Naučna i medicinska otkrića doprinela da svet postane bolje mesto
Iza nas je još jedna veoma uspešna godina naučnih i medicinskih otkrića tokom koje su pomaknute granice ljudskog razumevanja prirode koja ga okružuje i bitno poboljšani kapaciteti da se nosimo sa izazovima koji stoje pred čovečanstvom.
Učinjeni su, između ostalih, značajni koraci ka prvom komercijalnom kvantnom kompjuteru, lečenju hemofilije A i pronađeni novi obnovljivi izvori energije, javlja N1.
Evo šta se sve dešavalo u svetu nauke u 2017. godini i kako je svet postao bolje mesto:
Januar
- Istraživači Mičigen Stejt univerziteta predstavili su hemijsko jedinjenje i lek koji je u stanju da zaustavi širenje melanoma za čak 90 odsto.
- Japansko osiguravajuće društvo Fukoku Mjučual Inšurens zamenilo je 34 svojih radnika kompjuterima.
- Istraživači na Institutu za tehnologiju u Masačusetsu (MTI) dizajnirali su novi materijal za koji kompjuterske simulacije kažu da će moći da pravi građevinske materijale koji imaju gustinu od svega 5 procenata gustine čelika, ali 10 puta čvršće od čelika.
- Istraživači na Kings koledžu u Londonu uspeli su da stimulišu obnovu matičnih ćelija u zubu, što je metod za koji se veruje da bi mogao značajno da pomogne u borbi protiv Alchajmerove bolesti.
- Istraživači na Harvardu napravili su "mekanog robota" (eng. soft robot) koji se postavlja kao oklop oko srca pacijenta i pomaže mu da pravilno kuca, što će u mnogome doprineti kvalitetnijem životu ljudi koji imaju srčane mane.
- Prošla godina proglašena je i zvanično najtoplijom godinom u istoriji ljudske civilizacije. Prema podacima Zajedničkog istraživačkog Centra EU, da bi, ukoliko se temperatura podigne za svega 4 stepena celzijusa, čak 70 svetske populacije moglo da bude ugroženo poplavama.
- Napravljen je 3d štampač koji može da štampa funkcionalnu ljudsku kožu.
- Naučnici Skrips Risrč Instituta kreirali su prvi polusintetički organizam. U Institutu tvrde da bi otkriće moglo da dovede do kreiranja potpuno novih oblika života, korišćenjem sintetičkog DNA sa bezbrojnim mogućnostima primene u medicini. U isto vreme, istražvači sa Salk Instituta kreirali su prvi embrion čoveka i svinje koji sadrži genetske informacije obe vrste.
Februar
- Istraživači Univerziteta u Saseksu, Ujedinjeno Kraljevstvo, objavili su prvo uputstvo za pravljenje kvantnog kompjutera.
- Konstruisan je novi "blue phase liquid chrystal" ekran koji tri puta povećava oštrinu slike na ekranima istovremeno smanjujući potrošnju energije.
- Na 380 svetlosnih godina od Zemlje otkriven je misteriozni beli patuljak pulsar, prva zvezda ove vrste zabeležena od strane ljudske civilizacije.
- Istraživači japanskog Nacionalnog instituta za naprednu industrijsku nauku i tehnologiju pokazali su svojeg najnovijeg mikro robota sposobnog da oprašuje cveće.
- Otkriveno je novih sedam planeta potencijalno sličnih uslova kao na Zemlji, a koje se nalaze u orbiti Trapista 1, ultra hladne zvezde patuljka, tek nešto veće od Jupitera, koja se od naše planate nalazi na 40 svetlosnih godina.
Mart
- Otkriveni su organizmi koji ukazuju da je život na Zemlji nastao odmah nakon što su nastali okeani, odnosno pre 4,289 milijardi godina.
- Kompjuterski gigant IBM najavljuje IBM Q – inicijativu da se napravi prvi komercijalni kvantni kompjuter na svetu.
- Predstavljen je Troduskvemin – lek za koji njegovi tvorci tvrde da može da povrati neke funkcije srca nakon srčanog udara, što je do sada bilo nemoguće učiniti.
