Kafa, kompjuter i časovnik - nasleđa islamskog sveta
Kafa, kompjuteri i klipni motori - da li bi svet mogao da se zamisli bez njih? Za skoro celo čovečanstvo to su sastavni delovi svakodnevnog života, a znanje koje je dovelo do njih zasniva se ili na pronalasku ili je preneto iz drevnog muslimanskog sveta, objašnjava radio "Glas Amerike". Ovo je ujedno i tema izložbe u londonskom Muzeju nauke.
Kafa je postala sastavni deo mnogih kultura - bilo da je late, kapućino ili espreso, a ponekad jednostavno "turska“. "Kaua“ je počela da se koristi kao napitak prvi put u današnjem Jemenu, na Arabijskom poluostrvu, kaže profesor Salim al Hasani, sa Univerziteta u Mančesteru.
"U svakom slučaju, kafa je izmišljena u ranim godinama islama, a izmislio ju je čovek po imenu Kaled u Etiopiji, mladić koji je čuvao ovce", rekao je Al Hasani. Prema njegovim rečima, legenda je da su zrna kafe pastira podsećala na ovce, pa ih je poneo sa sobom kada se preselio u Jemen, posle čega je nastao i napitak.
Međutim, ima još mnogo pronalazaka i dostignuća koji potiču iz drevnog muslimanskog sveta od 7. veka naovamo.
"Jedan od njih je pronalazak univerziteta. To je 850. godine učinila mlada žena gospodskog porekla po imenu Fatima al-Firhi u gradu Fezu u Maroku. Koliko znamo ovo je bio prvi univerzitet na svetu, na kojem su davane diplome i slično", naveo je Al Hasani.
Izložba u londonskom Muzeju nauke, pod naslovom "1001 pronalazak: muslimansko nasleđe", je usredsređena na naučne i tehnološke pronalaske i dostignuća koji su promenili naš svet - od najranijih univerziteta, do pronalazaka u medicini i tehnologiji. Mnogi od ovih izuma su nastali na vrhuncu islamske imperijalne slave, kada se ona prostirala od Bliskog istoka, preko severne Afrike do južne Španije i dalje.
Muslimani su preuzimali znanja - iz Indije, Kine, od Grka, drevnih Egipćana - i prenosili ga dalje. Pored časovnika koji je napravljen u 13. veku, kao veliko dostignuće se spominju i matematika i algebra.
Brojeve koje danas koristimo poznajemo kao "arapske cifre", ali sami Arapi su ih zvali "Indijski brojevi". Međutim, nula je izum islamskog sveta.
Broj "nula", na arapskom "zefir", su prvi put upotrebili arapski naučnici kao sastavni deo matematičkih jednačina. A "nula" je deo binarnog sistema koji je ključan za razvoj kompjutera i nove tehnologije uopšte.
