Suša uništila faraone, Hetite, mikensku kulturu...
Novo istraživanje čestica polena konačno je dalo odgovor na pitanje koje već decenijama muči arheologe i istoričare - šta je pre 3.200 godina izazvalo propast ne samo jedne, već brojnih civilizacija koje su cvetale na istočnim obalama Mediterana.
- Za kratko vreme celi svet bronzanog doba je propao. - rekao je Izrael Finkelštajn, arheolog iz Arheološkog instituta Univerziteta u Tel Avivu. - Carstvo Hetita, faraonski Egipat, mikenska kultura u Grčkoj, kraljevstvo na Kipru, veliki trgovačko carstvo Ugarita na sirijskim obalama i kanaanski gradovi - države pod egipatskom hegemonijom - svi su nestali da bi ih tek posle dužeg vremena zamenila teritorijalna kraljevstva gvozdenog doba, uključujući Izrael.
Stručnjaci su postavili brojne teorije u kojima su pretpostavili različite moguće uzroke iznenadnog kolapsa - od ratova i bolesti do prirodnih katastrofa.
Međutim, nova izraelska studija fosilizovanog cvetnog praha pronađenog u sedimentima na dnu Galilejskog mora, pokazala je da je glavni krivac bila jaka suša koja je trajala 150 godina od 1250. godine p.n.e. do 1.100. p.n.e. Ovako precizni podaci temelje se na uzorcima prikupljenim bušenjem kroz 18 metara sedimenata nakupljenih tokom poslednjih 9.000 godina.
Zrnca cvetnog praha su poput otiska prsta biljaka jer se na temelju njih mogu odlično rekonstruisati klimatski uslovi određenog perioda.
Autori istraživanja su u sedimentima zabeležili nagli pad gustine hrastova, borova i rogača - uobičajenog drveća na Mediteranu u vreme kasnog bronzanog doba, kao i istovremeni porast bilja karakterističnog za sušne pustinjske krajeve. U isto vreme drastično su se proredile i masline što ukazuje na slabljenje poljoprivrede. Svi ovi znaci potvrđuju da su celom regijom zavladale velike i trajne suše koje su uzrokovale glad, sukobe i seobe.