- Pojavio se i Evolocumab lek za koji se istražuje da li i zaista utiče na nivo lošeg holesterola čime dramatično smanjuje mogućnost od srčanog udara.
- Objavljena je nova klasifikacija dinosaurusa po kojoj su dinosaurusi nastali pre 200 miliona godina.
- Holandski naučnici su uspeli da kreiraju lek koji kod starih miševa vraća snagu, obnavlja krzno i čak obnavlja funkciju vitalnih organa i to tako što eliminiše stare ćelije u telu. Očekuje se da pokusi na ljudima počnu uskoro.
- Naučnici na Univerzitetu Novi Južni Vels tvrde da su pronašli proceduru koja može pomoći obnavljanje DNA ćelija nakon izloženosti radijaciji.
April
- Na Unverzitetu Kalifornija Berkli predstavljen je uređaj koji proizvodi vodu iz vazduha koristeći sunce kao izvor energije. Čak i u uslovima niske vlažnosti vazduha, uređaj je u mogućnosti da proizvede 2,8 litara vode za 12 sati.
- Planeta LHS 1140b postaje planeta na kojoj postoje najveće mogućnosti za život od svih planeta koje su do sada pronađene. Planeta je prekrivena planinama i nalazi se u orbiti zvezde crvenog patuljka LHS 1140.
- Pronađena su dva nova leka – trazodon i dibenzoimetan (DBM) koje bi mogle da zaustave izumiranje ćelija pri svim neurodegenerativnim bolestima mozga.
- Larva Achroia grisella najverovatnije može da biorazgrađuje polietilen, što bi moglo da bude rešenje problema plastičnog otpada na zemlji.
- Britanska kompanija Tokamak Enerdzi objavljuje da je došla do prve plazme u njenom St40, najnovijem prototipu fuzionog reaktora.
Maj
- Univerzitet Juta u SAD predstavio je novu robo-bušilicu koja smanjuje trajanje različitih operacija koje zahtevaju bušenje lobanje sa dva ipo sata na dva ipo minuta.
- Na Univerzitetu Oksford napravljena je prva veštačka mrežnjača Istraživači sa Harvarda tvrde da šest traka čokolade može smanjiti rizik od fatalnih srčanih problema za četvrtinu.
- Počela izgradnja novog super-velikog teleskopa koji finansira Evropska unija.
- Guglov kompjuter DeepMInd AlphaGo pobedio je po prvi put u istoriji čoveka u tradicionalnoj kineskoj igrici go. Poražen je Ke Ji, najbolji čovek u ovoj igrici.
- Naučnici Skrips Istraživačkog Instituta objavili su da su pronašli način da strukturno modifikuju vancomicin i tako učine ovaj antibiotik još moćnijim.
Jun
- Otkriće trećeg gravitacionog talasa nazvanog GW170104 dodatno je osnažilo Ajnštajnovu teoriju relativiteta.
- Rover "Kjuriositi" američke agencije NASA poslao je sa Marsa dokaze o postojanju velikog jezera na ovoj planeti.
- Istraživači Virje instituta u Amsterdamu identifikovali su sedam gena koji se dovode u vezu sa insomnijom.
- Evropsko udruženje kardiologa objavilo je da ljudski rod sada ima vakcinu koja smanjuje holesterol u miševima što bi moglo da bude rešenje za imunizaciju protiv kardiovaskularnih oboljenja.
- Astronomi objavljuju da bi se na obodu sunčevog sistema mogla nalaziti i deseta planeta ovog sistema.
- Japan je objavio da planira da pošalje čoveka na mesec do 2030. godine
Jul
- Naučnici Univerziteta Stanford objavili su dokaze u prilog teoriji da na zemlji već traje šesti ciklus masovnog izumiranja života, do kojeg je došlo najverovatnij usled delovanja čoveka. Nemački naučnici tvrde da se masa insekata smanjila za poslednjih 25 godina za čak 75% što bi moglo da dovede do kolapsa postojećeg eko sistema.
- Astronomi potvrđuju sa sa obližnje crvene zvezde patuljka Ross 128 primaju čudne radio signale.
