Zlostavljana deca godinama trpe nasilje
Danas se obeležava Svetski dan prevencije zlostavljanja i nasilja nad decom, a prema podacima Incest trauma centra, seksualno zlostavljani mališani u Srbiji uglavnom su ženskog pola, u najvećem broju slucajeva godinama trpe nasilje, a počinioci su najčešće očevi ili osobe koje "igraju ulogu oca" - očuh, hranitelj, usvojitelj.
Podaci o prijavljenim slučajevima seksualnog nasilja u detinjstvu, u periodu od 1994. do 2009. godine, pokazuju da su od petoro dece koja su seksualno zlostavljana, četvoro ženskog pola.
U navedenom periodu Centru se nedeljno obraćalo devet osoba koje su preživele seksualno nasilje, najstarija od njih ima 48 godina, a najmlađa šest meseci. Zlostavljanje je najčešće počinjalo kada dete napuni osam godina i jedan mesec.
Skoro 30 odsto dece trpelo je višemesečno zlostavljanje, a čak 71 procenat je više godina maltretirano. Višegodišnje zlostavljanje u proseku je iznosilo pet godina, a između prvog incidenta i prijavljivanja najčešće je prošlo devet godina i tri meseca.
U 92 odsto slučajeva počinioci seksualnog nasilja su osobe muškog pola, u 40 odsto to je biološki otac deteta, a u 53 procenta počinilac koji "igra ulogu oca", prema učestalosti - otac, očuh, hranitelj i usvojitelj.
Najčešći vid incesta je otac - ćerka, a u 17,5 odsto slučajeva počinilac seksualnog nasilja je osoba van porodice poznata detetu, kao što su prijatelji, komšije i privatni profesori...
Podaci pokazuju i da su u skoro sedam odsto slučajeva nasilje činili maloletnici. Takvi oblici zlostavljanja najčešći su unutar porodice i ustanova socijalne zaštite gde su deca trajno smeštena.
Deca su maltretirana opscenim telefonskim pozivima, pokazivanjem inače pokrivenih delova tela, voajerizmom, milovanjem, snimanjem pornografskih fotografija, pokušajima da se obavi seksulani odnos, silovanjem, incestom i dečjom prostitucijom.
Pravo deteta na zaštitu od svih oblika nasilja predstavlja osnovno pravo svakog mališana, a ono je utvrđeno u Konvenciji o pravima deteta UN, Saveta Evrope i ostalih međunarodnih zajednica, koju je i Srbija ratifikovala.
Prema definiciji Svetske zdravstvene organizacije, zloupotreba ili zlostavljanje deteta obuhvata sve oblike fizičkog i emocionalnog zlostavljanja, seksualnu zloupotrebu, zanemarivanje ili nemaran postupak, komercijalnu ili drugu eksploataciju, što dovodi do stvarnog ili potencijalnog narušavanja zdravlja deteta, njegovog preživljavanja, razvoja ili dostojanstva u okviru odnosa, koji uključuju odgovornost, poverenje ili moć.
Vlada Srbije usvojila je krajem 2008. Nacionalnu strategiju za prevenciju i zaštitu dece od nasilja, a u junu prošle godine usvojen je Akcioni plan za sprovođenje te strategije.
