Norveški špijun "lovio" Arkana
Tokom bombardovanja bivše SR Jugoslavije od marta do juna 1999. godine veliku ulogu u otkrivanju ciljeva bombarderima i snabdevanju informacijama komandu zapadne vojne alijanse, NATO, imali su norveški obaveštajci.
Zapravo, vrhovna komanda norveške armije oformila je specijalnu mrežu agenata sastavljenu od 140 operativaca okupljenih u grupu "E-14" koja je pokrivala celo područje bivše Jugoslavije i aktivno se bavila obaveštajnim radom od početka krvavog građanskog rata pa sve do završne operacije najjačeg vojnog saveza 1999. godine, kampanje "Milosrdni anđeo”.
U knjizi "Ratni heroj – unutar tajne Norveške", dvojica norveških novinara i publicista, Hans Peter Os i Rolf Videroe, razotkrivaju tajne operacije norveške armije, rasvetljavaju ulogu jedne tradicionalno mirovne nacije, njene armije, jedne male članica NATO-a, koja je predstavljala i danas slovi za značajni faktor u velikim međunarodnim vojnim operacijama, njenom prisustvu u ratnim konfliktima, opasnim svetskim žarištima.
Operativci tajnog odeljenja norveške armije bili su organizovani u agenturnu mrežu nazvanu "E-14" i delovali su na prostorima Srbije i Kosova, Makedonije, Bosne, Sudana, Libana, Sirije, Iraka i Avganistana. U bivšu Jugoslaviju ubačeni su početkom devedesetih godina, u predvečerje građanskog rata.
Špijunsku mrežu sačinjavali su ljudi svih profila – od policajaca, vojnih lica, učitelja, običnih zanatlija, pravnika. Špijunska grupa "E-14” brojala je oko 140 agenata od toga desetak žena. Delovali su u parovima – dva po dva – i na terenu boravili i smenjivali se na svaka dva do tri meseca.
Trond Bole posthumno odlikovan "ratnim krstom sa mačem"Posle misije po Balkanu, norveški tajni agent broj jedan odlazi u gudure Avganistana gde se kao mornarički specijalac, u okviru norveškog kontigenta u međunarodnim trupama za stabilizaciju mira (ISAF) više godina bori protiv talibana. Krajem juna 2010. jedna motorizovana patrola norveških snaga u Avganistanu naletela je na minirani put. U eksploziji ginu četiri norveška vojnika, među njima i "pomorski lovac” Trond Bole. Trond Bole sahranjen je u Norveškoj uz najveće vojne počasti. Posthumno mu je dodeljeno najviše norveško vojno odlikovanje – ratni krst sa mačem. Glavni tajni agent za bivšu Jugoslaviju proglašen je za narodnog heroja, jedinog norveškog junaka posle Drugog svetskog rata. |
Prema tvrdnjama dvojice autora, norveški vojni agenti značajno su se istakli tokom tromesečnog bombardovanja Srbije. Norveški agenti "hranili su NATO važnim informacijama o ciljevima u Srbiji, slali podatke o potencijalnim metama za bombardovanje”, tvrde autori knjige o tajnim operacijama norveške armije. Mozak ekipe i glavni operativac u Srbiji bio je norveški marinac i obaveštajni oficir Trond Bole (42).
„Pomorski lovac”, kako ga od milja zovu u vojno-obaveštajnim krugovima, Trond Bole, kontroverzna je i osporavana vojnička figura: njegovu blistavu karijeru prate veliki uspesi na vojnom polju ali i sumnjive veze sa norveškim podzemljem i učešće u mirnodopskim operacijama koje su prelazile na onu stranu zakona.
Vodeći norveški tajni agent Trond Bole operisao je mahom po Kosovu, tesno sarađujući sa takozvanom Oslobodilačkom vojskom Kosova. Dvojica norveških publicista u svojoj knjizi takođe navode da je vođa norveških agenata u Srbiji Trond Bole u jeku bombardovanja 1999. godine, „lovio” i Željka Ražnatovića Arkana. Naime, tokom bombardovanja Srbije 1999. godine NATO snage pokušale su da likvidiraju Arkana koji je bio legitimna meta jer je protiv njega u Hagu bila podignuta optužnica za ratne zločine.
Trond Bole i njegovi saradnici, nakon prikupljenih informacija, šalju depešu u NATO da se opasna zverka Arkan nalazi u hotelu „Jugoslavija” zajedno sa suprugom, poznatom folk zvezdom. Autori u knjizi navode da su 7. maja 1999. godine savezničke rakete istovremeno pogodile „Jugoslaviju” ali i kinesku ambasadu na Novom Beogradu, udaljenu svega nekoliko stotina metara od hotela. U akciji NATO bombardera, Arkan i njegova diva prošli su neogrebani dok su rakete razorile kinesku ambasadu u ubile trojicu službenika.
Bombardovanje je izazvalo veliki međunarodni diplomatski skandal. Meta napada trebalo je da bude hotel „Jugoslavija” i srpski ratni zločinac Arkan”, tvrde autori knjige Hans Peter Os i Rolf Videroe, pozivajući se na svedočenje glavnog norveškog agenta za Balkan.
Trond Bole i njegovi saradnici poslali su pravu i pouzdanu informaciju o Arkanovom kretanju u sedište NATO, ali su Kinezi ispali kolateralne žrtve jer su Amerikanci koristili stare mape, objašnjavaju autori knjige o tajnim operacijama norveških agenata u Srbiji.