Godišnjica nacističkog bombardovanja, ni danas ne znamo broj žrtava

Precizan broj žrtava nikada nije utvrđen, najčešće se uzima da ih je bilo 2.274. Nemačke procene govorile su da je žrtava bombardovanja bilo između 1.500 i 1.700. U Beogradu je u bombardovanju uništen i dobar deo stambenog fonda i infrastrukture, ali i brojni spomenici objekti kulture, među kojima i nacionalna biblioteka. 

Požar u Narodnoj biblioteci, koja se tada nalazila na Kosančićevom vencu, odneo je oko 350.000 knjiga, uključujući i brojne rukopise i razne starine. 

Aprilski napad na Jugoslaviju je bio odmazda za 27. mart 1941. kada su oboreni vlada i namesništvo, čija je prva ličnost bio knez Pavle Karađorđević. Puč od 27. marta praktično je odredo sudbinu Jugoslavije i trasirao njen put ka bloku zemalja protivnica nacističke Nemačke. 

Puč je izvršen u jedan sat po ponoći, 27. marta 1941. godine, a čim je informacija o prevratu dospela u narod, u Beogradu i drugim srpskim gradovima a ponegde i širom Jugoslavije (Dalmacija), izbile su masovne ulične demonstracije u znak podrške građana puču. 

"Jugoslavija našla svoju dušu"

Veliki masovni bunt 27. marta upamćen je po parolama "Bolje rat nego pakt" i "Bolje grob nego rob". Britanski lider Vinston Čerčil izjavio je tada da je "Jugoslavija pronašla svoju dušu". 

Pučem je, de fakto, poništeno potpisivanje protokola o pristupanju Jugoslavije Trojnom paktu (Nemačka, Italija i Japan) od 25. marta, a s druge strane, sasvim je izvesno da je nezadovoljstvo pristupanjem Trojnim paktu, bilo ogromno, te da je puč bio i izraz raspoloženja velikog dela naroda. 

Centralna ličnost puča bio je vazduhoplovni general Dušan Simović, opšte je uverenje među stručnjacima da je presudan podsticaj državnom udaru u tako prelomnom trenutku imao pre svega London, a po svemu sudeći i Moskva, dok ostaje činjenica da su srpske opozicione stranke i patriotske grupe, kao i Srpska crkva, oduševljeno primile vest o državnom udaru. 

Usledio je 6. aprila masovni brutalni napad Nemačke, Italije, Bugarske i Mađarske, nakon kojeg je Jugoslavija rasparčana, a nacistički okupatori formirali su tzv. Nezavisnu državu Hrvatsku, zatim veliku Albaniju, veliku Bugarsku... 

Beogradsku vladu o času napada prethodno je obavestio, sasvim precizno, naš vojni ataše u Berlinu pukovnik Vladimir Vauhnik, vrhunski obaveštajac. Jugoslovenska vojska kapitulirala je 17. aprila.