Evropa u paničnom strahu
Italija, koja je s novom vladom napravila oštar zaokret udesno, ne želi više da prima na stotine migranata, koji uglavnom dolaze na njene obale u čamcima iz Afrike. Austrija, kao i Mađarska, Slovenija, ali i Hrvatska, takođe su čvrsto naumile da zatvore svoje granice i ne dopuste da se ponovi kriza iz 2015. kad su stotine hiljada izbeglica nahrupile u Evropu, uglavnom iz Sirije, Iraka i Avganistana.
Nemačka vlada Angele Merkel opasno se trese zbog migrantske krize prema kojoj se, smatraju njeni kritičari s desnice, previše liberalno postavila.
Svaki osmi imigrant
U Nemačku, najbogatiju i najmoćniju zemlju EU od 2014. je ušlo čak 1,6 miliona azilanata. Zajedno s ekonomskim egzodusom iz istočnih članica EU, uključujući Hrvatsku, broj stranaca u ovoj zemlji narastao je prema podacima Saveznog statističkog ureda na 10,6 miliona. Drugim rečima, svaki osmi stanovnik Nemačke je useljenik, iz EU ili izvan nje.
S druge strane Atlantika, administracija Donalda Trampa izazvala je skandal politikom nulte tolerancije za ilegalne migrante iz Južne Amerike, bez obzira na to da li traže azil ili ne, odvajajući njihovu decu u centre koji, prema kritičarima, imaju opasne asocijacije na nacističke konc-logore.
Kako i zašto je ovo postao takav gorući problem? Zašto ih EU ili SAD jednostavno ne pusti preko granice? Ne zaslužuju li svi priliku da pobegnu od rata, tiranije ili siromaštva i potraže bolji život tamo gde misle da ga mogu naći?
Reč je o izuzetno kompleksnom problemu, ali odgovor na pitanje u suštini je jednostavan - zato što su Evropljani u znatnim brojevima poslednjih godina glasali za stranke koje ne žele dalju masovnu imigraciju, ili bar ne ilegalnu. Stav austrijskog ministra za EU Gernota Blimela da nije dopustivo da, "ako se ukrcate na čamac u severnoj Africi, to automatski postane karta za Evropu", po svemu sudeći deli značajan deo Evropljana.
Migrantsko pitanje je dovelo na vlast Ligu u Italiji,Slobodarsku stranku u Austriji, drži Orbana čvrsto u Mađarskoj i tako redom.
Koalicija Angele Merkel ne bi bila na ivici raspada zbog svađe oko primanja izbeglica, a krajnje desna Alternativa za Nemačku ne bi bila najjača opoziciona stranka u Bundestagu koja i dalje raste u anketama - kao i krajnje desni Švedski demokrati ili Stranka za Slobodu Herta Vildersa u Holandiji, Marin le Pen ne bi ušla u drugi krug predsedničkih izbora u Francuskoj prošle godine.
Iako je broj migranata koji dolazi u EU ove godine znatno manji, u Uniji prevladava utisak da je ovo samo uvertira u novi migrantski talas, možda i snažniji od prošlog. A desničarski političari - ali i građani koji su ih birali - žele po svaku cenu da spreče takav scenario. Tu su i strah od terorizma, problem s integracijom i kriminalom.
Osećaj pripadnosti plemenu
Bili u pravu ili ne, liberali i levičari koji smatraju nacije i granice preprekama slobodi, a sve snažniji antiimigrantski sentiment isključivo kao ksenofobiju i rasizam, trebalo bi da uzmu u obzir da je na delu snažna i univerzalna ljudska motivacija - potreba za pripadanjem i ukorenjenošću u određenu zajednicu koju liberali nazivaju plemenskom kulturom zatvaranja u strahu. Kao što ističe psiholog Džonatan Hajt, rasizam, iako je prisutan, vrlo je površno objašnjenje protivljenju imigraciji. U suštini, radi se o reakciji na "normativnu pretnju", na teskobu izazvanu umišljenom ili stvarnom pretnjom našem "moralnom poretku" i strahom da se "mi" - zajednica, norme i vrednosti, identitet - raspadamo.
Blokada V4
Višegradska grupa svojevrsnih odmetnica unutar EU - Poljska, Češka, Slovačka i Mađarska - pravi je problem u nalaženju zajedničkog rešenja. Članice V4 bojkotovale su "migrantski samit" u Briselu, a isto tako blokiraju svaku inicijativu EU tog tipa jer su uverene da je to samo izgovor, a da je "istinski cilj" Brisela naseljavanje migranata.
Bavarska rampa
Nemačka kancelarka nalazi se pod pritiskom sestrinske CSU koja traži da se evropski dogovor o izbeglicama donese brzo jer će u protivnom šef CSU i ministar policije Horst Zehofer sam doneti mere, poput zatvaranja nemačkih granica za izbeglice koje su registrovane u nekoj od zemalja EU. Ako Zehofer istraje bez podrške Merkelove, preti raspad vladajuće demohršćansko-socijaldemokratske koalicije i novi izbori.
Vežba zatvaranja granica
Austrija je, u strahu od domino efekta ako Nemačka zatvori svoju granicu, sprovela vežbu kojom je pokazala kako bi mogla da postupa u slučaju priliva migranata preko granice sa Slovenijom. Stotine policajaca i vojnika izveli su vežbu blizu pograničnog mesta Špilje. Kod tog mesta veliki broj migranata je ušao u Austriju na leto i jesen 2015.