Rajske bašte u pustinji
Kada su 1990. godine prihvatili poziv da rade u Ujedinjenim Arapskim Emiratima, inženjeri pejzažne arhitekture Sanja Grgurić i Velimir Ljubibratić nisu ni sanjali da će upravo oni biti ti koji će napraviti pionirski poduhvat i u pustinji napraviti oazu zelenila.
Po završetku Šumarskog fakulteta imali su sreće da se zaposle u struci. Sanja je radila u firmi Arhitektura i urbanizam u Zemunu, a Velimir u Zavodu za urbanizam i Zavodu za izgradnju Beograda. Odlazak u Ujedinjene Arapske Emirate bio je, kako kažu, svojevrsna avantura koja se pokazala kao dobitna kombinacija.
- U to vreme se veoma malo znalo o Emiratima i premišljali smo se da li da prihvatimo ponudu, ali na kraju nismo odoleli profesionalnom izazovu i otisnuli smo se u nepoznato. Prvih šest meseci snalazili smo se i prilagođavali novoj sredini, kulturi, običajima. Nije bilo nikoga da nas posavetuje i najveća dilema nam je bila kako će nas prihvatiti. Meni je u početku bilo daleko lakše nego Sanji jer je trebalo vremena da je u arapskom svetu kao ženu priznaju za ravnopravnog kolegu. Kasnije je ona, pored mene, postala glavni i odgovorni projektant - dizajner za projektovanje i uređenje zelenih površina u Dubai Municipalitdž - priča Velimir.
Do ove pozicije vinuo ih je projekat koji su sproveli kao jedini koji su se u to vreme u Dubaiju bavili uređenjem zelenih površina.
- Tada je lista sadnog materijala bila vrlo skromna, pa smo od jednog velikog projekta izdvojili dva hektara kao eksperimentalnu površinu za ovaj specifični klimatski pojas kome pripada ovaj deo Arapskog poluostrva, i doneli smo biljke iz rasadnika Floride, Teksasa, Australije, Indije i Malezije. Posle dve godine pokazalo se da je od našeg izbora 72 odsto biljaka pokazalo dobre rezultate. Danas ove vrste zajedno sa autohtonim drvećem i šibljem, čine bazu pri izboru sadnog materijala - objašnjava bračni par, bašmandesa Sanja i bašmandes Velimir, kako ih tamo oslovljavaju kao inženjere.
Danas pokrivaju sve kategorije pejzažne arhitekture - parkove, gradske trgove, saobraćajnice, hotelske komplekse, VIP rezidencije, fontane, vodopade, jezera...
A onda su 2001. godine od vlade Katara dobili poziv da u Dohi primene sličan sistem rada kao u Dubaiju. Tamo su proveli divne četiri godine i napravili korak dalje u poslu.
Deca u AmericiVelimir i Sanja najmanje jednom godišnje dolaze u Srbiju, a put ih često vodi i u Ameriku, gde starija ćerka Darija živi sa svojom porodicom u Los Anđelesu, a mlađa Tamara studira paralelno glumu i fotografiju na Majami univerzitetu. |
Naime, direktor kompanije Emaar Properties PJSC iz Dubaija, koja je čuvena u svetu po izgradnji Burdž Kalifa, visokog 828 metara, najvećeg šoping-centra i najveće fontane, ponudio je Velimiru da radi za njih kao senior menadžer za projekte pejzažne arhitekture.
Sanja je prešla u kompaniju u kojoj radi na mestu direktora pejzažne arhitekture za sve glavne projekte opštine Dubai. Za vreme njenog mandata, ovaj grad je prošle godine konačno dobio pravi zoološki vrt koji se prostire na 120 hektara.
Dubai ponovo doživljava ponovni građevinski bum.
- Na stolu imam nekoliko interesantnih projekata čije izvođenje pratim na terenu, a oni koji su pravi izazov su Arabian Ranćes 2 kao i Reem, sa više od 8.000 vila za srednje bogatu klijentelu. Svaki okrug, koji ima 320 vila, dobija zajednički park, dečja igrališta, bazen, stazu za džoging, travnate površine, sprave za fitnes... Zatim, Dubai Marina Promenada, u dužini od 7,3 km, gde stazu za šetanje presvlačim granitom u četiri različite boje. Ipak, u ovom trenutku najizazovniji projekat za mene je Muhamed Bin Rašid Hils, čiji je jedan deo namenjen samo za VIP klijentelu, jer nema limita što se tiče izbora materijala. Mogu da biram granit, travertin, kvarc kamen, koto ploče iz Španije i Italije, fontane, đakuzije, ukrasne transparentne ograde, svetla iz Nemačke, Danske, SAD - kaže Velimir Ljubibratić.