"Srpski Versaj" - kulturno dobro
Dvorski kompleks na Dedinju u Beogradu, sa pokretnim stvarima u njemu koje imaju poseban kulturni i istorijski značaj, proglašen je za kulturno dobro 25. februara na sednici Vlade Srbije.
Beli dvor
U okviru tog spomenika kulture, nalaze se arhitektonski objekti dvorskog kompleksa - Slamnata kuća, Kraljev dvor, Kapela sv. Andreja, Zgrada dvorskog ekonomata, Zgrada dvorske straže, Zgrada dvorske žardamerije i Beli dvor sa objektima kuhinje i garaže.
Takođe, obuhvaćen je dvorski park sa pratećim objektima i mobilijarom - Beli paviljon, Koncertna terasa i Bazen - vodeno ogledalo.
Kompleks obuhvata i dvorski mobilijar i zbirke umetničkih dela: evropskog slikarstva, jugoslovenskih umetnika, jugoslovenske skulpture, zatim kolekcije tepiha i tapiserija, predmeta od srebra, porcelana i stakla, nameštaja, kao i biblioteka, saopštilo je Ministarstvo kulture.
Dvorski kompleks na Dedinju, nazvan u javnosti “srpskim Versajem, dat je na korišćenje princu Aleksandru Karađorđeviću 2001. godine. On je do 2004.
finansirao popravke i adaptacije iz ličnih sredstava, a potom je održavanje ponovo nastavljeno iz državnog budžeta, preko Ministarstva kulture.
Posle Drugog svetskog rata u Belom dvoru je boravio Josip Broz Tito, a 90-ih godina i predsednik Srbije Slobodan Milošević. |
Dvorski kompleks izgrađen je na inicijativu kralja Aleksandra Prvog Ujedinitelja, koji je smatrao da je Novi dvor u centru grada neadekvatan za život kraljevske porodice.
Kraljevski dvor, izgrađen krajem 20-ih godina 20. veka, bio je rezidencija kralja Aleksandra Ujedinitelja i kralja Petra II. I Beli dvor (Prinčevski) izgrađen u drugoj polovini 30-ih novcem kralja Aleksandra Prvog, kao rezidencija za prestolonaslednika Petra i prinčeve Tomislava i Andreja.
Nakon ubistva kralja Aleksandra u Marseju 1934. godine, brigu o završetku Belog dvora - do punoletstva kralja Petra Drugog, preuzeo je knez-namesnik Pavle Karađorđević. Njemu je nova rezidencija i ustupljena na korišćenje.