Temeljac za patrijaršiju postavljen pre šest godina
Izgradnja novog Patrijaršijskog dvora Srpske pravoslavne crkve u Beogradu našla se u žiži interesovanja javnosti nakon nedavno održanog zasedanja Svetog arhijerejskog sabora na kojem je, kako se navodi u saopštenju Informativne službe SPC, doneta "odluka da se, na prikladnoj lokaciji, pristupi izgradnji zgrade Srpske Patrijaršije, budući da sadašnja zgrada, inače izgrađena samo u službi potreba Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke, ne zadovoljava ni minimum današnjih potreba".
Međutim, kamen temeljac za tu palatu osveštan je i položen još pre šest godina na Vračarskom platou u neposrednoj blizini Spomen hrama Svetog Save.
"Reč je, koliko mi je poznato, o protokolarnoj potvrdi već postojeće odluke Svetog arhijerejskog sabora. Ne verujem da će doći do promene lokacije jer ona je određena još 1905. godine tadašnjim regulacionim planom“, izjavio je za „Vesti-online“ Vojislav Milovanović, protoneimar Svetosavskog hrama.
"Privremeno" decenijamaDanašnja zgrada Patrijaršije SPC-a, u beogradskoj Ulici kralja Petra Prvog, privremeno je rešenje do izgradnje novog zdanja, budući da je ovaj objekat namenjen za crkveno-administrativno sedište Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke. Podignuta je 1936. godine, preko puta Saborne crkve, na mestu nekadašnje beogradske Mitropolije iz 1850. godine. Patrijarh Varnava Rosić, koji je stupio na tron SPC 1930. godine, odredio je da današnji objekat bude privremeno sedište srpskog patrijarha dok se ne podigne stalna zgrada Patrijaršije na Vračaru. Međutim, potonji događaji, okupacija i komunistička vladavina, podsećaju u SPC, onemogućili su da se ovaj plan realizuje. |
Podsećanja radi, 10. maja 2004. godine tokom centralne crkvene proslave dva veka od Prvog srpskog ustanka pod voždom Karađorđem, carigradski patrijarh Vartolomej je u prisustvu tadašnjeg srpskog patrijarha Pavla i brojnih visokodostojnika iz drugih pravoslavnih crkava osveštao i položio kamen temeljac za buduću zgradu srpske Patrijaršije.
Tog dana iste godine, na dan posvećen spaljivanju moštiju Sv. Save prethodno je izvršeno malo osvećenje Spomen hrama Svetog Save. Liturgiju je služio carigradski patrijarh Vartolomej uz sasluženje srpskog patrijarha Pavla i mnogih gostiju izaslanika svih pomesnih pravoslavnih crkava.
U toku bogosluženja episkop zahumsko-hercegovački Grigorije je pročitao svetosavsku poslanicu srpskom narodu. Nakon rezanja slavskog kolača patrijarsi su odslužili pomen voždu Karađorđu.
Zatim se litijski došlo do mesta gde je iskopan temelj za novu zgradu Patrijaršije SPC. Tu je vaseljenski patrijarh Vartolomej Drugi položio kamen temeljac.
Početkom 2004. tadašnji patrijarh srpski Pavle je o podizanju nove srpske Patrijaršije potpisao protokol sa Građevinskom direkcijom Srbije. Tada je dogovoreno da se izgradnji pristupi nakon što stručna komisija, u saradnji sa srpskim patrijarhom i Sinodom SPC izabere najbolje arhitektonsko rešenje.
"Naravno potrebna su zamašna sredstva da bi se ova zamisao realizovala i bojem se da će se, iako je prošlo šest godina, na početak gradnje još pričekati“, smatra Milovanović.
Prema idejnoj zamisli, predviđeno je da se Patrijaršijski dvor podigne kao reprezentativno zdanje, površine 6.000 kvadratnih metara. U palati bi trebalo da budu smeštene rezidencijalne prostorije srpskog patrijarha, dvorane za sednice, apartmani arhijereja SPC, pridvorni hram, saloni za prijeme, sedišta centralnih crkvenih tela i organa (Sveti sinod, Veliki crkveni sud, Patrijaršijski upravni odbor, Informativno-izdavačka ustanova SPC), sala za predavanja i koncerte...
Kada bude završena patrijaršijska palata, koja bi trebalo da se podiže u produžetku današnjeg parohijskog doma duž Katanićeve ulice u pravcu ka Bulevaru oslobođenja, Vračarski plato, čija je površina 64.000 kvm, sa dominirajućim Spomen hramom svetog Save, zatim parohijskim domom, spomenicima svetom Savi i Karađorđu, kao i Narodnom bibliotekom Srbije, dobiće svoj konačni izgled.
Time će biti dosanjan jedan nacionalni san koji traje više od 100 godina, kažu u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.
