Kako su nastajala srpska prezimena (3): Savet vojvode Stepe
U Austrougarskoj carevini odnos vlasti prema srpskim prezimenima nije bio svuda isti. Na snazi je bila zabrana srpskih prezimena na - ić, ali se od nje ponegde i odstupalo. Jer, da je zabrana dosledno primenjena, u potonjoj Vojvodini ne bi bilo srpskih prezimena sa završetkom na - ić.
Odredba, zapravo zabrana o srpskim prezimenima najdoslednije je poštovana u Banatu, s obzirom da su prezimena na na -ić u ovom području svedena na najmanju moguću meru - skoro da ne postoje ili su izuzetno retka.
Uprkos pokušaju vlasti da eliminiše prezimena na - ić, Srbi se nisu tako lako odvajali od svojih tradicionalnih prezimena. Ona su u matične knjige i druga državna dokumenta upisivana bez - ić, ali su u crkvenim knjigama i međusobnim odnosima Srba korišćena u svom izvornom obliku sa - ić.
O tome svedoče i razni zapisi i dokumenta: "Moji preci u Zlaticu kod Bele Crkve u Banatu, nisu došli sa Erama četrdesetih godina osamnaestog veka, nego nešto kasnije, iz okoline Kučeva, gde su, kako mi je deda Gile pričao, njih trojica braće ubili jednog Turčina i pobegli preko Dunava i u Zlatici se nastanili. U vojne i zemljišne knjige nemačke vlasti su ih upisale sa prezimenom Adam, dok su se u crkvenim matičnim knjigama dugo vodili kao Adamović", stoji u jednom zapisu.
Posle ujedinjenja i stvaranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1918. godine, dolazi do promena u srpskim prezimenima. Neke familije svom prezimenu dodaju karakterističan prezimenski nastavak - ić ako im se dotadašnje prezime nije završavalo na ovaj način. Ova pojava bila je prisutna na čitavom srpskom etničkom prostoru.
Prezime na - ović imao je i Jovan Erdeljanović, naš poznati naučnik, prvi etnolog na Balkanu. Njegovo prvobitno prezime u rodnom Pančevu, bilo je Erdeljan. Kao što je bio običaj u Banatu kod Srba, posebno u novije vreme, prezimenu Erdeljan vremenom je dodat nastavak - ović.
Duškovi su stara varoška porodica iz nadlačkog kvarta u Kikindi. Miloš Duškov je za vreme Prvog svetskog rata bio dobrovoljac u srpskoj vojsci. Borio se u vojnim jedinicama kojima je komandovao vojvoda Stepa Stepanović. Posle završetka rata svoje prvobitno prezime Duškov promenio je u Dušković. Učinio je to po savetu slavnog vojskovođe, čiji je vojnik bio. Njegovi potomci žive u Pančevu i Beogradu i prezivaju se Dušković.
Lički Kamenko
Familija Kamenko potiče iz Like, Jošan kod Korenice i Škre kod Otočca, a ima je i na Kordunu, Bović kod Vrgin Mosta. Dvadeset godina neki njeni članovi kolonizovani su u Makedoniju, u okolinu Skoplja. Tada su svom prezimenu dodali nastavak - ović i tako postali Kamenković. Posle proterivanja iz Makedonije 1941. godine nastanili su se u Jagodini i Beogradu gde i danas žive kao Kamenkovići. Ovo su samo neki od brojnih primera posrbljavanja prezimena.
