Snimak bombardovanja Beograda 1941. je montaža

Bombardovanje Beograda 1941. godine je u kolektivnom pamćenju Srba, koji su posle toga rođeni, urezano na osnovu filma toliko puta prikazanog na raznim televizijama, a koji mnogi smatraju autentičnim dokumentom početka rata u Jugoslaviji. Istina je da bombardovanje Beograda nikada nije snimljeno, a da je pomenuti video zapis majstorska montaža.

Snimak operacije "Odmazda“, odnosno bombardovanja Beograda tog 6. aprila 1941. godine je montaža koju je za prvi posleratni dokumentarac "Beograd“ napravio Nikola Popović.

Kao materijal je koristio ono što se nalazilo u zaplenjenim nemačkim arhivima. Upotrebljeni su snimci zloglasnih nemačkih aviona "junkersi 87 štuke“ i "hankeli 111“ u akciji nad evropskim gradovima.

Neprepoznatljive zgrade koje se urušavaju i gore su snimljene tokom bombardovanaj Varšave 1939. godine, i Roterdama i Londona 1940. Kao nemačko zlodelo podmetnuti su snimci savezničkog bombardovanja na Uskrs, tri godine kasnije. Deo video materijala je isceniran, pa su tako na beogradskim ruševinama, ostalim posle povlačenja Nemaca 1945. godine, rekonstruisane scene eksplozije i rušenja.

Jedino što je u ovom video "dokumentu“ autentično su efekti bombardovanja. Kino-amater Radomir Milojković je, čim se vazdušni napad završio, izašao na ulicu sa svojom kamerom i snimio razrušeni i zapaljeni grad i unezverene ljude.

Ovi snimci su prvi put javnosti prikazani u filmu Marka Babca "Kada je nebo bilo crno nad Beogradom“ iz 1978. godine. Babac, profesor na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu i Novom Sadu, se u svojoj knjizi "Jezik montaže pokretnih slika” bavio "suštinom stvaralačkog čina i učinka koji filmska montaža postiže kada se radi o svesti ili podsvesti gledalaca". To o čemu je pisao je i potvrđeno efektom ovih dokumentaraca na generacije građana Srbije.