Srpske princeze kroz istoriju (6): Prvi tast Evrope

Srbija je posle nekoliko vekova uspela da zbaci turski jaram i ponovo uspostavi vladavinu na čelu sa novom dinastijom Obrenović i njenim rodonačelnikom knezom Milošem. Njegove kćeri Petrija i Savka nisu bile istinske plave krvi - otac im je do ustanka protiv Turaka i sultanovog Hatišerifa kojim je 1830. Srbija dobila i samostalnost i vladarsku dinastiju, bio svinjarski trgovac.

Arhiva

Kneginja Zorka

Ipak, njihove ruke su prihvatile mladoženje sa austrijskim i ugarskim plemićkim titulama. U svim ostalim generacijama Obrenovića više nije bilo ženskih potomaka.

Knez Milan je umro mlad, bez poroda, kao i knez Mihailo koji je imao samo vanbračnog sina, Velimira Teodorovića. Kralj Milan je imao dva sina, a njegov naslednik Aleksandar, poslednji vladajući Obrenović, dece nije ni imao.

Crnogorsku dinastiju Petrović-Njegoš, tačnije, njen svetovni deo, koji je vladao u drugoj polovini 19. i početkom 20. veka, činili su knez Danilo i kralj Nikola. Ime ovog crnogorskog kralja ostaće upamćeno i po brakovima njegovih kćeri, te zvučnim imenima njegovih zetova.

Nikola je sa kraljicom Milenom imao tri sina i devet kćerki. Dve su bile udate za kraljeve, a dve za bliske rođake careva. Zato je istoriografija kralju Nikoli Petroviću nadenula naslov prvog tasta Evrope.

Najstarije Nikolino dete, kći Ljubica - Zorka rođena je 1864. godine na Cetinju. Na dan Svetog Save dobila je ime Ljubica, a kum joj je bio srpski knez Mihailo Obrenović koga je u Cetinju na krštenju zastupao državni savetnik Đorđe Milovanović. Zarad dobrosusedskih odnosa Srbije i Crne Gore i ostvarenja narodnog jedinstva, kneginja je na krštenju nazvana i Zorka, kako bi bila simbol zore novog vremena. Detinjstvo je do 11. godine provela na Cetinju, a potom su je 1875. poslali u Rusiju, na Smoljenski institut, gde su se vaspitavale devojke iz najuglednijih porodica ruske aristokratije.

Taman pošto je završila školovanje i vratila se na Cetinje, tu je, početkom 1883, na Cetinje došao naočiti srpski knez Petar Karađorđević. Mlada i lepa kneginja odmah ga je očarala, kao i on nju, pa je i venčanje brzo obavljeno. Dolazak Petra Karađorđevića na Cetinje i njegova veridba s kneginjom Zorkom Petrović-Njegoš nije bila po volji protivnicima ovih dveju dinastija, ali je zato taj čin s radošću prihvatio srpski i crnogorski narod koji je u krvnom srodstvu video potvrdu za buduću zajednicu.

Venčali su se u Cetinjskom manastiru 30. jula 1883. godine. Kneginja Zorka je tada imala 19 godina, a njen mladoženja 20 više. Svadbeno veselje, a pre toga i veridba, priređeni su po narodnoj tradiciji, s brojnim gostima koji su jedva mogli da se smeste na mali prostor Cetinja. Kneževski par je otputovao u Pariz na svadbeni put. Po povratku su se najpre nastanili na Cetinju, a kada je posle rođenja dece stara rezidencija postajala sve tesnija, Karađorđevići su sagradili novu, na jadranskoj obali kod Bara.

Nazvana je Topolica, po Petrovom rodnom mestu Topola u Srbiji, i nalazi se na barskoj rivi. Na dva visoka jarbola, u uglovima dvorišta, viorile su se srpska i crnogorska zastava. Kneginja Zorka je rodila petoro dece: najpre Jelenu, 1884. godine, potom Milenu, koja je ubrzo umrla, pa Đorđa, koji je jedini živeo i umro u otadžbini, u Srbiji, a 1909. je odustao od svog prava na kraljevstvo u korist svog mlađeg brata Aleksandra, rođenog 1888, koji je kasnije postao kralj Srbije i Jugoslavije. Poslednje, peto dete Andrija, rođen je 1890. godine. Ubrzo je umro, nekoliko dana posle svoje majke Zorke.