada 1204. Priča se završava, okretanjem zapadnoj diplomatiji i dobijanjem krune iz Rima. Njeno finale je krunisanje u novoj katedrali u Žiči, rukom novog arhiepiskopa Save - otrkiva detalje serije Bradić.
