Bez kralja (ne) valja
Pokret obnove kraljevine Srbije (POKS) je prva monarhistička stranka u Srbiji, a njeno osnivanje inicirano je željom za preko potrebnim nacionalnim pomirenjem koje može da donese samo kralj, izjavio je za "Vesti" Žika Gojković, lider POKS-a i narodni poslanik.
Stranka je nastala iz delova nezadovoljnih funckionera i članova Srpskog pokreta obnove koji je lideru stranke Vuku Draškoviću zamerio, između ostalog, napuštanje monarhizma kao jednog od temelja SPO-a.
Sagovornik "Vesti" ističe da bi kralj mogao da bude posrednik u pomirenju zavađenih stranačkih lidera, kao i u dogovaranju o najvažnijim državnim i političkim pitanjima.
- Kralj ne treba da bude vlast, već da usmerava ka sabornosti. Ne da nosi kult ličnosti, jer nas je to od Tita do danas mnogo koštalo i dovde dovelo, već kult ideje. Odnosno da bude domaćin kuće Srbije - objasnio je Gojković, navodeći i da je POKS podršku dobio od prestolonaslednika Aleksandra Karađorđevića, a blagoslov od patrijarha srpskog gospodina Irineja.
U političkim krugovima se spekuliše da je POKS blizak naprednjacima i predsedniku Srbije Aleksandru Vučiću, a Gojković na to odgovara da je novoosnovana stranka "suštinski opozicija svima" na srpskoj sceni.
- Oduvek smo bili monarhija i to nam je kršteno ime. U vreme kraljevine je izgrađeno najviše pruga i dinar je bio konvertibilan, dok smo republika samo u poslednje 72 godine i za to vreme su zemlju pratili ratovi, beda, otimanje imovine, razaranje porodice i propast - objasnio je Gojković zalaganje za povratak monarhističkom uređenju Srbije.
Od državnog uređenja zemlje, prema mišljenju etnologa Dragomira Antonića, važnije je da li je uređena država.
- Ako je uređena svejedno je da li je republika ili monarhija. Kraljevina ne smeta sređenoj državi, a u neuređenoj kralj ne može da uradi mnogo, jer nema čarobni štapić - kaže naš sagovornik.
Nova pometnja
- Osnivanje rojalističke stranke i njihova priča o monarhiji deluju kao unošenje nove pometnje na političku pozornicu. Rekao bih da je to komercijalni i politički projekat. Nešto poput ovog slepog zalaganja za ulazak Srbije u EU koje se pretvara u prodaju magle - ocenio je Antonić.
Kao primer da trvenja i separatizma ima i u kraljevinama, Antonić navodi Španiju i Veliku Britaniju gde poslednjih godina ne cvetaju ruže. On smatra da nije loše da Srbija ponovo ima suverena, jer on ne može da smeta, a može biti od koristi zbog veza sa evropskim monarhijama.
Matija Bećković, književnik i član Krunskog saveta, kazao je da nema zdravijeg, istinitijeg, jednostavnijeg načina da se Srbija vrati sebi i svom krštenom imenu od uspostavljanja kraljevine.
- Vraćajući se sebi, vratila bi se među evropske kraljevine, u društvo Velike Britanije, Španije, Švedske, Belgije, Norveške... Ako ne obnovimo monarhiju, neće nam pasti kruna s glave, ona je već pala, a sa njom i hiljade glava - rekao je Bećković koji se nada da će borba ovog Pokreta prerasti u "svenarodni zahtev da se Kraljevina ponovo uspostavi".
Princ se vratio 1991.
Sa pojavom srpskog višeparlamentarizma početkom devedesetih godina prošlog veka, osniva se SPO kao prva nacionalna partija monarhističkog opredeljenja. Ubrzo se menja i odnos vlasti prema kraljevskoj porodici, a princu Aleksandru II Karađorđeviću, rođenom u izgnanstvu 1945. godine, koga je zajedno sa roditeljima Petrom i Aleksandrom komunistički režim proglasio državnim neprijateljima, dozvoljeno je da 1991. godine prvi put kroči na tlo Srbije. On se 2001. godine i nastanio u beogradskom kraljevskom dvoru. Poslednjih godina su u postojbinu preneti i posmrtni ostaci članova kraljevske porodice, a u kriptu crkve Svetog Đorđa na Oplencu kraj Topole preneti i ostaci kraljice Marije i njenog sina, Aleksandrovog oca, kralja Petra II. Oplenac je bio i mesto lepih dešavanja, pošto su se u crkvi prošle i ove godine venčali sinovi princa Tomislava Karađorđevića, Mihailo i Đorđe. Domaći i strani mediji su pompezno propratili venčanje Filipa Karađorđevića, jednog od trojice sinova Aleksandra II, koji je sudbonosno "da" izgovorio u beogradskoj Sabornoj crkvi, gde se i njegov pradeda Aleksandar I Karađorđević pre 95 godina venčao sa rumunskom princezom Marijom.
