Egzodus izvestan ako Kosovo bude priznato
Ako samoproglašeno Kosovo bude priznato, napuštanje srpske pokrajine najavljuje ne samo veliki deo preostalog malobrojnog srpskog stanovništva već i njihovi predstavnici.
LJubomir Marić, šef upravljačkog tima za izradu statuta Zajednice srpskih opština, upozorava da bi uslovljavanje pregovora o pridruživanju EU normalizacijom odnosa "Srbije i Kosova" moglo da podstakne i Srbe iz izolovanih sredina da potraže bezbednost na teritoriji centralne Srbije.
Marić poručuje da bi, u slučaju da bude priznata nezavisnost samoproglašenog Kosova, svoju porodicu preselio na teritoriju centralne Srbije jer na severu Kosova nema Srbina koji bi prihvatio da postane "Kosovar" ili državljanin samoproglašene države Kosovo.
Obećanja, obećanja
Marko Đurić, direktor Kancelarije Vlade Srbije za Kosovo i Metohiju, tokom posete Kosovskoj Kamenici, u kojoj živi oko 15.000 Srba, rekao je da mu se "srce cepa kada je čuo koliko ima nezaposlenih".
Obećao je da će Kancelarija prioritetno pokušati da ubedi privrednike iz centralne Srbije da ulože kapital u otvaranje pogona na teritoriji Kosovske Kamenice da bi ljudi koji su opstali u proteklih 16 godina ostali da žive i rade u Kosovskoj Kamenici, jer su "živi Srbi svetinje srpstva".
Prema zvaničnim podacima, u opštinama sa većinskim srpskim stanovništvom na teritoriji Kosova južno od Ibra - broj Srba opada.
U opštini Klokot, u kojoj živi oko 5.000 stanovnika, od čega Srbi čine oko 75 odsto, broj Srba, posebno mlađih od 30 godina, u poslednje dve godine manji je za deset odsto.
Najbolja potvrda za to je broj đaka u osnovnoj i, posebno, u srednjim školama, kaže predsednik te opštine Srećko Spasić, navodeći da je osnovni problem ljudi neizvesnost u vezi sa budućim statusom Kosova, kao i nezaposlenost.
Prema njegovim rečima, boljka svih opština sa većinskim srpskim stanovništvom jeste veliko zaostajanje u razvoju zbog nedostatka finansija, pošto centralne vlasti iz Prištine raspodelu budžeta vrše na osnovu popisa sprovedenog na Kosovu u kome ogromna većina Srba nije učestvovala.
Aktivnosti opština svode se na izgradnju infrastrukturnih objekata, vodovodne i kanalizacione mreže, asfaltiranje lokalnih puteva i pomoć socijalno ugroženim porodicama. Tu i tamo izgradi se poneko igralište ili okreči i opremi poneka škola ili vrtić, ali srpske sredine zaobilaze investicioni programi koji podstiču zapošljavanje ili doprinose stvaranju uslova za održiv opstanak i ostanak.
Nepostojanje bezbednosti, izolovanost i mogućnost izbora svelo je broj povratnika Srba prognanih sa Kosova i Metohije sa 220.000 na nekih 20.000.
To je broj lica koja su, prema rečima Dalibora Jevtića, ministra za povratak i zajednice u privremenoj vladi samoproglašenog Kosova, izrazila želju da se vrate u neku od opština sa većinskim srpskim stanovništvom.
U ovom trenutku na prste se mogu izbrojati raseljeni Srbi koji su izrazili želju da se vrate u urbani deo bilo koje opštine sa većinskim albanskim stanovništvom na teritoriji Kosova južno od Ibra.
Raseljeni Srbi, prema Jevtićevim rečima, žele da se vrate na teritoriju četiri opštine severno od Ibra, u Štrpce i poneko u Gračanicu ili neku od ostale četiri opštine južno od Ibra.
Za to vreme prodaja imovine uzima maha. Samo u regionu Gračanice, prema zvaničnim podacima opštinske administracije, u proteklih nekoliko meseci prodato je pedesetak hektara njiva pored autoputa Priština – Skoplje, a osim toga, za trasu autoputa nacionalizovano je 80 hektara njiva u vlasništvu Srba.