Vehabije - pretnja za stabilnost na Balkanu
Napadač na ambasadu SAD u Sarajevu, 23-godišnji Novopazarac Mevlid Jašarević je pripadnik radikalnog vehabijskog pokreta koji, kako tvrde stručnjaci, predstavlja najveću pretnju stabilnosti Balkana.
Na opasnost od tog pokreta je još prošle godine ukazao šef izraelske diplomatije Avigdor Liberman, koji je rekao da Al Kaida i druge islamističke ekstremne grupe pokušavaju da uspostave baze na Balkanu.
Neposredno nakon izjave Libermana, bečki dnevnik “Prese” objavio je da se uporište radikalnog vehabizma preselilo u Sandžak, a akcija “Svetlost” sprovedena početkom prošle godine u selu Gornja Maoča, u BiH, u kada je uhapšeno nekoliko osoba, pokazala je da su radikalni islamisti aktivni i u Bosni i Hercegovini.
Gornja Maoča je potpuno izolovano mesto u kome do tada nisu važili zakoni BiH, a deca su učila po nastavnom planu i programu Jordana.
Ipak, prema proceni poznavaoca prilika, njihov najveći džemat na Balkanu se nalazi u Prištini i u njemu je oko 20.000 punoletnih Albanaca i svi oni zajedno predstavljaju veliku pretnju ne samo za Srbiju, već i za ceo Balkan.
Selo Gornja Maoča nalazi se na granici između Tuzlanskog kantona i distrikta Brčko i to selo je u potpunosti naseljeno pripadnicima vehabijskog pokreta u BiH. Selo je odavno pod nadzorom domaćih i stranih obaveštajnih agencija, zbog operativnih saznanja da se u njemu sprovode aktivnosti koje mogu ugroziti bezbednost BiH.
Mere, koje je doneo Sud BiH posle akcije policije u Gornjoj Maoči, uključuju zabranu napuštanja mesta boravka, kontaktiranje sa ostalim osumnjičenima, ili razgovor o predmetu bilo s kim izuzev sa advokatima, međusobnu komunikaciju, kao i zabranu prisustvovanja javnim okupljanjima.
Poslednja akcija hapšenja vehabija u Sandžaku izvedena je 2007. godine u blizini Novog Pazara kada je uhapšena grupa od 14 pripadnika tog pokreta i svi oni su osuđeni na višegodišnje kazne zatvora zbog podrivanja ustavnog poretka Srbija.
Ko su vehabije?
Vehabije se prepoznaju po tome što nose duge brade, široke pantalone do članaka i ne rukuju se sa ženama.
Osnivač vehabizma je Muhamed bin Abdul Vehab, koji je živeo u 18. veku i delovao na području Saudijske Arabije, Irana, Iraka, Sirije i Indije. Propovedao je radikalno pridržavanje islama. Analitičari tvrde da su upravo članovi ovog pokreta objavili sveti verski rat - džihad, s ciljem da protivnike silom nateraju da se pridruže vehabizmu.
Suština vehabizma se uglavnom sastoji u "iskorenjivanju svih novotarija koje su se vremenom odomaćile među muslimanima".
Vehabije su u Srbiji najbrojnije na području Novog Pazara i Priboja, ali ih ima i u Sjenici, južnom delu Kosovske Mitrovice, a u Crnoj Gori u Rožaju i Plavu. Prema operativnim podacima Vojno-bezbednosne agencije, objavljivanim u medijma, na području raško-polimske oblasti i na severu Crne Gore deluju "islamske ekstremističke organizacije Vehabija, Tarikat i Crvena ruža".
Tačan broj pripadnika tog pokreta nije poznat. Oni često prave probleme u džamijama, ometaju verske obrede i pokušavaju da nametnu svoj način molitve.
Početkom novembra 2007. godine u takvom incidentu u Arab džamiji u centru Novog Pazara tri osobe su ranjene, a početkom juna iste godine pripadnici vehabijskog pokreta prekinuli su koncert beogradske muzičke grupe "Balkanika".
Sredinom marta te godine, policijskom akcijom je u selu Žabren na planini Ninaji kod Novog Pazara, otkriven teroristički kamp sa većom količinom oružja, sanitetskim materijalom i hranom. Policija je tada saopštila da je reč o terorističkom kampu za obuku vehabija.