Srbiji podmeću i Aušvic
Direktor Beogradskog Muzeja žrtava genocida, Veljko Đurić Mišina, upozorava vlasti u Srbiji da hitno moraju da reaguju kako bi se u nizu muzeja Holokausta u Nemačkoj, Poljskoj i Mađarskoj ispravila informacija da je Srbija bila jedna od početnih stanica ka jevrejskom stradanju u koncentracionim logorima širom Evrope tokom Drugog svetskog rata.
- U Memorijalnom kompleksu Aušvic nalazi se karta Evrope u kojoj su Beograd i Srbija označeni kao jedno od mesta iz kojih su Jevreji deportovani u ovaj logor smrti. Nažalost, isti podaci se mogu naći i u Muzeju grada Krakova, kao i u dokumentarnom filmu koji prati postavku Muzeja Holokausta u Budimpešti. Identična karta se pojavljuje na sva tri mesta.
Kako je moguće?
- Želeo bih da verujem da je u pitanju samo propust i ništa više od toga. Ali, Memorijalni kompleks Aušvic dnevno poseti više desetina hiljada ljudi iz celog sveta, pa je zato veoma bitno da se ova greška ispravi i predoči prava istina. To je sada posao za ministarstva spoljnih poslova i kulture koji moraju hitno da reaguju i argumentovano ukažu na grešku kako bi se ona što pre ispravila. Istovremeno, angažovanje države je od ključnog značaja i da bi se slične stvari predupredile.
Problem je zapravo čija je bila nadležnost logora Staro sajmište?
-Tako je. Logor Staro sajmište je tokom Drugog svetskog rata zaista bio mesto odakle su Jevreji slati u koncentracione logore širom Evrope. Međutim, iako je to sada deo Beograda, tada je ovaj prostor bio deo NDH, a logor pod isključivom nemačkom ingerencijom. Srbija, odnosno tadašnja Nedićeva vlast sa njim nisu imale nikakve veze. To su istorijske činjenice.
Kako je moguće da Nemci to ne znaju?
- Znaju, ali u pitanju je očigledno pokušaj revizionizma istorije kako bi se sva njihova krivica za zločine u Drugom svetskom ratu prebacila na lokalne vlasti. Nije sporno da su oni bili nosioci programa uništenja jevrejskog naroda, a od zemlje do zemlje je zavisilo koliko su i drugi učestvovali. Hrvati su u tome apsolutno učestvovali, a Srbi uopšte nisu. Nijedan Jevrejin u Srbiji nije stradao od srpske ruke, kao što nijedan Jevrejin u Hrvatskoj nije stradao od nemačke ruke. To je ključna razlika na koju stalno moramo da ukazujemo.
Šta Srbija sada može da uradi?
- Može da angažuje stručnjake, istoričare. Dovoljno je da se na nekoliko stranica ponudi kratko naučno obrazloženje koje bi prihvatila evropska istoriografija. Dakle, argumentima bi se dokazalo da je logor Sajmište bio pod nemačkom ingerencijom, na tadašnjoj hrvatskoj teritoriji.
Naša deca prikazana kao jevrejska
Veljko Đurić Mišina ukazuje i na apsurd iz stalne postavke Muzeja Holokausta u Berlinu gde je fotografija sa sedmoro srpske dece u sabirnom centru prezentovana kao slika jevrejskih mališana.
- Ta ista slika se nalazi u muzeju u Vrnjačkoj Banji i objavljena je u časopisu "Novo vreme" 1943. godine. Tu stoji da je reč o srpskim mališanima - ističe Mišina.