Priča o srpskom Čehovu
Samo najuži krug prijatelja znao je pravu prirodu književnika i boema Stevana Sremca. Tvorac urnebesne "Ivkove slave" i ljubavnih zapleta sa Zonom Zamfirovom i lepim kćerima popova Ćire i Spire, u životu je bio potpuna suprotnost svojim slavnim likovima.
Moralo je da prođe dosta vremena od piščeve smrti 1906. godine da bi Dragutin Ilić, njegov drug i potomak slavnih pesnika Ilića, obelodanio da je Sremac, koga su još savremenici prozvali srpskim Čehovom, bio povučen, usamljen i preosetljiv čovek. Mrzeo je uštogljena društva, bonton, laskanje i lažnu otmenost. Beogradskim salonima pretpostavljao je zabačene kafane na obali Dunava, sa pijanim alasima pod stolom.
Stevan Sremac se proslavio slikajući naravi srpskog juga, iako je potekao sa srpskog severa, iz Sente u Bačkoj, u ondašnjoj Mađarskoj. Rođen je 1855. godine u zanatlijskoj porodici. Roditelje je izgubio rano, majku u trećoj godini, a oca uoči punoletstva. Kada je u 14. godini završio osnovnu školu u svom rodnom mestu, u svedočanstvu mu je pisalo da je Srbin pravoslavne istočne vere, kao i to da se dobro vladao.
Ocenu "odličan" imao je samo iz gimnastike. Vrlo dobar uspeh je postigao u nauci hrišćanskoj, Bibličnoj povesnici, liturđici, srpskom čitanju, jezikoslovlju i pripovedanju, mađarskom čitanju, zemljopisu, otačestvenici (istoriji), risovanju (crtanju).
Ocenjen je sa "dobar" u tumačenju Jevanđelja, pojenju crkvenom, nemačkom čitanju i ekonomiji, dok je u računu, odnosno matematici zaslužio tek dvojku. Sa ovakvim uspehom je prešao na dalje školovanje u ondašnju Srbiju, kod svog ujaka Jovana Đorđevića, koji je bio ugledni profesor istorije.
Književni sto
Druga Sremčeva kuća bila je u čuvenoj beogradskoj kafani Dardaneli. Godinama je jedan sto bio rezervisan za "gospon profesora". Sa njim je redovno zasedalo društvo koje su činili pisci Đura Jakšić, Milovan Glišić, Radoje Domanović, Janko Veselinović, Simo Matavulj, Vojislav Ilić i kompozitor Stevan Mokranjac. Pila se zelena rakija, a sve pesme bile su dozvoljene, osim one "Mili Bože, na svemu ti hvala", što će se razumeti kada se otkriju Sremčevi politički stavovi. Iz sličnih razloga, društvo iz Dardanela nikako nije podnosilo goste hotela Grand.
