KARAKAŠ

U pismu iz Ciriha, g. Vukašin Radić (već smo mu odgovorili o njegovom prezimenu), interesovao se i za prezime srodnika Karakaša iz Sanskog Mosta. Naveo je da su se doselili od Bosanskog Petrovca. Iako nam njihovu slavu nije otkrio, ispunjavamo mu molbu, pošto je ovo poznato prezime, a i dosta retko.

 

Prezime je, nesumnjivo, nastalo po nadimku nekog pretka, od turske reči karakaš - crna obrva. Kao primer, "Rječnik turcizama" navodi narodnu pesmu "O, đevojko karakašli, Na plotu ti jagluk našli" (jagluk je duguljasta ukrasna maramica, izvezena zlatom u jednom uglu).

Među srpskim prezimenima u Bosni, po pravoslavnom šematizmu Mitropolije i arhidijeceze dabro-bosanske za 1882. godinu, Karakaši, sa jednom jedinom slavom - Đurđevdan, zabeleženi su u parohijama Bihać i Hrgar (Bihać), Kukulje i Stapari (Gradiška), Palanka (Sanski Most) i Prkosi (Petrovac).

U Pounju, u selu Založje, na padinama Grmeča prema bihaćkoj dolini, ima Karakaša sa slavom Nikoljdan za koje se kaže da su poreklom od Bjelajskog polja, u istoj oblasti, ali da su se tamo prezivali Vučković. Karakaša sa slavom Đurđevdan ima i u Bravskom polju.

Vučkovići su veoma značajna porodica u Bosanskom Petrovcu, jer je Filip Vučković, otac čuvenog Gavre Vučkovića, u njemu prvi zasnovao srpsko naselje i pozvao trgovačke porodice iz Sarajeva i Banjaluke - Đuriće, Vujičiće, Jankoviće, Kovačeviće - da se tu nasele. Do prve polovine 19. veka Petrovac je bio turska kasaba, a već šezdesetih godina ima - čak i pre nego crkvu, koja je bila u selu Koluniću - prvu školu.

Gavro Vučković je značajan jer je pokrenuo obnovu manastira Rmanj u Uncu. Manastir je nastao u 17. veku, uz srednjovekovni grad istog imena kojim su u 15. veku gospodarili Frankopani. Među poslednjima je bila udova Anža Frankopana, Katarina, našeg porekla. Za manastir Rmanj je karakteristično da je paljen više puta u 18. veku, a za njegovo obnavljanje najviše se zauzeo Gavro Vučković, zajedno s Petrom Uzelcem 1865. godine, koji je već uveliko bio stanovnik Bosanskog Petrovca.