Srca drhte i posle sto godina
Komemorativnom akademijom, izložbama, filmskom projekcijom i promocijom knjige, u Vojnom memorijalu u Kanberi srpska zajednica u Australiji odala je dužno poštovanje Australijancima i Novozelanđanima koji su pomagali srpskim civilima, kao i srpskoj vojsci, lekarima i medicinskom osoblju tokom Prvog svetskog rata.
Stogodišnjica od završetka Velikog rata bila je prilika da se naša zajednica podseti na herojstvo i stradanje našeg naroda, o čemu je tadašnji svet sa divljenjem govorio.
Osim predstavnika diplomatskog kora, australijske vlade i opozicije, komemorativnim svečanostima su prisustvovali predstavnici srpskih organizacija, među kojima istaknuti članovi naše zajednice iz Kanbere, Sidneja i Melburna.
Prisutni su bili i senator Džim Molan, episkop australijsko-novozelandski Siluan, generalni konzul Srbije u Sidneju Branko Radošević, Vaso Despotović, direktor Beoeksporta, Aleksandar Vidaković, direktor NIDDA VERLAG iz Frankfurta, izdavača "Vesti", predstavnici Srpske pravoslavne crkve i medija, univerzitetski profesori i mnogi drugi. Među prisutnima su bili i potomci Australijanaca koji su bili u Srbiji ili sa Srbima u Prvom svetskom ratu.
Skup je bio prilika da se naša zajednica upozna sa hrabrošću nekih od 1.500 Australijanaca koji su bili u Srbiji ili sa Srbima na Solunskom frontu, a do kojih je došao istraživački tim predvođen istoričarem Bojanom Pajićem iz Melburna.
Prisutne je prigodnim govorom pozdravio i episkop Siluan.
Velika pomoć
Prisutni su tokom skupa u Kanberi o tradiciji diplomatskih odnosa između Srbije i Australije čuli i podatak da je prvi počasni konzulat otvoren u Melburnu 1882. godine.
Ovom prilikom podsetilo se i na nesebničnu novčanu pomoć koju su Australijanci slali za Srbiju. Između ostalih, posredstvom počasnog konzula Artura Iglstona, poslato je tadašnjih 20.000 funti za Srbiju, što su tada bila ogromna sredstva.
Početak kraja
Na početku komemorativnog skupa u Vojnom memorijalu, hor crkve Lazarica iz sidnejske Aleksandrije izveo je himne Srbije i Australije. Grupa mladića naše zajednice, obučenih u uniforme srpske vojske iz Prvog svetskog rata emotivno je podsetila na mladost koja je stradala tokom tih teških ratnih događaja.
- Danas se sećamo kraja tragičnih događaja koji su pogodili naše zemlje pre sto godina. U isto vreme sećamo se velikih ličnih odricanja i nesebične snage koja je pratila tragični rat - rekao je ambasador Miroljub Petrović okupljenima u Vojnom memorijalu i podsetio da je na istom mestu, pre četiri godine, komemoracijom obeležena stogodišnjica početka Prvog svetskog rata.
Kako se čulo, 15. septembar - kao dan održavanja komemorativne svečanosti u Kanberi, izabran je povodom godišnjice bitke na Dobrom polju kojom je zapravo i počeo proboj Solunskog fronta, tokom kojeg je srpska vojska sa svojim saveznicima počela oslobađanje Srbije.
170
Australijanaca i Novozelanđana Srbija je odlikovala za hrabrost
Nezapamćene žrtve
U svom govoru, ambasador Petrović podsetio je na istorijske činjenice o stradanju srpske vojske i civila u Velikom ratu, kao i herojstvu i golgoti kroz koju su prošli naši preci u očuvanju slobode.
- Patnje Srbije u Velikom ratu bile su nemerljive. Prema statističkim podacima Pariske mirovne konferencije, Srbija je kraj rata dočekala sa 28 odsto manje stanovnika. Broj poginulih Srba u ratu bio je 1.247.435 ljudi, od čega je bilo čak 845.000 civila. Toliko veliki gubitak ljudskih života govori i o velikim gubicima u infrastrukturi i privredi, razornim posledicama na prirodne resurse - rekao je, između ostalog, ambasador Petrović.
Srpski diplomata govorio je i o patnjama kroz koje su prošli srpska vojska i njeno civilno stanovništvo tokom povlačenja kroz Albaniju i bitaka za Solunski front. O tim događajima svedočili su i Australijanci i Novozelanđani koji su došli u Srbiju da bi bili s ljudima iz tog dela sveta.
- Srbija je ordenjem za hrabrost nagradila 170 Australijanaca i Novozelanđana - podsetio je ambasador Petrović.