Franko spremao spisak Jevreja za odstrel
Francisko Franko, bivši fašistički diktator Španije, dao je nacistima listu sa imenima svih Jevreja u svojoj zemlji kako bi bili locirani, deportovani i uništeni, svedoči dokument nađen nedavno u španskoj arhivi, prenosi španski list "El Pais."
Španski list navodi da je 1941. godine Španija pripremila listu svih 6.000 Jevreja na svojoj teritoriji i dala je arhitekti nacističkog konačnog rešenja Hajnrihu Himleru. U to vreme su Španija i Nemačka pregovarale o ulasku Španije u savez Sila osovine.
Posle pobede nad nacistima, španska vlada je pokušala da uništi sve dokaze o svojoj saradnji s Nemcima. Ta zemlja nikada nije ni potpisala pristup pomenutom savezu.
Nedavno nađeni dokument u arhivi grada Saragose na severoistoku Španije baca svetlo na ono što je Franko želeo da sakrije. Dokument koji je izdao Frankov šef bezbednosti Hoze Maria Finat i Eskricia de Romani svim provincijskim guvernerima datiran je 13. maja 1941.
Guvernerima je data instrukcija da pripreme listu s imenima svih Jevreja u svom okrugu i onima koji tamo žive i strancima, uz detalje "o ličnim i političkim sklonostima, načinu na koji se izdržavaju, trgovačkoj aktivnosti i nivou pretnji koju predstavljaju".
Himler je, takođe, tražio listu Jevreja koji su primili hrišćanstvo i od guvernera je zahtevano da se posebno angažuju da pronađu sefardske Jevreje, potomke onih koji su proterivani 1492. godine, jer su bili u stanju da se sakriju među lokalnim stanovništvom, zahvaljujući sposobnoti da govore ladino, jevrejskim dijalektom, umnogome zasnovanom na španskom.
Franko, koji je vladao Španijom od 1939. do 1975. godine, pokušao je da ubedi svoj narod da je zapravo nastojao da spasi Jevreje iz Španije. Međutim, istoričari navode da fašistička Španija nije ostala neutralna zbog ideološkog protivljenja da se pridruži Osovini, već zato što je španski građanski rat ostavio zemlju u lošoj ekonomskoj situaciji, prenose izraelski mediji.
Španske diplomate širom Evrope su, međutim, spasile hiljade Jevreja i to su radile uprkos ličnom riziku, protiveći se zvaničnoj politici Franka. Te diplomate su davale tranzitne vize jevrejskim izbeglicama, većinom poreklom iz Španije i pružile utočište mnogim Jevrejima u španskim konzulatima i ambasadama u Mađarskoj, Francuskoj, Grčkoj, Nemačkoj, Bugarskoj i Rumuniji.