- Naučnici su otkrili da matične ćelije moždanog hipotalamusa utiču značajno na starenje ljudskog organizma.
- Prva intervencija na genima ljudskog embriona uz pomoć tehnologije CRISP obavljena je u SAD. Uklonjen je gen koji uzrokuje nasledno oboljenje srca.
Avgust
- Naučnici sa Napier Instituta u Škotskoj približili su se korak ka pronalasku leka za prehladu.
- Naučnici okupljeni u Američko udruženje hemičara pokazali su kako kiborg bakterije koje su stvorili mogu da vrše efikasniju fotosintezu nego biljke.
- Astronomi okupljeni oko Habla tvrde da imaju prve dokaze postojanja vode na planetama koje kruže oko Trapista-1.
Septembar
- Obeleženo je 40 godina misije Vojadžer.
- Profesor Andrea Morelo predstavlja novi dizajn kvantnih kompjutera nazvan "flip flob kjubit" koji omogućava lakšu integraciju kvantnih kompjutera i običnih elektronskih kola.
- Simulator nerva implantiran pacijentu koji je 15 godina nakon saobraćajne nesreće proveo u dubokoj komi dao je rezultate jer je pacijent počeo da daje prve znake svesti.
Oktobar
- Studija koju je sproveo Karnegijev Institut za tehnologiju pokazula je da bi vetroparkovi u severnom Atlantiku mogli da tokom zimskih meseci zadovolje sve potrebe čovečanstva za električnom energijom.
- Naučnici Univerziteta Rutigers pronašli su način da unošenjem gena bakterije E Coli u kukuruz podignu njeguvu nutritivnu vrednost i sitmulišu proizvodnju metionina, amino kiseline koja se obično nalazi u mesu.
- Puštena je u rad prva 5g mreža za prenos podataka u mobilnoj telefoniji brzine 1Gbps.
- Objavljena je nova, unapređena verzija CRISP tehnologije za manipulaciju genima.
Novembar
- Naučnici su potvrdili da boravak u svemiru dovodi do promena na mozgu i da su astronauti koji su duže boravili u svemiru izloženi i većim promenama, pre svega strukture mozga i njegovog položaja.
- Otkrivena je velika praznina unutar Velike Piramide u Gizi.
- Istraživači Univerziteta u Aberdinu, Škotska, otkrili su da jedna jedina doza leka Troduskvemin može otopiti naslage masti unutar arterija.
- Naučnici Instituta pri Kolumbija Univerzitetu tvrde da bi razmeštanje poljoprivrednih kultura u nove zone moglo da poboljša prinose toliko da bi se moglo nahraniti oko 825 miliona ljudi.
- IBM predstavlja kvantni kompjuter sa 50 kjubita.
- Američka agencija za bezbednost hrane i lekova FDA odobrila je upotrebu prvog leka koji u sebi ima digitalni sistem za praćenje vremena unosa.
- Kalifornijski institu za tehnologiju uspeo je da po prvi put stabilizuje prsten plazme u slobodnim atmosferskim uslovima, van laboratorije.
- Naučnici Univerziteta u Montrealu napravili su značajan pomak u borbi protiv rezistencije na antibiotike jer su naučili kako da dizajniraju bolje molekule koji otežavaju plazmidima da se kreću među bakterijama. Istovremeno naučnici Instituta za tehnologiju u Masačusetsu (MTI) otkrili su metor da se efikasnije bore protiv bakterija vrstom antibiotika koji se zove kinolones.
Decembar
- Univerzitetska bolnica u Londonu saopštila je da je po prvi put ispravljena genetska greška koja uzrokuje Hantingtonovu bolest i to korišćenjem eksperimentalnog leka IONIS-HTTRx.
- Američka kompanija Karbon Inžinjering predstavila je metod sintetisanja benzina i dizel goriva koristeći ugljendioksid iz vazduha i vodonik iz vode. Metoda je nazvana „Gorivo iz vazduha“.
- Britanski doktori po prvi put su uspešno iskoristili novu genetsku terapiju kako bi pomogli pacijentima sa hemofilijom A, bolesti koja dovodi do stalnog krvarenja.
