Penzioneri i učiteljice srpski srednji sloj

Odavno se veruje da u Srbiji srednji sloj i ne postoji, da je “izumro” tokom devedesetih godina prošlog veka i da je podela jednostavna - na bogate i siromašne. Međutim, istraživanje koje je napravio "Stratedžik marketing“ tvrdi da oko 300.000 srpskih porodica, odnosno oko milion ljudi, pripada ovom delu stanovništva. Ko su ti ljudi?

Profer dr Srđan Bogosavljević, statističar i direktor agencije za istraživanje tržišta i medija “Stratedžik marketing”, kaže da su u bivšoj Jugoslaviji srednji sloj činili intelektualci. U to vreme obrazovanje su pratila i adekvatna primanja i potrošačke navike. Ugledne profesije, poput lekara, profesora, nastavnika... bile su dobro plaćene i mogle su lepo da žive od svog znanja.

Danas, prihodi srednje klase su otprilike veći od tri, četiri prosečne plate po domaćinstvu. Kako je taj prihod u januaru ove godine iznosio 50.194 dinara, znači da jedno domaćinstvo srednjeg sloja mesečno živi s najmanje 150.000 dinara.

On dodaje da današnji srednji sloj sebi može da priušti dobar automobil, može da prištedi, otputuje na letovanje, zimovanje, podigne kredit. Kupuje afektivno, ne pravi spiskove. Sebi mogu da priušte sve ono što im je potrebno, ali bez bahatog razbacivanja.

Sociolog dr Jovo Bakić, docent na Filozofskom fakultetu u Beogradu, kaže da srednji sloj u Srbiji čine svi oni koji su zaposleni, a imaju visoko i više obrazovanje.

"To je jedan sloj u okviru srednje klase, jer ona nije istovrsna. Drugi sloj je sitnopreduzetnički. Njega čine vlasnici preduzeća koja imaju do deset zaposlenih, kao i samozaposleni sa visokom stručnom spremom“, objašnjava Bakić.

Prema Bakićevim rečima i nalazima ovog istraživanja u srednji sloj u Srbiji spadaju i krupni poljoprivrednici koji su se izdvojili iz seljaštva. To su svi oni koji imaju više od deset hektara zemlje i odgovarajuću mehanizaciju, a istraživanje pokazuje da po prihodima često prevazilaze stručnjake.

Kombinujući obrazovanje, kao jednu od ključnih odrednica za klasifikaciju slojeva, i visinu primanja, odnosno potrošnje, istraživanje je došlo do toga da u srednji sloj spadaju i visokoobrazovane nastavnice koja zarađuju oko 40.000 dinara i privrednici sa skromnim obrazovanjem, ali punim novčanikom, piše "Blic“. U srednji sloj ubrajaju se i penzioneri koji dobijaju penzije iz inostranstva. Prema nekim procenama, u Srbiji ima oko 150.000 domaćinstava u kojima postoji priliv stranih penzija.

“Ne osećam se pripadnikom srednjeg sloja. Taj deo građana sebi može da obezbedi egzistenciju i nešto preko toga, a moja primanja su dovoljna samo za preživljavanje. To što imam visoko obrazovanje i što po tome pripadam srednjem sloju ne znači mi ništa, jer sa platom od 43.000 dinara sebe svrstavam u niže slojeve društva“, rekla je učiteljica u osnovnoj školi koja već 23 godine obrazuje i vaspitava male Beograđane.