Šlog sve češći kod mlađih osoba
Savremen način života, česti stresovi, borba za egzistenciju, nezdrav način života koji podrazumeva neredovnu ishranu, pušenje, ali i genetski faktori utiču na sve češću pojavu tih oboljenja uglavnom u mlađoj populaciji rekla je načelnik Odeljenja dijagnostike Klinike za rehabilitaciju u Sokobanjskoj, dr Biljana Lješević.
Ona je povodom Svetskog dana borbe protiv moždanog udara rekla da su kardiovaskularna i cerebrovaskularna oboljenja, kod nas poznatija kao šlog, veoma su učestala i predstavljaju osnovni uzrok onesposobljenosti i smrtnosti kod nas i u svetu.
Veliki uzrok smrtnosti i invaliditeta
Moždani udar je treći uzrok smrtnosti u zemljama zapadne Evrope, prvi uzrok invaliditeta u svetu, te vodeći uzrok demencije. Stoga moždani udar nije samo medicinski, nego i veliki socioekonomski problem. U zemljama u tranziciji je učestalost oboljevanja od moždanog udara u porastu, pa se očekuje prava "epidemija" u godinama koje dolaze. |
Lješevićeva, koja je neurolog i fizijatar, navodi da su pre oko 30 godina šlogovi uglavnom bili karakteristični za stariju populaciju, za osobe koje su imale oko ili više od 80 godina.
Međutim, dodala je ona, s godinama se ta starosna granica pomerala, tako da je sad najveća učestalost cerebrovaskularnih insulta sve češća u populaciji između 45. i 55. godine.
Lješevićeva je podsetila da su simptomi koji prate moždani udar pre svega poremećaj govora, poremećaj razumevanja tuđeg govora, poremećaj u percepciji, razmišljanju, poremećaj ponašanja, poremećaj motorike...
Što se tiče rehabilitacije, dr Lješević je istakla da njen uspeh pre svega zavisi od obima lezije, odnosno površine mozga koja je zahvačena šlogom, kao i od toga kada je pacijent dovezen u ustanovu za primarno lečenje, ali i od genetskih faktora.
"U Klinici za rehabilitaciju 'Dr Miroslav Zotović' u Sokobanjskoj, pokušavamo da predvidimo kako će teći oporavak pacijenata da bismo porodici mogli da kažemo šta mogu da očekuju i kako da se nose sa posledicama šloga člana porodice", istakla je dr Lješević.
Na pitanje šta se može uraditi na polju prevencije, Lješević je kazala da pojedinac mora da vodi računa o redovnoj i pravilnoj ishrani, smanjenju ili prestanku pušenja, kontroli krvnog pritiska...
Doktorka Lješević je istakla da je u Beogradu nedavno održan simpozijum na kome su predstavljena istraživanja u neurološkoj rehabilitaciji koja su, između ostalog, prikazala multidisciplinarni pristup u lečenju i osposobljavanju pacijenata posle cerebrovaskularnog insulta (šloga).
Lješević je upozorila da bi stručna javnost trebalo da više pažnje obrati cerebrovaskularnim oboljenjima, koja dovode do veoma teške onesposobljenosti i invaliditeta.
Moždani udar, u narodu poznatiji kao šlog ili kap, zvuči kao smrtna presuda, jer osoba koja ga doživi u većini slučajeva ostaje težak invalid, ali ako se pacijentu pruži odgovarajuća lekarska pomoć u prva tri sata posle izlivanja krvi u mozak, veliki deo tegoba i posledica moguće je izbeći.
Simptomi šloga su utrnulost jedne polovine lica ili tela, poremećaj govora, "neposlušni" prsti, naglo zamagljenje vida, nesiguran hod i loša koordinacija pokreta, iznenadna glavobolja...
U većini slučajeva, oko 85 odsto, moždani udar nastaje kada krvni ugrušak (tromb) začepi arteriju u mozgu, a u ostalih 15 odsto šlog se javlja kada proširena arterija (aneurizma) u mozgu pukne.
Po utvrđivanju da je pacijent doživeo šlog, od strane ekipa Hitne pomoći, on se uglavnom prevozi po hitnom postupku u jednu od referentnih ustanova u kojima se to stanje tretira, najčešće u Bolnicu za cerebrovaskularne bolesti "Sveti Sava", gde mu se ukazuje pomoć i gde se u proseku zadržava oko dve sedmice.
Kada se stanje stabilizuje, pacijenti se upućuju na rehabilitaciju u jedan od tri centra u Srbiji - u Kliniku za rehabilitaciju u Sokobanjskoj, Slankamen ili Selters banju u Mladenovcu.