"Vesti" u Nemačkoj: Strancima dati pravo glasa!
I pored toga što nemački pasoš važi za jedan od najpoželjnijih na svetu, broj onih koji ga potražuju nije porastao. Naprotiv, od 2005. godine više od 10 odsto građana nema nemačko državljanstvo, a pošle godine je ta cifra prema podacima Saveznog zavoda za statistiku prešla 10 miliona, od čega je osam miliona nesuđenih birača.
Od tog broja, više od pet miliona živi najmanje osam godina u Nemačkoj, a trećina čak duže od 20 godina!
Ovi podaci su mogli da se čuju na prošlonedeljnom susretu stručnjaka za integraciju i novinara u Berlinu, među kojima su bili i predstavnici "Vesti". Eksperti za integraciju u ovom trendu vide nedostatak demokratije i rastući ustavni problem zbog sve većeg raskoraka između broja stanovnika i onih sa pravom glasa.
"Sa ovakvim zakonom o državljanstvu ne može se praviti država, bar ne demokratska. Nemačka postupa protiv osnovnog demokratskog principa da onaj ko živi pod vladavinom njenih zakona takođe treba da učestvuje i u njihovom oblikovanju", istakao je Falk Lemerman, ekspert iz Rajnland-Pfalca.
Srbima 2.596 pasoša
Tradicionalno je veoma mali broj ljudi iz starih članica EU koji su motivisani za nemački pasoš, čak i ako su rođeni u Nemačkoj, jer ne vide od toga nikakvu praktičnu korist. Ovo se odnosi naročito na Švajcarce, Špance, Francuze, Amerikance i Norvežane. Bum je nastao posle Bregzita.
Inače, što je zemlja porekla siromašnija ili autoritarnija, to je jača želja da se stekne nemačko državljanstvo. To su u prvom redu ratom zahvaćene zemlje Sirija, Irak i Avganistan i nestabilne države Nigerija i Kamerun. Države bivše Jugoslavije kreću se u sledećim okvirima: 2.985 Hrvata je steklo nemačko državljanstvo u 2016, zatim 2.596 građana Srbije i 1971 osoba iz BiH. Sa Kosova je u prošloj godini bilo najviše zainteresovanih za nemački pasoš, a dobilo ga je 3.966 osoba.
Ovog septembra 400.000 ljudi manje ima pravo glasa nego na prethodnim saveznim izborima 2013. godine. Pritom je broj stanovnika porastao u istom periodu za cela dva miliona! Taj raskorak između broja stanovnika i vlasnika nemačkog pasoša je uočio i Savezni ustavni sud i zahtevao da se problem zakona o državljanstvu reši.
Razlozi su brojni - od protivrečnosti u zakonu, skupe i prebirokratizovane procedure, nedovoljnih informacija i slično. Pritom postoje velike razlike među pokrajinama, čak i između komuna. Dok je u Hamburgu, Mejklenburg-Forpomeraniji i Tiringiji broj novih državljanstava relativno visok, u Bavarskoj, Baden-Virtembergu i Berlinu je izrazito nizak.
Turci podređeni Ankari
Politikolog i istraživač migracija dr Ditrih Trenhart smatra da je položaj Turaka koji žive u Nemačkoj naročito dramatičan i da se odražava i na unutrašnju politiku. Broj onih koji uzimaju nemačko državljanstvo je znatno opao od modernizovanja zakona pod vladom Šredera 2000. godine. Sadašnja Turska pod vlašću Erdogana vodi autoritarni kurs i uzima pod svoje "satelite" u inostranstvu, što je po njemu fatalno.
"Problem nije dvojno državljanstvo, nego turska državnost u Nemačkoj. Ko je građanin Turske, on je podređen turskoj državi."
Da može i bolje nego što je trenutna praksa, naveden je primer Hamburga, gde gradonačelnik Olaf Šolc lično piše strancima i poziva ih da podnesu zahteve za sticanje nemačkog pasoša.
Brojke su neočekivano skočile uvis. Lemerman je zapitao zašto na nivou cele zemlje ne bi bilo kao u Hamburgu i predložio: "Zašto kancelarka ne bi takođe napisala slična pisma?"
Eksperti su posle svega izrečenog pledirali za promenu mentaliteta u politici davanja pasoša.
"Nemačka još ne vidi strance kao buduće birače", bili su saglasni u konstataciji.
"Novi Nemci"
Dr Svantje Falke u Mastrihtu na primeru osam EU zemalja istražuje uticaj državljanstva na integraciju. Dosadašnji rezultati su pokazali da "novi Nemci" brže nalaze posao, jer je manje riskantno i komplikovano da se oni zaposle. Takođe, raste njihovo angažovanje za zemlju u kojoj žive.
"Što pre dobijete pasoš, to je bolji efekat integracije", zaključila je Falke.